تحرکات آمریکا برای متحد کردن کُردها در شمال شرق سوریه

واشنگتن که با دادن وعده‌های مختلف به کردهای سوریه از جمله باز کردن گذرگاه‌ها با عراق، حمایت مالی برای ایجاد ساختار اقتصادی، بررسی راه حل‌هایی برای دور زدن تحریم‌های سزار تلاش کرد تا مانع آشتی آن‌ها با دمشق شود، اکنون در تلاش است با ترمیم شکاف موجود در میان طرف‌های کُرد حاضر در شمال شرق سوریه، موجودیت خود و این کُردها در شمال شرق سوریه را حفظ و تثبیت کند.

روزنامه الاخبار لبنان با انتشار گزارشی در این خصوص، واشنگتن طی روزهای گذشته، به امید اتحاد این گروه‌های مختلف کُرد در توافق با ترکیه و تقویت موجودیت موجود در منطقه شمال شرق سوریه، تحرکات خود را برای احیای مذاکرات کردی - کردی از سر گرفته است. این تحرکات در زمانی انجام می شود که نیروهای «قسد» (حزب دموکرات کردستان؛ متحد آمریکا) هنوز نمی‌توانند کنترل یکجانبه خود را در مناطق حضورشان برقرار کنند لذا اداره خودمختار در مقابل گزینه‌های دشواری قرار دارد و به نظر می رسد که سعی خواهد کرد از آن‌ها فرار کند تا زمان بیشتری در این منطقه برای تحکیم «قرارداد اجتماعی» که می‌خواهد، بخرد.

این روزنامه لبنانی نوشت: ایالات متحده آمریکا تحرکات خود را برای احیای مذاکرات کردی - کردی، بین حزب «الاتحاد الدیموقراطی» (اتحاد دموکراتیک) که دنباله‌ای از حزب کارگران کردستان تلقی می‌شود، از یک سو و احزاب «المجلس الوطنی الکردی» (شورای ملی کرد) مورد حمایت ترکیه و «کردستان عراق، از سر گرفته است. پس از آن‌که این مذاکرات به مرحله رکود، که مطلوب قسد در تلاش برای تحکیم کنترل یکجانبه خود بر مناطق خود، بود و تاکنون به آن دست نیافته، رسیده بود.

بنا بر این گزارش، در دیداری که «مظلوم عبدی» فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه با گروه بین المللی بحران برگزار کرد، وی به اختصار به سطح بالای اختلافات میان نیروهای قسد و کردستان عراق اشاره کرد. اختلافاتی که در طول تاریخ بین احزاب کُرد در عراق و سوریه وجود داشته است و با وجود اعتقاد آن‌ها به وحدت موضوع، با توجه به نفوذ گسترده ترکیه در میان برخی از آن‌ها از یک سو. و تفاوت در سازوکارهای عملی نتوانسته‌اند به یک فرمول توافقی بین خود دست یابند. عبدی در پیامی مستقیم به آنکارا، پیش از اقدامات اخیر آمریکا برای متحد کردن صفوف کردها، تمایل نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک برای نشستن بر سر میز مذاکره برای حل اختلافات را ابراز کرد. این امر در سایه حمایت بالای ترکیه از دشمنان این حزب صورت می‌گیرد.

در ادامه این گزارش آمده است: «این تحرکات که توسط متیو پرل، فرستاده ویژه آمریکا در شمال شرق سوریه هدایت می‌شود، در شرایطی صورت می‌گیرد که روابط میان "قسد" و "کردستان" به بن‌بست رسیده است. امری که موجب شد کردستان به بستن گذرگاه‌های خود در مناطق تحت کنترل قسد اقدام کند. امری که موجب تشدید و افزایش مشکلات اقتصادی اداره خودگردان شد».

بنا بر این گزارش، در عمل، واشنگتن با پایان دادن به وضعیت کنونی جنگ بین گروه‌های تحت حمایت آنکارا از یک سو و  قسد از سوی دیگر و تضمین تداوم این موجودیت مرتبط با ایالات متحده، به دنبال تقویت آن در توافق با ترکیه است. این امری است که «جیمز جفری» فرستاده سابق آمریکا در سوریه بر آن تاکید کرده جایی که صراحتا طی اظهاراتی با رسانه‌ها که یکشنبه پیش منتشر شد، گفت: « هدف اصلی حضور آمریکا در سوریه ارتقای منافع آمریکا در منطقه و بستن راه بر روی ایران است».

وی تصریح کرد: « هدف از حضور نیروهای آمریکایی در خارج، تقویت منافع امنیتی آمریکا و همپیمانان آن و حمایت از سیاست خارجی از طریق حضور در خاک [سایر کشورها] است. ما در التنف [سوریه] حضور داریم تا مسیر اصلی بین دمشق و تهران را در جنوب [سوریه] قطع کنیم. در دوره ترامپ نیز حرکاتی صورت گرفت تا به نظام بشار اسد، فشار وارد شود».

پرل، هفته پیش مجموعه دیدارهایی با نمایندگان احزاب کرد وابسته به «المجلس الوطنی الکردی» و اداره خودگردان با هدف غلبه بر موانع موجود برای احیای مذاکرات داشت. این دیدارها پس از فشارهای آمریکا بر قسد برای عقب‌نشینی از طرح پیشنهادی روسیه برای نشست کردها دور میز گفت‌وگو با دمشق صورت گرفت. امری که خشم مسکو را برانگیخت که در موضع‌گیری‌های آن مشخص شد و آخرین آن، اظهارات «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه سوریه است که از قسد خواست تا دوراندیشی به خرج دهد زیرا « این آمریکایی‌ها نیستند که سرنوشت منطقه را تعیین می‌کنند». لاوروف همچنین به تجربه عراق اشاره کرد و از قسد خواست که از آن استفاده کند و با دولت مرکزی دمشق به یک فرمول تفاهم برسند. دولت سوریه نیز به نوبه خود عملیات آشتی را در مناطق شمال شرق سوریه تا رقه فعال کرد که باعث تحریک واشنگتن و نیروهای دموکراتیک سوریه شد، زیرا این آشتی‌ها علیرغم محدود بودن دامنه جغرافیایی تاکنون، دروازه‌ای برای نفوذ و ایجاد شکاف در پروژه آمریکایی است.

در ادامه این گزارش آمده است: «در چنین شرایطی ​به نظر می رسد که نیروهای قسد در مرحله آتی با مجموعه‌ای از سناریوهای دشوار مواجه خواهند شد که دو مورد از برجسته ترین آنهاست. اولین مورد، پیشبرد پروژه آمریکایی است که منجر به تجدید ساختار منطقه "اداره خودمختار" و کاهش نفوذ حزب اتحاد دموکراتیک به نفع احزاب مورد حمایت ترکیه و کردستان خواهد شد که علیرغم حضور محدود آن‌ها در زمین، با جلب حمایت اقتصادی بزرگ، راهی برای صعود پیدا خواهند کرد. در مورد گزینه دوم، بازگشت به میز روسیه و جستجوی راهی برای خروج از توافق با دمشق است. سران قسد احساس می‌کنند پروژه "اداره خودگردان" به شکل فعلی پایان می‌یابد، امری که آن‌ها را وادار می‌کند از طریق تعلل  و تلاش برای به دست آوردن زمان بیشتر برای تثبیت حضور "اداره خودگردان"، به دنبال راه سومی باشند».

بر این اساس، در حالی که عامل زمان یکی از ابزارهای دفاعی نیروهای قسد است، این نیروها به دلیل افزایش فشارهای اقتصادی موجود در مناطق تحت کنترل خود و با توجه به حمایت محدود آمریکا از آن، در حال تحمل فشارهای بالایی است. بسته شدن گذرگاه‌های منطقه کردستان با آن، علاوه بر ادامه نبردها با گروه‌های تحت حمایت ترکیه موجب به وجود آمدن حالت خشم عمومی در مناطق تحت سیطره قسد شده است. بنابراین، به نظر می‌رسد که این حساب باز کردن قسد بر روی چالش‌های فرارو، در نهایت منجر به ضررهای بزرگ غیرقابل تحمل  شود./فارس