راز جوانی در «روزه داری»

خبرگزاری ایسنا: پس از مشخص شدن نتایج بسیاری از مطالعات و آزمایش‌ها مبنی بر اثربخشی روزه داری بر سلامت، یک زوج آمریکایی از نتایج مثبت بیش از یک سال روزه داری خود می‌گویند.

محققان می‌گویند: کیت تیلور و همسرش مدت یک سال و نیم است که برای سبک زندگی خود روشی مشابه"روزه‌داری" را برگزیده‌اند و باعث شده وزن بدنشان در حدی سالم حفظ شده، هوشیارتر و پرانرژی‌تر بوده، استرس کمتری داشته و کمتر مستعد ابتلا به بیماری شوند.

تیلور در این باره می‌گوید: ما شش روز از هفته را تا حدود ساعت ۵ بعد از ظهر چیزی نمی‌خوریم، اما پس از این ساعت تا زمانی که بخوابیم هر آن چه که بخواهیم به هر اندازه‌ای می‌خوریم.

در این نوع از رژیم غذایی میزان و نوع موادی که در رژیم غذایی وجود دارد، اهمیت ندارد بلکه نکته حائز اهمیت زمان خوردن است.

در همین زمینه نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که گرسنه ماندن به صورت متناوب می‌تواند خطر ابتلا به چاقی و بیماری‌های مرتبط با آن از جمله بیماری‌های کبد چرب غیر الکی، دیابت و سرطان را کاهش دهد.

به گفته رئیس آزمایش علوم اعصاب موسسه ملی پیری ایالات متحده آمریکا، تحقیقات پیشین نشان داده که طول عمر موش‌هایی که یک روز در میان در ساعات مشخصی گرسنه مانده‌اند نسبت به موش‌هایی که تمام وقت غذا در دسترس داشته‌اند به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

مطالعات جدیدتر نیز حاکیست موش‌هایی که چندین ساعت گرسنه مانده‌اند به دلیل این که تنها یک بار در روز کالری مصرفی خود را دریافت می‌کنند یا میزان کالری مصرفی شان محدود می‌شود در مقایسه با موش‌هایی که تمام وقت به غذا دسترسی دارند، سالم‌تر بوده و طول عمر بیشتری دارند.

اما آیا روزه داری علاوه بر مزایایی که بر سلامت انسان دارد به طول عمر بیشتر نیز می‌انجامد؟

نتایج تحقیقات تاکنون امید بخش بوده است. در یک تحقیق که سال گذشته منتشر شده، ۱۰۰ فرد کاملا سالم به دو گروه تقسیم شدند. یکی از این گروه‌ها برای مدت سه ماه هر آنچه که می‌خواستند می‌خوردند و گروهی دیگر برای پنج روز از ماه بین ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ کالری دریافت می‌کردند. در پایان دوره مطالعه مشخص شد افرادی از گروه دوم که در معرض خطر ابتلا به بیماری بودند، شاخص گلوکز ناشتا در آن‌ها که یکی از شاخص‌های ابتلا به دیابت است به حالت عادی بازگشته بود. شاخص‌های بیماری‌های قلبی همراه با سطوح بالای کسترول و تری گلیسیرید و شاخص ۱ GF ۱ نشانگر سرطان‌های مختلف نیز در این افراد کاهش یافت.

به عقیده دانشمندان با کاهش این شاخص‌های منفی، افراد روزه دار احتمالا طول عمر بیشتری نیز خواهند داشت و روزه داری را می‌توان جایگزینی بالقوه برای مصرف دارو‌های زیاد دانست.

برای بهره مندی از این فواید نیازی به تغییر رژیم غذایی نیست، بلکه کافی است این کار را برای پنج روز در ماه انجام داده و سپس به رژیم غذایی عادی خود بازگردید.

تحقیقی دیگر همچنین نشان می‌دهد نوعی از روزه داری که در آن افراد برای پنج روز در هفته هر آنچه که می‌خواهند می‌خورند و سپس برای دو روز متوالی کالری دریافتی خود را به ۵۰۰ کالری محدود می‌کنند، مزایای بسیاری برای سلامتی دارد.

دانشمندان طی تحقیقاتی ۱۰۰ زن با وزن‌های بالا را به دو گروه تقسیم کردند. گروه اول از رژیم روزه داری فوق پیروی کرده و گروه دوم با کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی کالری مصرفی رژیم غذایی خود را ادامه دادند. به طوری که در نهایت کالری دریافتی هر دو گروه یکسان بود. اگر چه هر دو گروه طی دوره‌ای شش ماهه به یک اندازه وزن کم کردند، اما گروه روزه دار در تنظیم قند که عامل خطر ابتلا به دیابت بوده و از دست دادن چربی‌های شکمی که عامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی است با نتایج بهتری مواجه شدند.

نوعی دیگر از روزه داری نیز وجود دارد که رژیم غذایی با محدودیت زمانی مواجه می‌شود. این نوع رژیم که خانواده تیلور از آن پیروی می‌کنند نیز مزایای بسیاری برای وزن و سلامت انسان‌ها و حیوانات دارد. اگر چه مطالعات صورت گرفته بر این نوع روزه داری محدود است، اما یک مطالعه نشان می‌دهد این نوع رژیم بر مردان در معرض خطر ابتلا به دیابت اثراتی مفید دارد. همچنین در افرادی که از این نوع روزه داری پیروی می‌کنند سلول‌های سرطانی به هنگام مواجه با شیمی درمانی و پرتو درمانی راحت‌تر از بین می‌روند چرا که گلولز کافی برای بقا در اختیار ندارند. محققان هم اکنون در حال بررسی چگونگی تاثیرات روزه داری بر عملکرد شناختی و خطر ابتلا به آلزایمر در زنان دارای اضافه وزن هستند.

به گفته کارشناسان همچنین یکی از جنبه‌های مهم "روزه داری" این است که بدن به جای استفاده از گلوکز به عنوان سوخت از "کتون‌"ها استفاده می‌کند و این وضعیت مشابه اتفاقی است که به هنگام ورزش در بدن رخ می‌دهد. همچنین تغییرات متابولیکی که طی چرخه تکرار روزه داری و شکستن روزه رخ می‌دهد به بهبود عملکرد مغزی و مقاومت آن در برابر انواع بیماری‌ها و استرس کمک می‌کند. همچنین حضور کتون‌ها در خون که در روزه داری اتفاق می‌افتد موجب می‌شود بدن به بازسازی خود دست بزند که فرد را در برابر پیری و بیماری محافظت می‌کند. علاوه بر آن در روزه داری سطوح گلبول‌های سفید آسیب دیده خون کاهش می‌یابد که با شکستن روزه (افطار کردن) سلول‌های بنیادی آغاز به کار کرده و سلول‌های جدیدی را می‌سازند. همه این عوامل در نهایت به کاهش خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها و بهبود عملکرد سیستم بدن منجر می‌شود.

البته باید توجه داشت روزه داری برای همه افراد مفید نیست. روزه داری برای زنان باردار و افرادی که مبتلا به بیماری‌های همچون دیابت یا اختلالات خوردن هستند، مناسب نیست. همچنین در صورتی که وزن مناسبی دارید، هیچ نوع بیماری نداشته و از رژیم غذایی مناسب و برنامه ورزش روزانه بهره‌مند هستید شاید نیازی به روزه‌داری منظم در طول سال نداشته باشید.

به گزارش سی ان ان، به طور کلی بهتر است پیش از آغاز به روزه داری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. همچنین این نکته را نباید فراموش کرد که روزه داری تنها عامل طولانی‌تر شدن عمر نبوده و عوامل دیگری همچون ژنتیک نیز در این باره تاثیر گذار است.