پشت پرده هجمه تند مقام جنجالی عربستان علیه اسرائیل

خبرگزاری تسنیم: عربستان سعودی که به ویژه پس از آغاز موج عادی‌سازی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی و افشای نقش آشکار ریاض در صلح امارات و بحرین و سودان با اشغالگران کانون توجه رسانه‌های عربی و حتی خارجی بود، در روزهای اخیر با تحرکاتی همچون اقدام ناگهانی برای آشتی با قطر و اظهارات تند «ترکی الفیصل» رئیس سابق دستگاه اطلاعات عربستان علیه رژیم اسرائیل تبدیل به سوژه جنجالی رسانه‌ها شده است.

چند هفته قبل خبر سفر محرمانه «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به عربستان سعودی و دیدار با «محمد بن سلمان» ولیعهد این کشور در منطقه «نئوم» سروصدای زیادی به پا کرد و بسیاری معتقد بودند زمان رونمایی از توافق صلح عربستان با صهیونیست‌ها فرا رسیده است. اما دیدار نتانیاهو با محمد بن سلمان خبر عجیبی نبود، چرا که طبق گزارش‌های متعدد این دو تن قبلا نیز دیدار کرده بودند. علاوه بر آن بسیاری از مقامات سعودی و صهیونیستی از سال‌ها قبل با یکدیگر در ارتباط بوده و دیدارهای مختلفی نیز در مناطق معلوم و نامعلوم داشته‌اند؛ تنها تفاوت نشست اخیر نخست‌وزیر رژیم اسرائیل با ولیعهد عربستان در آن است که خبر آن علنی شد؛ صرف نظر از اینکه افشای این خبر چه اهدافی را دنبال می‌کرد.

در این میان ترکی الفیصل که چند روز قبل در اجلاس گفتگوی منامه تا می‌توانست به رژیم صهیونیستی تاخت، یکی از بارزترین عناصر سعودی است که ارتباط نزدیک و نشست‌های گوناگون با سران صهیونیست داشته است.

تاریخچه روابط نزدیک ترکی الفیصل با سران صهیونیست

ترکی الفیصل در بروکسل در سال 2014 دیداری با «عاموس یادین» رئیس وقت بخش اطلاعات ارتش اسرائیل داشته و در سال 2017 نیز مناظره‌ای با «یعقوب عمیدور» مشاور سابق امنیت ملی رژیم اسرائیل انجام داد.

از همه مهم‌تر، روزنامه هاآرتص فوریه سال 2016 عکسی را منتشر کرد که نشان از دیدار ترکی الفیصل با «موشه یعالون» وزیر سابق جنگ اسرائیل دارد که در اجلاس امنیت مونیخ صورت گرفته است.

علاوه بر ترکی الفیصل، در تابستان 2016 «انور عشقی» مقام سابق اطلاعاتی عربستان که اکنون مدیر یک مرکز تحقیقاتی در جده است، به سرزمین‌های اشغالی سفری داشته و با انتشار عکس‌هایی از آن سفر، مشاهده شده که او در کنار برخی از اعضای کنست اسرائیل در قدس اشغالی حاضر شده است؛ جالب اینجاست که او با «عوفر بارلیف» که مسوول عملیات‌های ترور اسرائیل در کشورهای عربی بوده نیز در این سفر دیدار داشته است.

روزنامه هاآرتص در آن زمان گزارش داد که عشقی در سفر خود به فلسطین اشغالی هیاتی از دانشگاهیان و تاجران را ریاست کرده و تمامی دیدارها در هتل «ملک داوود» در قدس اشغالی صورت گرفته است.

پشت پرده هجمه تند مقام جنجالی عربستان علیه اسرائیل

اما شخصی مانند ترکی الفیصل که کارنامه سیاهی در روابط با اشغالگران صهیونیست دارد، چرا در این مرحله و زمانی که سعودی‌ها یک گام تا عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی که رویای دیرینه سران عربستان از جمله شخص الفیصل و قبل از او محمد بن سلمان است، چنین موضع تندی علیه تل‌آویو گرفته و تاکید می‌کند که کشورش به هیچ وجه آماده سازش با اسرائیل نیست؟

ترکی الفیصل در هجمه تند خود ضد اسرائیلی‌ها و درحالی که نتانیاهو را دروغگو و آدم‌کش می‌خواند به گونه‌ای صحبت می‌کرد که انگار یک رهبر فلسطینی است. اغلب رسانه‌ها در بازتاب اظهارات این مقام سابق سعودی علیه رژیم صهیونیستی، آن را به اختلاف نظر در کاخ پادشاهی عربستان در خصوص عادی‌سازی با تل‌آویو ارتباط می‌دهند و اینکه ترکی الفیصل از اقدامات اخیر محمد بن سلمان در نزدیکی با صهیونیست‌ها ناراضی است. برخی نیز با اشاره به این جمله رئیس سابق دستگاه اطلاعات عربستان که گفت: «می خواهند با عربستان دوست شوند در عین حال هواداران سیاسی خود و سگ‌های رسانه‌ای شان در همه کشورها را آزاد می‌کنند تا به عربستان حمله کنند و وجهه آن‌را تخریب کنند» معتقدند ترکی الفیصل از اینکه اسرائیل به دلیل نفوذ بالای لابی یهودی در آمریکا که بر بیشتر دستگاه‌های رسانه‌ای این کشور تسلط دارد و به شکل مستقیم یا غیرمستقیم پشت حملات رسانه‌ای سخت ضد عربستان سعودی در آمریکاست، خشمگین است.

تکرار سناریو پلیس خوب و بد

اما این اقدام اخیر ترکی الفیصل بیشتر یادآور سناریو «تقسیم نقش‌ها» در عربستان برای توافق سازش با اسرائیل است. پس از اینکه امارات و بحرین عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی را علنی کردند، محافل عربستان گزارش دادند که میان پدر (ملک سلمان) و پسر (محمد بن سلمان) برای صلح با تل‌آویو اختلاف نظر وجود دارد، به این صورت که پادشاه، مخالف و ولیعهد، موافق عادی‌سازی با رژیم اسرائیل است.

هزینه‌های گزاف عربستان برای عادی‌سازی با صهیونیست‌ها

عربستان سعودی به ویژه در سال‌های اخیر و پس از روی کار آمدن محمد بن سلمان هزینه بالایی چه از نظر مالی و چه سیاسی برای عادی‌سازی با اسرائیل پرداخته و حتی نزول از جایگاه سردمداری کشورهای عربی و اسلامی به عنوان قیم حرمین شریفین را نیز به جان خریده است.

پخش سریال‌هایی همانند «ام هارون» و «مخرج 7» در ماه رمضان گذشته در راستای دفاع از صهیونیست‌ها و حمله به فلسطینیان، قرارداد تسلیحاتی 450 میلیون دلاری با آمریکا، هدیه 100 میلیون دلاری به دختر «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری کنونی آمریکا از جمله هدایایی بود که عربستان سعودی به واشنگتن و تل‌آویو جهت اجرای پروژه‌های ضد فلسطینی پرداخت کرد. علاوه بر آن نقش آشکار ریاض در توافق ابوظبی و منامه با تل‌آویو موضوع پوشیده‌ای نیست. گشودن حریم هوایی عربستان به روی پروازهای اسرائیلی نیز از جدی‌ترین گام‌های اخیر سعودی‌ها برای نزدیکی به صهیونیست‌هاست.

شاخص‌های نزدیک بودن زمان توافق ریاض با تل‌آویو

در این مرحله عربستان و رژیم صهیونیستی هر دو بر این گمانه هستند که باقدرت گیری حزب دموکرات در آمریکا، مجدداً مانند دوره ریاست جمهوری باراک اوباما، خاورمیانه از اولویت دستگاه دیپلماسی آن کشور خارج خواهد شد، بنابراین تلاش دارند تا قبل از خروج جمهوری خواهان از کاخ سفید سطح روابط خود را ارتقاء دهند تا در مقابل مسائل آینده به‌نوعی ائتلاف برسند.

از سوی دیگر عربستان در پنج سال گذشته تلاش داشته چهره جدیدی از خود به نمایش بگذارد؛ بنابراین با مطرح کردن پروژه‌های آینده‌نگرانه مانند طرح‌های توسعه ده‌گانه، طرح نئوم، طرح 2030 و طرح‌هاب کشاورزی منطقه به نام اُآکسیس (تبدیل زمین‌های بیابانی به کشاورزی هیدروپونیک) و… به دنبال فرصت‌های دیگری برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های خود است که برای اجرای چنین پروژه‌هایی به ارتقاء سطح تعاملات منطقه‌ای به ویژه در مقابله با محورهای ایرانی و ترکی نیاز دارد که اولین گزینه مورد نظر آن اتحاد با اسرائیل است.

زمانی که همه شاخص‌ها حاکی از نزدیک بودن زمان صلح علنی عربستان با صهیونیست‌هاست، باور کردن واقعی بودن هجمه تند چهره جنجالی سعودی علیه اسرائیل دشوار به نظر می‌رسد و نمی‌توان آن را جدا از معادله «پلیس خوب و بد» در عربستان تصور کرد.

با این تفاسیر می‌توان گفت گام‌های بارز ولیعهد سعودی در سازش با تل‌آویو و پس از آن عقب‌نشینی مقامات دیگر عربستان از این روند، همگی در چارچوب مشروعیت‌بخشی به سازش با رژیم صهیونیستی صورت می‌گیرد. پایه استدلالی‌ سعودی‌ها در این زمینه آن است که همان‌طور که رهبری «یاسر عرفات» (رئیس وقت سازمان تشکیلات خودگردان فلسطین) ، به موافقتنامه «اسلو» مشروعیت بخشید و روند مذاکره، به تشکیل یک دولت خودگردان برای فلسطین، در کرانه باختری و غزه منتهی شد، سردمداری عربستان در روند توافق عادی‌سازی با اسرائیل نیز می‌تواند امتیازاتی در اختیار فلسطینی‌ها قرار دهد. این درحالی است که توافقنامه اسلو چیزی جز پایمال شدن حقوق فلسطینیان برای آنها به دنبال نداشت.

در این شرایط عربستان اگر واقعا در ادعای حمایت از مسئله فلسطین صادق باشد باید اقدامات عملی همچون بستن حریم هوایی خود به روی پروازهای اسرائیلی، تلاش برای ملغی کردن توافق‌های صلح امارات و بحرین و سودان با رژیم صهیونیستی و پایان دادن به هجمه مقامات و رسانه‌های سعودی علیه فلسطینیان و ترویج نامشروع بودن سازش با اشغالگران قدس در میان کشورهای عربی و اسلامی را انجام داده و یکپارچه در جبهه حمایت از فلسطین قرار بگیرد.