آمریکا: گزینهجایگزین برای توافق هستهای ۲۰۱۵ وجود ندارد
مقامهای سابق و فعلی آمریکایی و اروپایی میگویند دولت آمریکا گزینهای غیر از بازگشت به برجام در قبال ایران ندارد.
یک رسانه انگلیسی پنجشنبه گزارش داده «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا گزینههای دیپلماتیک چندانی غیر از مجاب کردن ایران به اجرای کامل توافق هستهای برجام ندارد.
خبرگزاری رویترز در این تحلیل به نقل از مقامهای سابق و فعلی آمریکایی و اروپایی نوشته جو بایدن برنامه جایگزین چندانی به جای مجاب کردن ایران به ازسرگیری پایبندی به توافق هستهای حاصلشده در سال ۲۰۱۵ در اختیار ندارد و تمامی گزینههای دیگر، سختترند.
خبرگزاری رویترز به وقفه ایجادشده در مذاکرات جاری در شهر وین برای مشخص کردن وضعیت اجرای توافق هستهای برجام اشاره کرده و مدعی شده ایران تصریح کرده آمادگی از سرگیری این مذاکرات را قبل از روی کار آمدن آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور منتخب ایران ندارد.
۶ دور مذاکره در وین
مذاکرات وین در برجام از فروردینماه سال ۱۴۰۰ با هدف بازگرداندن آمریکا به توافق هستهای برجام و مجاب کردن ایران به متوقف کردن اقداماتش در جهت کاستن از تعهدات برجامی خود آغاز شد. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده با توجه به خروج آمریکا از برجام با نمایندگان این کشور گفتوگو نمیکند. آمریکاییها از طریق سایر طرفهای حاضر در مذاکرات، از مواضع ایران مطلع میشوند.
ششمین دور این مذاکرات، از روز ۲۲ خردادماه آغاز شد و تا روز یکشنبه ۳۰ خردادماه ادامه داشت. «سید عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین در آن زمان گفت ملاک ایران رسیدن به یک توافق خوب است. او درباره روند مذاکرات گفت: «به اواخر کار نزدیک شدیم، ولی مسیر باقیمانده ساده نخواهد بود.»
اظهارات مقام آمریکایی
خبرگزاری رویترز در تحلیل روز پنجشنبه نوشته است: «تحلیلگران اتفاق نظر دارند گزینههای جایگزین چندانی برای توافق هستهای ۲۰۱۵ وجود ندارد.»
یک مقام ارشد آمریکایی که به شرط عدم افشای نامش با خبرگزاری رویترز مصاحبه کرد گفت: «فکر میکنم همه گزینههای دیگر برای ما بدترند. فکر میکنم این گزینههای برای ایران هم بدترند.»
این مقام آمریکایی گفت: «به همین دلیل است که ما از مدتها پیش گفتهایم که بهترین گزیه بازگشت به پایبندی توافق هستهای است. این تحلیل ما است.»
شکست فشار حداکثری
«دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» علاوه بر بازگرداندن تحریمهای متوقفشده ذیل این توافق و اعمال تحریمهای جدید به سیاستهایی تحریکآمیز مانند ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روی آورد.
تئوری ترامپ این بود که این سیاستها میتواند جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره بر سر توافقی جدید به جای «برجام» وادار کند.
او روز ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی در حالی از قدرت کنار رفت که در تحقق این هدف شکست خورده بود. ترامپ به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بیمورد تنشها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش از سوی منتقدانش آماج انتقادات تند قرار گرفت.
دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» ضمن اعتراف به اینکه سیاست فشار حداکثری شکست خورده گفته قصد دارد ایالات متحده را به برجام بازگرداند.
طرحهای «بیشتر در برابر بیشتر»/ «کمتر در برابر کمتر»
خبرگزاری رویترز نوشته یکی از گزینههای جایگزین برجام که مقامهای سابق آمریکایی و اروپایی عنوان «بیشتر در برابر بیشتر» را برای آن به کار میبرند بر این گزاره مبتنی است که ایران در ازای برخورداری از تخفیفهای بیشتر تحریمی، محدودیتهای بیشتر علیه برنامه هستهای خودش را بپذیرد.
رسانه انگلیسی نوشته مذاکره بر سر چنین توافق گستردهایتری دشوارتر از احیای برجام است، زیرا دستکم مفاد آن توافق، مشخص شدهاند.
گزینه جایگزین دیگر، طرح «کمتر در برابر کمتر» نام دارد و اساس آن بر کاستن از محدودیتهای ایران در برابر تخفیفهای تحریمی کمتر برای این کشور استوار است.
رویترز نوشته این گزینه میتواند بدترین حالت را برای جو بایدن ایجاد کند و او در داخل آمریکا بابت دادن امتیازهای اقتصادی به ایران در برابر گرفتن امتیازهای کمتر از این کشور مورد انتقاد قرار خواهد گرفت.
«جرارد آروئاد»، سفیر سابق فرانسه در آمریکا میگوید: «توافق ضعیفتر نسبت به سال ۲۰۱۵، احتمال ماندگاری سیاسی کمتری در آمریکا خواهد داشت.»
او در ادامه گفت: «من برای برجام، جایگزین دیگری غیر از "فشار حداکثری" نمیبینم اما این رژیم مقاومتش را در برابرش نشان داده و فکر نمیکنم تسلیم آن شود.»
یک دیپمات حاضر در گفتوگوهای وین گفته اینکه بتوان تیم ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور منتخب ایران را متقاعد کرد که آنها نمیتوانند بر سر کاهش محدودیتهای هستهای و برخورداری از تخفیفهای تحریمی بیشتر مذاکره کنند، حائز اهمیت اساسی است. او گفت در واقع بایستی گفت که طرحی به نام «کمتر در برابر بیشتر» وجود ندارد.
این مقام به شرط عدم افشای نام گفت: «آنها ممکن است تصور کنند زمان به نفع آنها است. اگر اینطور فکر میکنند در اشتباهند.»/فارس
دیدگاه تان را بنویسید