فرانسه خواستار بازگشت دوجانبه آمریکا و ایران به تعهدات برجامی شد

سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در کنفرانس خبری به سوالی درباره تحولات اخیر درباره برجام پاسخ داد.

یک خبرنگار از سخنگوی وزارت خارجه فرانسه پرسید با توجه به پیشرفت‌های مداوم ایران در برنامه هسته‌ای که برخی از این پیشرفت‌ها دائمی و غیرقابل بازگشت بوده، آیا این موضوع نیازمند مذاکرات کاملا جدید بوده یا فقط به توافقنامه سال 2015 باز خواهید گشت. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در پاسخ به این سوال گفت: «من شما را به بیانیه تروئیکای اروپا (فرانسه، انگلیس و آلمان) پس از نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارجاع می‌دهم».

وی در ادامه گفت: «در خصوص برنامه جامع اقدام مشترک، هدف ما شفاف بوده و توسط شرکای اروپایی و دیگر مشارکت کنندگان در برجام و همچنین آمریکا به اشتراک گذاشته شده است. این هدف بازگشت آمریکا به برجام و بازگشت ایران به پایبندی کامل به تعهدات خود تحت توافق است».

سخنگوی وزارت خارجه فرانسه اضافه کرد: «ما انتظار داریم از سرگیری مذاکرات وین در روز 29 نوامبر (8 آذر) پیشرفت سریعی در دستیابی به این هدف و بر اساس مذاکره شده طی شش نشست قبلی ایجاد کند».

آلمان و انگلیس به عنوان سه کشور طرف توافق هسته‌ای با ایران شامگاه چهارشنبه بیانیه مشترکی منتشر کردند. 

سه کشور در بند نخست این بیانیه ۱۶ بندی از «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بابت گزارش جدیدترین گزارش خود درباره ایران تشکر کرده‌اند. 

تروئیکای اروپایی در ادامه از آنچه به گفته آنها «تنش‌زایی هسته‌ای نظام‌مند ایران» خوانده شده ابراز نگرانی کرده و مدعی شده‌اند اقدام ایران در ارتقای توانمندی‌های هسته‌ای جامعه بین‌المللی را در معرض خطرات جدی قرار می‌دهد. 

آنها ادعا کرده‌اند غنی‌سازی ۲۰ و ۶۰ درصدی اورانیوم توسط ایران توجیه غیرنظامی ندارد و برای یک کشور غیردارنده سلاح‌های هسته‌ای امری بی‌سابقه محسوب می‌شود. 

اروپایی‌ها همچنین اقدام اخیر ایران در نصب کردن زیرساخت‌های سانتریفیوژهای پیشرفته را «تحولی نگران‌کننده» خوانده و مدعی شده‌اند که این رویداد می‌تواند غنی‌سازی در سطوح بالاتر را برای ایران آسان‌تر کند. 

در هفتمین بند از این بیانیه ادعا شده اقدامات ایران باعث کاهش ارزش برجام در زمینه منع اشاعه هسته‌ای شده است. در این بند آمده است: «اقدامات تحقیقات و توسعه ایران و استفاده گسترده این کشور از سانتریفیوژهای پیشرفته باعث بهبود دائمی توانمندی‌های غنی‌سازی‌اش شده‌اند. این بدان معناست که تداوم اقدامات تنش‌آفرین ایران، ارزش برجام به عنوان یک توافق منع اشاعه‌ای را به صورت بازگشت‌ناپذیر کاهش می‌دهد.

سه کشور اروپایی در بندی دیگر از آنچه به ادعای آنها کاهش همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خوانده شده نیز ابراز نگرانی کرده و مدعی شده‌اند این باعث کاهش توانایی آژانس برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران شده است. 

جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.

بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست./فارس