فاجعه‌ای به نام آبلیمو‌های دست ساز

خبرگزاری مهر: موضوع آبلیمو‌های دست ساز، هر از گاهی رسانه‌ای می‌شود و دوباره از یاد‌ها می‌رود. در حالی که یکی از محصولات غذایی پر مصرف ایرانی ها، آبلیمو است و همین مسئله سبب شده به دلیل گران بودن قیمت آبلیمو‌های استاندارد، بعضا مردم به سمت خرید این نوع از آبلیمو‌های دست ساز گرایش پیدا کنند.

متاسفانه محتویات مورد استفاده در تولید آبلیمو‌های دست ساز، به هیچ عنوان سالم و بهداشتی نیستند و اغلب از مواد صنعتی نیز در تهیه این نوع آبلیمو‌ها استفاده می‌شود که مصرف این نوع محصولات غیر بهداشتی و ناسالم، می‌تواند باعث بروز انواع بیماری‌های گوارشی و تهدید سلامت مصرف کنندگان آن شود. این در حالی است که سازمان غذا و دارو، به عنوان یک نهاد نظارتی در حوزه غذا، بار‌ها و به دفعات، ضوابط تولید آبلیمو را اعلام کرده و شرکت‌های غذایی نیز ملزم به رعایت این ضوابط هستند. اما، نکته‌ای که نمی‌بایست فراموش کرد، ضعف نظارتی در مکان‌های عرضه این نوع محصولات تقلبی است.

سازمان غذا و دارو اعلام کرده که برای اطمینان از رسیدن محصول سالم به دست مصرف کننده، همه واحد‌های تولید کننده آبلیمو نیز همانند سایر فرآورده‌ها موظف هستند بر اساس ضوابط سازمان غذا و دارو و تحت نظارت مسئول فنی و واحد‌های تابعه معاونت‌های غذا و دارو اقدام نمایند. یعنی، پس از کسب پروانه ساخت توسط تولیدکنندگان از سازمان غذا و دارو و اعلام تمام فرمولاسیون مواد، کارشناسان فنی سازمان و معاونت‌های غذا و دارو رصد می‌کنند که نام دقیق تمام مواد افزودنی و به کار رفته در فرآورده نهایی، روی برچسب محصولات، به طور دقیق درج شود.

البته وظیفه نظارت بر محصولات غذایی قبل از عرضه به بازار، بر عهده مسئول فنی است که به عنوان نماینده سازمان غذا و دارو در کارخانجات غذایی شناخته می‌شود و اوست که مشخص کند در خط تولید دقیقا چه مواد افزودنی و در چه حدی استفاده شود.

در همین حال، سازمان غذا و دارو اعلام کرده که برای واحد‌هایی از تولید کنندگان آبلیمو پروانه ساخت تحت عنوان «آبلیموی طبیعی» صادر می‌شود که از ویژگی‌های آن برخوردار باشند در غیر این صورت با آن‌هایی که تخلف کرده باشند، برخورد قانونی به عمل می‌آید.

عبارت صد در صد طبیعی برای آبلیموی خالص و غیر بازسازی شده بکار می‌رود و عنوان طبیعی برای محصولاتی که مواد افزودنی سنتتیک به آن‌ها اضافه نشده باشد کاربرد دارد و معمولا قیمت محصولات صد در صد طبیعی گران‌تر است. اما، یکی از معضلات امروز ارگان‌های نظارتی، تقلب در فرآورده‌های غذایی است که با پیشرفت علم و بهره مندی در تولید، چالشی نیز از سوی متقلبان برای این حوزه بوجود می‌آید که شناسایی این تقلب‌ها خیلی آسان نیست.

از جمله وظایف سازمان غذا و دارو اتخاذ تدابیری است که به واسطه آن مردم از صحت و سلامت فرآورده‌های غذایی اطمینان حاصل نمایند به همین دلیل توصیه اساسی به مردم این است که حتما به نشان سازمان غذا و دارو و پروانه بهداشتی در بسته بندی فرآورده‌های غذایی توجه کنند.

وحید مفید مدیرکل نظارت بر فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، درباره آبلیمو‌های تقلبی، گفت: ما به هیچ وجه نمی‌توانیم آبلیمو‌های دست ساز را تایید کنیم، این آبلیمو‌ها در شرایط غیربهداشتی تهیه می‌شوند و در بسیاری از موارد پس از آبگیری، پاستوریزه نمی‌شوند.

وی افزود: بررسی‌ها نشان داده است که این آبلیمو‌ها مملو از کپک و قارچ هستند و بسیاری از آبلیمو‌های سنتی موجود در بازار، تقلبی است به طوری که درصدی از ترکیب آن‌ها فرآورده‌های «سنتتیک» است.

با تمام این تفاسیر، مشکل اصلی در بازار آبلیمو‌های دست ساز و تقلبی، ضعف نظارت است که می‌بایست دستگاه‌های مربوطه پاسخگو باشند. در این بین، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حمایت از مصرف کنندگان، سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان غذا و دارو، از جمله دستگاه‌هایی هستند که وظیفه نظارت بر تولید محصولات غذایی را دارند.

مجید حجتی رئیس انجمن صنعت آبلیمو ایران، با عنوان این مطلب که بازرسی‌های انجمن به صورت مستمر از مکان‌های فروش و عرضه محصولات غیرمجاز صورت گرفته و نمونه برداری نیز شده است، گفت: گزارش بازرسی‌ها را به سازمان‌های نظارتی ارسال کرده ایم و امیدواریم با توجه به همکاری بسیار خوبی که با انجمن دارند، نظارت‌های خود را تشدید کنند.