عربستان به سرعت در حال تغییر است

روزنامه رأی الیوم با انتشار گزارشی به بررسی ابعاد سفر مشاور امنیت ملی آمریکا به عربستان سعودی پرداخت و تأکید کرد که واشنگتن دیگر نخواهد توانست ریاض را از محور مسکو-پکن و گرایش به شرق منصرف کند.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا امروز شنبه به عربستان سعودی سفر می‌کند؛ سفری که بسیاری از کارشناسان، آن را «تلاش مذبوحانه آمریکا برای احیای نفوذ از دست رفته خود در منطقه خاورمیانه» می‌دانند.

روزنامه الکترونیکی رأی الیوم گزارش داد، هدف سالیوان از این سفر، تلاش برای احیای پروژه تشکیل جبهه منطقه‌ای برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران است و قرار است این سفر، در تکمیل سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا باشد؛ البته آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا هم قرار است با همین اهداف به ریاض سفر کند.

به گزارش این روزنامه، آمریکا «با حماقت توأم با زورگویی، به این نتیجه رسیده است که همپیمان سنتی و ۳۰ ساله خود را از دست داده و در حال حاضر در تلاش است که این رابطه را ترمیم کند؛ چرا که رهبر جوان سعودی (محمد بن سلمان) به آمریکا پشت کرد و به شرق یعنی چین و روسیه گرایش پیدا کرد و روابط خود را با همسایه خود ایران، از سر گرفت؛ مسئله‌ای که بزرگترین اهرم باجخواهی آمریکا بود یعنی پراکندن بذر فتنه سیاسی و مذهبی بین تهران و ریاض».

 حسین امیرعبداللهیان و «فیصل بن فرحان» وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی  ۱۷ فروردین ماه سال جاری بعد از توافقی که یک ماه قبل (۱۹ اسفند ۱۴۰۱) در پکن بین دو کشور حاصل شد و بعد از حدود ۷ سال و ۳ ماه از قطعی روابط دو کشور که به صورت یکجانبه از سوی عربستان و در پی تجمع مقابل سفارت و سرکنسولگری این کشور در ایران و ورود به این اماکن در واکنش به اعدام شیخ نمر صورت گرفته بود، به صورت رسمی با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.

دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان در پکن در ۱۷ فروردین ماه امسال به بیانیه‌ای مشترک انجامید و دو طرف بر آمادگی برای از بین بردن موانع پیش روی گسترش همکاری‌ها تأکید کردند. بعد از آن هم هیأت‌های فنی بین دو کشور مبادله شدند تا روند بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها را مورد بررسی قرار دهند. بن فرحان و امیرعبداللهیان در این بیانیه بر آمادگی خود برای از بین بردن موانع پیش روی گسترش همکاری‌ها تأکید کردند .

بنا بر این گزارش، سالیوان هیچ پیشنهاد اغواکننده‌ای با خود ندارد تا عربستان را به سمت دنباله‌روی مجدد از واشنگتن سوق دهد و کاری کند که ریاض، از همپیمانان جدید خود (روسیه و چین) دست بردارد و عضو سازمانهای بریکس و شانگهای نشود. به همین دلیل، انتظار نمی‌رود که سالیوان یا بلینکن بتوانند موفقیت چشمگیری در این زمینه به دست بیاورند، جز تعارفات روتین و خنده‌های سرد.

رأی الیوم در ادامه نوشت، عربستان به سرعت در حال تغییر است، دیگر اسیر همپیمانیهای سنتی با غرب نیست و منافع خود را بر دیگران ترجیح می‌دهد. خالد الفالح وزیر سرمایه‌گذاری سعودی دو روز پیش در این زمینه تأکید کرد که « رابطه عربستان با آمریکا به قیمت تمام شدن روابط این کشور با سایر کشورها نخواهد بود، بلکه تصمیمات سعودی بر اساس منافع خود است». به همین دلیل، سران سعودی با خوانش درست از تحولات جهانی، به خوبی می‌دانند که منافع کنونی و آینده این کشور در گرو ائتلاف چین و روسیه است که از نظر اقتصادی، نظامی و راهبردی رو به رشد است.

این روزنامه با بیان اینکه ائتلاف پکن-مسکو، نظام جهانی جدیدی را پایه‌گذاری خواهد کرد که در تقابل با نظام جهانی پوسیده آمریکایی-اروپایی است، گزارش داد، هماهنگی ریاض-مسکو در زمینه انرژی باعث شد که کاهش قیمت نفت و گاز متوقف شود. کما اینکه، روابط عربستان با چین هم سبب شده است که حجم صادرات ریاض، سالانه به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار برسد. به همین دلیل، ریاض خواستار عضویت در گروه بریکس است که رقیب قدرتمندی برای گروه هفت به شمار می‌رود.

به گزارش این روزنامه، بسیار مسخره است که رژیم صهیونیستی نیز در مطبوعات خود این گونه تبلیغ می‌کند که سفر مسئولان آمریکایی به ریاض، با هدف احیای آمال صهیونیست مبنی بر عادی‌سازی روابط عربستان با این رژیم صورت می‌گیرد. آمریکا نمی‌تواند روابط با عربستان را به حالت قبل بازگردند و سؤال اینجاست که آیا می‌تواندریاض را به سمت عادی‌سازی روابط با رژیمی سوق دهد که نفسهای آخر خود را می‌کشد و با یک جنگ سیاسی داخلی و عملیاتهای مسلحانه مقاومت فلسطین روبروست؛ عملیاتهایی که امنیت و ثبات این رژیم را متزلزل کرده و ناتوانی گنبد آهنین در مقابله با موشکهای مقاومت را نشان داده است.

رأی الیوم با بیان اینکه از نظر بسیاری از کارشناسان، عربستان، رژیم صهیونیستی و آمریکا را فریب داده است، نوشت، ریاض در زمان دولت دونالد ترامپ مدعی بود که روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی خواهد کرد، ولی در مقابل، به سمت یافتن جایگزین رفت و روابط خود را مسکو، پکن و تهران تقویت کرد. به هر حال مؤلفه‌های زیادی نشان می‌دهد که ما در برابر عربستان جدیدی قرار داریم که با عربستان گذشته متفاوت است؛ کشوری که پیش از آن بر اساس نظریه «نفت در ازای حمایت» اداره می‌شد.

این روزنامه در پایان گزارش داد، زمانی که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در سفر سال گذشته خود به ریاض، نتوانست عربستان را به آغوش واشنگتن بازگرداند، آیا سالیوان و بلینکن موفق به انجام این کار خواهند شد؟. به هر حال، تغییرات سریعی در عربستان رخ داده است و این مسئله، بر اساس آرزو نیست، بلکه مبتنی بر تحقیق و بررسی دقیق است.

این در حالی است که نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» به تازگی در تحلیلی تحت عنوان «سیاست شکست‌خورده آمریکا در قبال عربستان سعودی» نوشت که تجربه نشان می‌دهد که سیاست آمریکا در قبال عربستان سعودی مبتنی بر اصل دریافت نفت در قبال تأمین امنیت شکست خورده است/فارس