بیانیه پایانی کنفرانس حمایت از قدس

به نوشته روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم، پیش‌نویس بیانیه پایانی کنفرانس حمایت از قدس که اتحادیه عرب روز یکشنبه در قاهره برگزار کرد، دارای ۱۹ بند در حمایت از شهر قدس و پایداری ساکنان آن در سطح سیاسی، قانونی و توسعه‌ای برای مقابله با سیاست‌ها و اقدامات خصمانه و برنامه‌ریزی‌شده رژیم صهیونیستی علیه قدس و ساکنان آن است.

در پیش‌نویس بیانیه تاکید شده که مساله فلسطین و در مرکز آن قدس شریف موضوع محوری امت عربی، آزادگان و کسانی است که به قوانین بین‌المللی، حقوق بشر، عدالت و برابری در جهان پایبند هستند.

طبق این بیانیه، صلح عادلانه و فراگیر، امنیت و ثبات در منطقه خاورمیانه تنها در صورتی محقق خواهد شد که ملت فلسطین از حقوق قانونی و غیر قابل تغییر خود را در راس آنها حق بازگشت به سرزمینشان، جبران خسارات، حق تعیین سرنوشت و تحقق استقلال برخوردار شوند، رژیم غیرقانونی اسرائیل نابود و کشور مستقل فلسطین با حاکمیت کامل در اراضی اشغالی سال ۱۹۴۷ با پایتختی قدس تشکیل شده و تمامی کشورهای جهان همبستگی خود را با مبارزات ملت فلسطین و حمایتشان از مساله عادلانه آنها اعلام کرده و کشور فلسطین به رسمیت شناخته شده و به آن در سازمان ملل عضویت کامل داده شود.

بند دوم این بیانیه شامل دعوت از جامعه جهانی برای تأمین حمایت بین‌المللی از ملت فلسطین و مقابله با دشمن اسرائیلی و حملات مستمر آن علیه ملت فلسطین از جمله شهرک‌سازی‌ها، حاکمیت آپارتاید و اقدامات تبعیضی است، همچنین از شورای امنیت ملی خواسته شده به مسؤولیت خود در قبال اجرای واقعی قطعنامه‌های مربوط به مساله فلسطین شامل قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ و ۱۵۱۵ و ۲۳۳۴ عمل کرده و در راستای توقف سیاست‌ها و اقدامات غیرقانونی اسرائیل در حق فلسطینی‌ها و توقف شهرک‌سازی‌های غیرقانونی، دیوار حائل و توسعه آن اقدامی انجام دهد.

اما در بند سوم این بیانیه تاکید شده، تمامی سیاست‌ها و طرح‌های هدفمند و غیرقانونی اسرائیل برای اعطای مشروعیت به الحاق غیرقانونی و نادرست بخش شرقی شهر قدس به اراضی اشغالی، تحریف هویت عربی، تغییر ساختار جغرافیای جمعیتی، تضعیف رشد جمعیت ساکن آن و جدا کردنش از مناطق فلسطین با تشدید سیاست تخریب خانه‌ها و مهاجرت اجباری شهروندان از محله‌ها و شهرهای شهر قدس از جمله ساکنان شهرک سلوان و محله شیخ جراح و دیگر محله‌ها و مناطق این شهر در چارچوب طرح اسرائیل برای پاکسازی نژادی و تثبیت ساختار آپارتاید انجام شده و اینها نقض آشکار قوانین بین‌المللی هستند.

همچنین در این بیانیه حمایت از اماکن مقدس اسلامی و مسیحی شهر قدس، توقف اقدامات اسرائیل برای تغییر ماهیت تاریخی و قانونی شهر قدس و مسجد الاقصی و نیز تلاش‌های آن برای تغییر نام و تقسیم زمانی و مکانی آن و نیز تضعیف آزادی مناسک دینی مسلمانان در این مسجد و تلاش برای تحریف تاریخ آن با حفاری‌ها و محکومیت شدید یورش‌های مکرر و رو به افزایش به مسجد الاقصی و هتک حرمت آن و نمازگزارانش توسط مقامات دولت اشغالگر اسرائیلی و شهرک‌نشین‌های افراطی خواسته شد.

همچنین در این بیانیه اقدامات برنامه‌ریزی شده و غیرقانونی رژیم صهیونیستی برای تضعیف کلیساها و کمرنگ کردن حضور مسیحیان در شهر قدس رد و هشدار داده شد، نقض‌های فاحش وضعیت حقوقی و تاریخی مقدسات شهر قدس تخلف آشکار از توافقنامه‌ها و تعهدات بین‌المللی مربوطه است و پیامدها و نتایج خطرناکی برای امنیت و صلح بین‌المللی خواهد داشت.

همچنین در این بیانیه از تمامی کشورها خواسته شد که به قطعنامه‌های مربوط به مساله فلسطین که از سوی سازمان ملل، شورای اجرایی سازمان یونسکو و کمیته میراث جهانی وابسته به یونسکو صادر شده، عمل کنند. در این بیانیه با اشاره به اینکه مسجد الاقصی یک مکان صرفاً اسلامی برای عبادت مسلمانان و بخشی جدایی‌ناپذیر از میراث جهانی است، بر حاکمیت کشور فلسطین در شهر قدس و مقدسات آن، حق مدیریت اوقاف قدس و امور مسجد الاقصی برای اردن به عنوان تنها مسؤول قانونی این مسجد جهت حفاظت از آن و ساماندهی به روند ورود و خروج به آن تاکید شد.

در این بیانیه از جامعه جهانی خواسته شده به مسؤولیت‌های قانونی، اخلاقی و انسانی خود برای توقف فوری طرح‌های شهرک‌سازی اسرائیل در شهر قدس از جمله طرح مرکز شهر قدس، طرح "منطقه سیلیکون"، پروژه شهر داوود، پروژه منطقه صنعتی العیسویه،  طرح راه‌اندازی ترن هوایی برای شهرک‌نشین‌ها، پروژه املاک و مستغلات شهر قدس و قوانین نژادپرستانه اسرائیل که به مقامات رژیم اجازه می‌دهد مدارک شناسایی هزاران تن از ساکنان شهر قدس را مصادره کرده و دارایی‌های آنها را به تحت عنوان قانون املاک غایبان تصرف کنند، عمل کند.

در ادامه این بیانیه نیز سیاست‌های برنامه‌ریزی‌شده اسرائیل برای تحریف و تغییر فرهنگ و هویت عربی و اسلامی شهر قدس چه از طریق تعطیلی نهادهای ملی و فرهنگی فلسطین و تلاش برای نابود کردن میراث فلسطینی چه با تغییر مفاد آموزشی کتاب درسی فلسطین و تحمیل دروس تحریف شده به جای آنها، تلاش برای اجرای سیاست حبس خانگی برای کودکان و تعیین جریمه‌های مالی و اداری برای نهادهای آموزشی فلسطینی که به سیاست‌ها تن نمی‌دهند و حتی تعطیلی آنها، سیاست بازداشت اداری اسرائیل، محرومیت از درمان، اهمال پزشکی عامدانه برای به قتل رساندن اسرا، محرومیت از اعلام حمایت از مبارزه اسرا برای رسیدن به آزادی‌شان رد و محکوم شده و از نهادهای بین‌المللی و حقوقی مربوط خواسته شده فوراً دولت رژیم اشغالگر را برای اجرای قوانین بین‌المللی انسانی، کنوانسیون چهارم ژنو سال ۱۹۴۹، توافقنامه مخالفت با شکنجه، توافقنامه حقوق کودکان، قطعنامه بین‌المللی ویژه حقوق مدنی و سیاسی اسرائیل و آزادی فوری تمامی اسرا و بازداشتی‌ها و نیز تحویل اجساد شهدا و توقف سیاست‌های تبعید و اقامت اجباری و حبس خانگی تحت فشار بگذارد.

همچنین در این بیانیه هرگونه تصمیمی که جایگاه حقوقی شهر قدس شریف را دچار مشکل کند از جمله افتتاح هرگونه دفتر یا هیئت دیپلماتیک در این شهر مخالفت شده و این اقدامات به منزله حمله به حقوق ملت فلسطین، تحریک احساسات اعراب مسلمان و مسیحی و نقض آشکار قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های سازمان ملل دانسته شده و از قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل به شماره ۲۴۷/۷۷ که در آن خواستار صدور حکم دادگاه لاهه درباره ماهیت رژیم اشغالگر اسرائیل در سرزمین فلسطین و پیامدهای ناشی از حضور آن و اقدامات غیرقانونی‌اش شده، استقبال شد.

در این بیانیه دادگاه کیفری بین‌المللی تشویق شده تحقیق کیفری را انجام داده و عاملان جنایت جنگی و جنایات ضد بشری و دیگر جنایات اسرائیل در حق ملت بی‌دفاع فلسطین شامل شهرک‌سازی‌ها، الحاق اراضی اشغالی، جنگ و محاصره مستمر علیه نوار غزه، اعدام‌های میدانی عامدانه غیرنظامیان، روزنامه‌نگاران و امدادگران و کوچاندن اجباری را محاکمه کند.

همچنین در این بیانیه از جامعه بین‌المللی خواسته شده حمایت لازم را از غیرنظامیان فلسطینی فراهم کرده و سازوکار موثری را برای اجرای قطعنامه مجمع عمومی و گزارش‌های دبیرکل سازمان ملل که شامل گزینه‌های قابل اجرایی برای حمایت از این افراد است، ایجاد کنند.

در ادامه این بیانیه آغاز تشکیل کمیته‌ای مشورتی از کارشناسان حقوقی بین‌الملل در چارچوب اتحادیه عرب با هدف حمایت از تلاش‌های فلسطین برای احقاق حقوق ملتش و محاکمه عاملان جنایات فعلی و تاریخی انجام شده در حق آنها از طریق سازوکارهای بین‌المللی عادلانه و ارائه مشاوره حقوقی به آنها و کمک فنی و مالی لازم برای این تلاش‌ها خواسته شد.

همچنین در بیانیه یاد شده بر مسؤولیت جمعی کشورهای عربی و اسلامی در قبال قدس تاکید شده و از تمامی کشورها، نهادها، صندوق‌های عربی و اسلامی و نهادهای جامعه مدنی خواسته شده حمایت سیاسی خود را به مداخله‌های عملی تبدیل کنند که شامل تامین حمایت و منابع مالی لازم در حوزه‌های توسعه و سرمایه‌گذاری جهت اجرای طرح‌های ارائه شده در چارچوب مداخلات توسعه سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ مطابق طرح توسعه‌ای با هدف نجات شهر قدس و حمایت از مقدسات آن و تقویت پایداری ساکنان موسسات آن در مقابل طرح‌ها و برنامه‌ها و اقدامات اسرائیل برای یهودی‌سازی این شهر و کوچاندن ساکنان آن است که دولت فلسطین به کنگره ارائه کرده است.

همچنین در این بیانیه تاکید شد، کشورهای عضو اتحادیه عرب باید به مشارکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بخش خصوصی عربی جهت راه‌اندازی سازوکار تامین مالی داوطلبانه و مشترک در چارچوب این اتحادیه جهت حمایت از طرح‌های کوچک و متوسط، تقویت پایداری ساکنان قدس و توانمندسازی آنها برای مقابله با سیاست‌های اسرائیل جهت تضعیف حضورشان در قدس و کوچاندن آنها از این شهر تشویق شوند.

همچنین در بیانیه مذکور تعیین سازوکارهای لازم برای اجرای قطعنامه دوره ۳۱ اجلاس سران الجزایر در خصوص اهدای مبلغی از روی قبوض تلفن ثابت و همراه مشترکان آن در کشورهای عربی تاکید شد.

همچنین در این بیانیه نقشه اردن در نظارت، حمایت و نگهداری از مقدسات اسلامی و مسیحی شهر قدس در چارچوب قیمومیت ملک عبدالله دوم تقدیر شد و از دبیرکل اتحادیه عرب خواسته شد در راستای آغاز اقدامات و نتایج کنفرانس قدس در دوره آتی شورای اتحادیه عرب تلاش کند.

احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب پیشتر کنفرانس حمایت از قدس را با مشارکت عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور مصر، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و عبدالله دوم، پادشاه اردن افتتاح کرد.

ابوالغیط در سخنرانی خود در این کنفرانس اظهار کرد، هیچ موضوعی همانند فلسطین و قدس در میان اعراب مشترک نیست و هدف از این کنفرانس حمایت از پایداری ساکنان شهر قدس است. شهر قدس بخشی از تاریخ است و اکنون تحت اشغال رژیم صهیونیستی قرار دارد و هیچ کسی در سایه این کابینه افراطی نمی‌تواند این واقعیت را تغییر دهد. تلاش‌ها برای یهودی‌سازی این شهر تنها موجب افزایش خشونت‌ها خواهد شد و قدس در قلب اعراب جای دارد؛ اما در حال حاضر تحت اشغال اسرائیل بوده و با تلاش‌های آن برای نابودی هویت تاریخی‌اش، یهودی‌سازی و تخلیه آن از سکنه اصلیش از طریق سرکوب و تخریب خانه‌ها و دیگر اقدامات ظالمانه مواجه است. هدف از کنفرانس قدس که بنابر نتایج اجلاس سران الجزایر برگزار شد، حمایت و تقویت پایداری ساکنان قدس به عنوان خط دفاع اولین شهر است که با پایداری و تاکیدشان بر هویت خود، هر روز در نبرد هستند.

پیشتر اتحادیه عرب در بیانیه‌ای تاکید کرده بود که می‌خواهد بود بعد اقتصادی و سرمایه گذاری در کنار محور حقوقی در نظر گرفته شود، تقویت سرمایه گذاری در قدس و بخش قدیمی آن یکی از راه‌های مقاومت و پایداری است، بنابراین از گروه سرمایه‌گذاران و اتحادیه‌های عربی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری و صندوق‌های حاکمیتی برای حضور در این کنفرانس دعوت شدند.

در اجلاس اخیر الجزایر بر لزوم تضمین استراتژی عربی یکپارچه که در آن موضعگیری‌ها در قبال مسائل عربی به ویژه مساله فلسطین تعیین شده و عدم امتیازدهی در خصوص شهر قدس که دارای جایگاه عربی و اسلامی است، تاکید شد.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اعلام کرد که تشکیلات در روزهای آتی با مراجعه به سازمان ملل خواستار عضویت کامل فلسطین در این سازمان خواهد شد.

عباس تاکید کرد: این حکم باید بر توقف اقدامات یک جانبه و در راس آنها شهرک‌سازی‌ها که کاملا نادرست و غیر قانونی است، پایبندی به توافق‌های امضا شده و قطعنامه‌های بین‌المللی و فراخوان برای برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی صلح تاکید کند.

رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در ادامه نیز تاکید کرد: کشور فلسطین از حق خود دفاع می‌کند و باز هم برای حمایت از حقوق قانونی ملت فلسطین به دادگاه‌ها و نهادهای بین‌المللی مراجعه خواهد کرد.

پادشاه اردن نیز در این نشست گفت: در حالی که مساله فلسطین در جای خود باقی مانده، منطقه ما نمی‌تواند از صلح، ثبات و شکوفایی برخوردار شود، محور اصلی نشست امروز ما خواسته تمامی اعراب یعنی بیت المقدس است که قبله اول مسلمانان است، حفظ فرصت‌های صلح بر اساس راه‌حل دو کشوری نیازمند توقف تمامی اقدامات متجاوزانه اسرائیل و یورش‌هایش به مسجد الاقصی است.

عبدالله دوم در ادامه بار دیگر بر حمایت اردن از فلسطینی‌ها تاکید کرد و گفت: از جامعه جهانی می‌خواهیم به خواسته‌های عادلانه و قانونی آنها برای تشکیل کشور مستقل، دارای حاکمیت و قابل زندگی فلسطین بر اساس مرزهای چهارم ژوئن ۱۹۶۷ و پایتختی قدس شرقی عمل کند.

او همچنین در سخنرانی خود درباره تلاش‌ها برای تقسیم زمانی و مکانی که فرصت‌های برقراری صلح را نابود می‌کند و هرگونه اقدامی علیه وضعیت تاریخی و حقوقی موجود هشدار داد و گفت: این اقدامات می‌توانند پیامدهای منفی برای امنیت و ثبات کل منطقه داشته باشد.

عبدالله دوم در ادامه تاکید کرد: اردن به انجام تمام تلاش‌های خود برای حمایت از مقدسات اسلامی و مسیحی شهر قدس ادامه می‌دهد و طرح‌های نگهداری و سازندگی در مسجد الاقصی و کلیسای القیام را بر اساس قیمومیت خود بر این مکان‌های عبادی با هدف حفظ هویت عربی شهر قدس، حمایت از پایداری ساکنان قدس و حقوق مسلمانان و مسیحیان در عمل به مناسک دینی‌شان ادامه می‌دهد. این تعهد ماست که آن را از جدم حسین بن علی از بیش از ۱۰۰ سال قبل به ارث بردم.

پادشاه اردن افزود: در چارچوب این مسؤولیت تاریخی ما در کنار برادران و خواهران مسیحی‌مان در قدس می‌ایستیم و از کلیساها در برابر نقض‌ها و یورش‌ها به آنها حمایت می‌کنیم و بار دیگر تاکید می‌کنیم به تعهدمان برای حفظ همبستگی و همزیستی در قدس پایبندیم.

عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور مصر نیز در سخنرانی خود اظهار کرد: مصر بر قیمومیت اردن بر اماکن مقدس اسلامی و مسیحی شهر قدس از جمله کل مسجد الاقصی به عنوان مکان عبادی ویژه مسلمانان تاکید دارد.

سیسی در ادامه نسبت به پیامدهای خطرناک اخلال در این موضوع و تلاش برای تحمیل شرایطی که تاثیر منفی بر روند مذاکرات دو طرف فلسطینی و اسرائیلی می‌گذارد، هشدار داد و گفت: نشست امروز در پی شرایط فوق‌العاده و بحرانی که مساله فلسطین با آن مواجه است و تهدید امنیت منطقه‌ای و مفهوم همزیستی میان ملت‌های منطقه برگزار شد، مفهومی که ما در طول سال‌های گذشته تلاش کردیم آن را تقویت کنیم چراکه اقدامات یکجانبه و خلاف قوانین بین‌المللی شامل شهرک‌سازی‌ها، تخریب خانه‌ها، کوچاندن و مصادره اراضی، طرح‌های یهودی‌سازی قدس، یورش‌های غیر قانونی به مسجد الاقصی و نیز یورش‌های مستمر به شهرهای فلسطینی رو به فزونی بوده و خطر از دست رفتن امنیت منطقه وجود دارد.

رئیس جمهور مصر افزود: تمامی آنچه بیان شد، مانع راه‌حل دو کشوری بوده و دو طرف و کل خاورمیانه را در برابر گزینه‌های سخت و خطرناک قرار می‌دهد، به همین دلیل ما بار دیگر از جامعه بین‌الملل و شرکای صلح می‌خواهیم برای نجات راه‌حل دو کشوری، ایجاد شرایط مناسب برای از سرگیری روند صلح میان دو طرف فلسطینی و اسرائیلی به عنوان اساس آینده ملت‌های منطقه و تحقق امنیت، ثبات و همزیستی مسالمت آمیز با یکدیگر همکاری کنند.

او در ادامه نیز از طرف‌های بین‌المللی خواست در برابر این تعلیق سیاسی که با گذشت زمان بیشتر شده و سازش در آینده را دچار مشکل می‌کند، تسلیم نشوند و مصر به درخواست خود برای از بین بردن ریشه‌های این بحران اشغالگری ادامه خواهد داد و از هیچ تلاشی در دفاع از حقوق قانونی ملت فلسطین دریغ نخواهد کرد و به تلاش و همکاری‌های خود با دو طرف درگیری برای احیای دوباره روند سیاسی ادامه خواهد داد، همچنین ما به تلاش‌ها برای مقابله با چالش‌های موجود ادامه خواهیم داد و با تمامی طرف‌ها برای برقراری آرامش در کرانه باختری و نوار غزه همکاری خواهیم کرد.

سیسی همچنین تاکید کرد: تلاش‌های ما برای حمایت از بازسازی‌ها در نوار غزه و درخواست از جامعه جهانی برای افزایش مشارکت خود در رفع مشکلات فلسطینی‌ها در غزه ادامه خواهد داشت، مساله فلسطین هنوز اولویت مصر و اعراب و عنصر اصلی اقدام مشترک ما و بخش جدایی ناپذیر از تفکرات اعراب است.

او در ادامه سخنرانی خود خطاب به دولت اسرائیل و اسرائیلی‌ها گفت: زمان آن فرارسیده که فرهنگ صلح و همزیستی تقویت شده و ملت‌های منطقه با یکدیگر ادغام شوند و در این راستا با ابتکار عمل صلح عربی دست خود را به سوی شما دراز می‌کنیم، بیایید این طرح را عملی کنیم و به رنج‌ها و مشکلات نسل‌های آینده فلسطین و اسرائیل پایان دهیم.

عبدالمجید تبون، رئیس جمهور الجزایر نیز در این نشست از گروه‌های فلسطینی خواست هر چه سریعتر به اختلافات داخلی خود پایان دهند.

تبون تاکید کرد: الجزایر به تلاش‌هایی که از چند ماه قبل برای اتحاد گروه‌های فلسطینی آغاز کرده، ادامه می‌دهد، ما در مقابل این چالش‌های هویتی که امروز مساله فلسطین با آن مواجه است، باید هرچه سریع‌تر گروه‌های فلسطینی را متحد کنیم تا با یک صدای مشترک خواسته‌های قانونی ملت فلسطین را بیان کرده و از حقوق قطعی آنها یعنی آزادی و بازپس‌گیری حاکمیتشان دفاع کنیم.

رئیس جمهور الجزایر افزود: الجزایر با هماهنگی با همه طرف‌ها به تلاش‌های خود برای اتحاد و تقویت وحدت ملی فلسطین در چارچوب طرح آشتی ادامه می‌دهد.

گروه‌های فلسطینی ۱۳ اکتبر گذشته سند بیانیه الجزایر را در پایان کنفرانس کنفرانسی با میزبانی این کشور امضا کردند.

فلسطین از تابستان سال ۲۰۰۷ با اختلافات سیاسی مواجه است به این شکل که جنبش حماس کنترل نوار غزه را در دست داشته و کرانه باختری تحت کنترل دولت تشکیل شده از سوی جنبش فتح به ریاست محمود عباس است.ایسنا