ادعای آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره بازگشت به برجام

سران آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام روز شنبه با صدور بییانیه‌ای مشترک بدون اشاره به نقش خود در مشکلات کنونی اجرای این توافق ادعا کردند که بازگشت به برجام منوط به تغییر رفتار ایران است.

به گزارش ایرنا، در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه آلمان منتشر شد به این مساله که برجام با خروج و کارشکنی های آمریکا در دست اندازهای کنونی قرار گرفته است اشاره نشده و در عوض آمده است که رهبران چهار کشور درمورد «خطر ناشی از توسعه برنامه اتمی ایران برای امنیت بین‌المللی» گفت‌وگو کردند.

بیانیه یادشده که تنها چند روز پس از توافق ایران و اتحادیه اروپا برای شروع مذاکرات برای ازسرگیری اجرای برجام انتشار یافت، نسبت به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و آنچه گام‌های تحریک آمیز نامیده ابراز نگرانی شده و می‌افزاید: ما عزم خود را برای اطمینان از اینکه ایران هرگز نتواند به توسعه سلاح هسته‌ای یا دستیابی به آن، بپردازد ابراز کردیم و نگرانی شدید وفزاینده خود را در این زمینه به اشتراک گذاشتیم.

رهبران چهار کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان که دارای زرادخانه های مملو از کلاهک‌های هسته ای هستند ادعا کردند که کاهش تعهدات برجامی ایران توجیه مدنی منطقی ندارد اما این اقدامات «برای برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای مهم هستند». آن‌ها بر همین اساس مدعی شدند که «ادامه پیشرفت فعالیت‌های هسته‌ای ایران و مانع‌تراشی در بازرسی‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی امکان بازگشت به برجام را به خطر می‌اندازد»

این بیانیه می‌افزاید که شرایط کنونی، بر اهمیت راه حل مذاکره محور تاکید دارد که برای بازگشت آمریکا و ایران به پایبندی کامل به برجام فراهم شده و زمینه را برای ادامه تعامل دیپلماتیک برای حل دیگر نقاط اختلاف فراهم می‌کند.

در بیانیه یادشده بدون اشاره به بدعهدی کشورهای اروپایی در عدم اجرای تعهدات برجامی و این کدام طرف‌ها باید برای اجرای دقیق این توافق و لغو تحریم های ظالمانه اقدام کنند، از تعهد رئیس جمهوری آمریکا برای بازگشت به اجرای کامل برجام استقبال شده است. سه کشور اروپایی بدون اشاره به خروج یکجانبه واشنگتن از برجام یادآور شدند که پایبندی آمریکا منوط به اجرای تعهدات برجامی از سوی ایران است.

این بیانیه می‌افزاید: ما متقاعد هستیم که امکان دستیابی و اجرای فوری تفاهم درباره بازگشت به اجرای کامل تعهدات برجامی و اطمینان طولانی مدت از اینکه برنامه هسته‌ای ایران از ماهیت صلح آمیز برخوردار است وجود دارد.

رهبران چهار کشور عنوان کردند: بازگشت به برجام منجر به رفع تحریم‌ها به همراه پیامدهای طولانی آن در زمینه رشد اقتصادی ایران می‌شود. اما این تنها در صورتی امکان پذیر است که ایران مسیر خود را تغییر دهد.

آن‌ها از ایران خواسته‌اند تا فورا به مذاکرات برای ازسرگیری اجرای برجام بازگردد و عنوان کردند: «این تنها مسیر مطمئن برای جلوگیری از تشدید تنش‌هایی است که به نفع هیچ‌ کشوری نیست»

ایران و گروه ۱+۵ شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) به توافقی جامع دست یافتند که براساس آن ایران برخی از فعالیت‌های هسته‌ایش را محدود کرد و در مقابل تحریم‌های هسته‌ای علیه تهران تعلیق شد و چند ماه بعد شورای امنیت با تصویب قطعنامه اجماعی ۲۲۳۱ (۲۰۱۵ ) برجام را تایید کرد.

پس از پایان ریاست جمهوری باراک اوباما، دونالد ترامپ رئیس جمهوری تندروی آمریکا در  ۸ مه ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت۱۳۹۷) فرمانی را امضا کرد که براساس آن آمریکا از توافق بین المللی و چندجانبه برجام بطور یکجانبه  خارج و تحریم‌های هسته‌ای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی بازگشت.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما پس از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری مسئولیت پذیر بارها اعلام کرده است که در صورت لغو تمام تحریم‌های آمریکا به نحوی که قابل راستی آزمایی باشد، به اجرای تعهداتش در برجام باز می‌گردد./ایرنا