درگیری مخفی میان عربستان و امارات برای نفوذ در سودان

به نقل از سعودی لیکس، یک درگیری مخفی میان عربستان سعودی و امارات بر سر نفوذ در سودان به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک این کشور بین دریای سرخ و شرق و غرب آفریقا بالا گرفته است.

ناظران معتقدند تنش‌های اخیر میان عربستان سعودی و امارات باعث تشدید روابط دیپلماتیک بین ریاض و دولت انتقالی در سودان شده است.

عربستان با در اختیار گرفتن ریاست کنفرانس «دوستان سودان» که در آگوست 2020 برگزار شد، نفوذ خود را در سودان عمیق‌تر کرد.

برگزاری این کنفرانس به عربستان اجازه داد تا بر نیروهای انقلابی سودان برای امضای توافقنامه صلح «جوبا » تأثیر بگذارد.

تنش‌های اخیر بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی با تعمیق روابط خود با هر دو بخش غیرنظامی و مسلح جوبا ، مداخلات سیاست خارجی عربستان در سودان را افزایش داده است. این اقدام با احتمال کنار گذاشتن اتحادیه ارتش سودان از اتحادیه با امارات متحده عربی انجام می‌شود و این امر به عربستان سعودی نفوذ قابل توجهی در سیاست خارجی سودان می‌دهد.

مداخلات اخیر عربستان در سودان با اعلام افزایش 3 میلیارد دلاری بودجه برای بخشهای مختلف سودان آغاز شد.

با وجود فشار بر سودان برای ذخایر خارجی ، این وجوه نگران کننده است که این کشور بین تنش‌های سعودی و اماراتی قرار گرفته است.

یک موضوع دیگر این است که روابط سودان با ترکیه و قطر به تازگی احیا شده است و نشان می‌دهد که عربستان قصد دارد قدرت نفوذ خود را در سودان با تمرکز بر منافع خلیج فارس گسترش دهد.

قدرت نرم؛ وعده سرمایه گذاری‌های کشاورزی از سوی عربستان

رویکرد مداخله عربستان در امور داخلی و بین‌المللی سودان محدود به مدیریت محورهای قدرت منطقه‌ای نیست.

عربستان سعودی سرمایه گذاری‌های کشاورزی را در سودان برای حفاظت از امنیت غذایی خود آغاز کرده و در عین حال اقدامات تاکتیکی برای کاهش نفوذ امارات بر دولت سودان انجام داده است.

سودان به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک بین دریای سرخ و شرق و غرب آفریقا - مناطقی که امارات به طور پیوسته در حال گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی خود است، موازنه قدرت‌های منطقه‌ای را تغییر می‌دهد.

عربستان برای گسترش نفوذ خود در سودان از اهرم مالی خود برای تشویق شرکای بانک جهانی، برای موافقت با تسویه بدهی سودان در کنفرانس پاریس در 17 مه استفاده کرد

در نتیجه و در اقدامی که نشان دهنده نفوذ روزافزون عربستان سعودی بر نخبگان سیاسی جدید سودان بود « هادی ادریس» مقام برجسته سودانی در ماه مه گذشته به عربستان سفر و با مقامات سعودی دیدار کرد.

نتیجه جلسات توافق بر این بود که سودان و عربستان یک شرکت مشترک برای هماهنگی سرمایه گذاری‌های 3 میلیارد دلاری در سودان تاسیس کردند و همچنین ریاض برای اعزام تیم‌های امدادی به مناطق مختلف سودان متعهد شد.

حمایت عربستان از سودان باعث تشویق شرکت‌های کشاورزی سعودی مانند گروه «الراجحی» برای افزایش سرمایه گذاری در سودان شد.

با پذیرش سودان در فهرست کشورهای فقیر بدهی شدید بانک جهانی در 30 ژوئن ، که راه را برای حل قابل توجه بدهی سودان توسط جامعه بین‌المللی ، که بالغ بر 60 میلیارد دلار است ، هموار کرد، سرمایه گذاری‌های عربستان سعودی در سودان مورد حمایت قرار می‌گیرد. این به این دلیل است که مانع اصلی سودان برای دریافت بدهی، ورود این کشور به فهرست حامیان تروریسم دولتی ایالات متحده بود که بانک‌های خارجی را از انجام معاملات با سودان به منظور رعایت قوانین ایالات متحده منصرف می‌کند.

اهمیت نفوذ در دریای سرخ

عربستان برای پیشبرد توسعه گردشگری در ساحل دریای سرخ برای محقق شدن چشم انداز 2030 ، از طریق سرمایه گذاری و پروژه‌های توسعه‌ای نفوذ خود را در سودان دو برابر کرده است.

هدف دیگر سرمایه گذاری‌ها عربستان در سودان رقابت با امارات متحده عربی برای کنترل بندر دریای سرخ است. این رقابت از زمانی که سرمایه گذاران سعودی در زمینه ساخت بندر جدید در سواحل دریای سرخ سودان به اشتراک گذاشتند، آشکارتر شد. بنابراین بندر دبی امارات متحده عربی را برای کنترل بنادر دریای سرخ منتهی به تنگه «باب المندب» و تامین امنیت خلیج عدن به چالش کشید.

عربستان سعودی و امارات برای به دست آوردن بنادر در منطقه دریای سرخ رقابت می‌کنند. این امر به این دلیل است که امارات متحده عربی بندر «جبل علی» را به بندری تأثیرگذار بین دریای سرخ و اقیانوس هند تبدیل کرده است.

این پیشنهادات رقابتی در دریای سرخ و سیاست‌های منطقه‌ای از طریق مداخلات سیاست خارجی تنها مختص سودان نیست؛ بلکه عربستان در تلاش است تا روابط عمیق تری را با پادشاهی عمان از طریق ایجاد تعدادی توافقنامه و افتتاح یک بزرگراه مستقیم 800 کیلومتری بین دو کشور توسعه دهد.

کاهش نفوذ امارات در سودان

به نظر می‌رسد امارات متحده عربی در حال حاضر نفوذ خود را بر سرلشکر« عبدالفتاح البرهان» رئیس شورای حاکمیت انتقالی سودان که از دستورات سیاست خارجی عربستان پیروی می‌کنند ، از دست داده است.

اخیراً البرهان پیشنهاد امارات متحده عربی را برای تقسیم سرزمین‌های مورد اختلاف «واشاگا» با اتیوپی در حالی که مناطق مرزی مورد اختلاف است، رد کرد.

عضو شورای حاکمیت انتقالی سودان گفت، ابوظبی می‌خواهد منطقه «الفشقه» میان سودان و اتیوپی تقسیم شود اما خارطوم این پیشنهاد را نخواهد پذیرفت.

البرهان گفت اماراتی که پشت دریاها قرار گرفته می‌خواهد خاک ما را تقسیم کند. تبعات این اقدام منطقه را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

دو کشور عربستان سعودی و امارات پیوندهای نزدیکی با عبدالفتاح برهان و معاونش «محمد حمدان» دارند. سودان و ارتش این کشور در ائتلاف عربی که به رهبری عربستان سعودی از سال 2015 به یمن حمله کرده، حضور چشمگیری دارد.