دکتر‌های ایرانی در خطر رفوزگی
آمار تجویز بیش از حد دارو از سوی پزشکان ایرانی چند وقتی است که سوژه برخی رسانه‌ها شده است تا جایی که چندی پیش روحانی رییس‌جمهوری کشورمان از این موضوع نیز انتقاد کرد. سخنگوی وزارت بهداشت در نشست خبری خود گفته است: به پزشکان کارنامه می‌دهیم تا کسانی که خارج از میانگین معمول، دارویی را تجویز می‌کنند با دیدن کارنامه‌شان متوجه این موضوع شده و شروع به تصحیح تجویز‌های خود کنند.
صبح نو: آمار تجویز بیش از حد دارو از سوی پزشکان ایرانی چند وقتی است که سوژه برخی رسانه‌ها شده است تا جایی که چندی پیش روحانی رییس‌جمهوری کشورمان از این موضوع نیز انتقاد کرد. سخنگوی وزارت بهداشت در نشست خبری خود گفته است: به پزشکان کارنامه می‌دهیم تا کسانی که خارج از میانگین معمول، دارویی را تجویز می‌کنند با دیدن کارنامه‌شان متوجه این موضوع شده و شروع به تصحیح تجویز‌های خود کنند.
از مدتی پیش آمار‌هایی مبنی بر کاهش میزان تجویز دارو در کشور منتشر شد و مسوولان وزارت بهداشت با جدیت بیشتری از پزشکان خواستند تا حجم دارو‌های تجویزی در نسخه‌ها را کاهش دهند. چندی پیش دکتر غلامرضا اصغری، رییس سازمان غذا و دارو در این‌باره گفته بود: «در حال حاضر در شرایط جنگ اقتصادی هستیم و یکی از جا‌هایی که دشمن می‌تواند به ما ضربه بزند همین بحث دارو و تأمین آن است، دشمنان تلاش می‌کنند تا از ورود دارو‌های خارجی به کشور جلوگیری کنند و از طرفی برخی پزشکان این داروها را نسخه می‌کنند و با این کار نارضایتی ایجاد می‌کنند. برای تأمین دارو باید اولاً عرضه دارو کنترل شود، دوم اینکه باید مدیریت تقاضا را مد نظر قرار بدهیم. در شرایط جنگ اقتصادی نمی‌توان رفتار شرایط عادی را داشت.» اصغری ادامه داد: آگاهی بخشی به پزشکان قسمتی از این فرهنگ‌سازی است. قسمت دیگر این است که ما نسخه‌نویسی همه پزشکان را رصد می‌کنیم و هر سه ماه یک بار به آن‌ها کارنامه‌ای می‌دهیم.
سپس به کسانی که تعداد اقلام دارویی در نسخه‌شان بالا باشد تذکراتی داده می‌شود. یکی از مشکلات صنایع داروسازی کشور، مشکل نقدینگی است. شرکت‌های دارویی حدود ۲۶۰۰ میلیارد تومان طلب دارند. البته شاید این رقم نزدیک به سه هزار میلیارد تومان نیز برسد؛ زیرا این شرکت‌ها از بخش خصوصی نیز طلب دارند.
اصغری با اشاره به اینکه نمی‌خواهیم تولید داخلی دارو دچار مشکل شود، گفته است: آنچه برای سازمان غذا و دارو اهمیت دارد این است که حدود ۹۷درصد داروها تولید داخل است و ما نمی‌خواهیم تولید داروی داخلی دچار مشکل شود. یعنی باید مواد اولیه به موقع برسد، زیرا ۷۰ درصد بازار را مواد اولیه وارداتی برای شرکت‌های دارویی تولید داخل تأمین می‌کنند. امیدوارم بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که قیمت تمام‌شده داروی تولید داخل کمتر شود و بتوانیم در کشور از آن استفاده کنیم. در‌حال‌حاضر قیمت تمام شده کمی بالاست و بخش زیادی از ظرفیت تولید دارو در کشور خالی مانده است. حریرچی درباره کارنامه به پزشکان در نشست خبری می‌گوید: میانگین تعداد اقلام دارویی هر نسخه باید زیر دو قلم دارو باشد، این میزان تا چند سال پیش حدود چهار قلم بود و اکنون به حدود ۸/۲ رسیده که هنوز هم از میزان استاندارد بالاتر است. در تمام دنیا ثابت شده فیدبک دادن به جامعه پزشکی و داروسازی باعث می‌شود پزشکان در تجویز‌هایی که بنا بر معیار‌های خودشان و معیار‌های روز علم پزشکی که توسط خودشان یا همکاران‌شان ارائه یا اجرا می‌شود، تغییر کند
. تجربیات موفقی در این زمینه و بسیاری از بیمارستان‌ها داشتیم. از لحاظ نوع تجویز و تعداد تجویز این‌طور بوده است که وقتی به پزشکان تجویز کننده، بازخورد می‌دهیم، کسانی که در یک قسمت خارج از میانگین معمول دارویی را تجویز می‌کنند یا به این صورت است که بیماران خاص دارند و داروی خاص برای آن‌ها تجویز می‌کنند، بعضی از آن‌ها با متوجه شدن این موضوع شروع به تصحیح تجویز‌های خود می‌کنند.
حریرچی می‌گوید: «برای مثال این اقدام در تجویز دارو‌های خیلی گران و آنتی‌بیوتیک‌ها بسیار مؤثر بوده است. در یکی از بیمارستان‌های درمان سرطان، میانگین در نسخه ۸۰۰هزار تومان است. اساتید بخش و پزشکان با تجربه در این بیمارستان، میانگین زیر ۸۰۰هزار تومان داشته‌اند، اما دیگر پزشکان میانگین نسخه‌ای یک میلیون و ۸۰هزار تومان داشته‌اند. با دادن کارنامه پزشکی به پزشکان، آن‌ها بدون هیچ صحبتی در تصحیح نسخه‌های خود اقدام کرده‌اند.» وی ادامه داد: مقالات علمی متعددی در مجلات علمی وجود دارد که راه مؤثر در تجویز منطقی دارو، نشان دادن و بازخورد به خود پزشک بوده است. در بعضی از کشور‌ها این کارنامه در سامانه بیمارستان‌ها گذاشته می‌شود. در کشور ما نیز این اقدام در سطوح مختلف انجام می‌شود. قسمتی از آن از طرف سازمان غذا و دارو، قسمتی از طرف معاونت درمان و بخشی از آن در بیمارستان‌ها اجرا می‌شود. حتی سال‌هاست این کار را در شبکه‌های بهداشت اجرا می‌کنیم.
حریرچی معتقد است با کنترل نسخه پزشکان و دادن کارنامه به آن‌ها حجم دارو‌های تجویزی کاهش می‌یابد و برای این موضوع کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را مثال زد. آقای علی‌اکبر حق‌دوست، معاون وزارت بهداشت نیز در چند روز گذشته گفته بود: در یک سال اخیر توانستیم در مدت سه ماه مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و دارو‌های خاص را بیش از ۲۵درصد کاهش دهیم. گفتنی است آقای حسن روحانی، رییس‌جمهوری کشور، مدتی پیش از این، از میزان بالای مصرف دارو در ایران به‌ویژه در بخش آنتی‌بیوتیک‌ها به شدت انتقاد کرده بود. روحانی گفته است: «میزان مصرف دارو در ایران با سایر کشور‌ها قابل مقایسه نیست. بسیاری از بیماری‌ها را که با یک دمنوش ساده برطرف می‌شوند با مصرف بالای آنتی‌بیوتیک درمان می‌کنیم. پزشکان ایرانی صفحه نسخه را تا جایی که امکانش را دارند، پر می‌کنند.»
البته مسوولان برخی شرکت‌های تولید دارو از مشکلات دیگری نیز علاوه‌بر کمبود نقدینگی و مواد اولیه سخن می‌گویند و از نبود کاغذ و کارتن برای تهیه بروشور، جعبه و لوازم جانبی و بسته بندی دارو گلایه دارند.
دارو به‌خاطر قیمت مقوا گران شد! آقای ایرج حریرچی در این‌باره می‌گوید: علت گران‌شدن برخی از داروها؛ افزایش قیمت مقواست. در ماه‌های اخیر شاهد افزایش نرخ مقوا و بعضی از فلزات بوده‌ایم که روی قیمت دارو‌های ارزان تأثیر گذاشته است. چرا که جعبه و بسته‌بندی‌ها اگر داروی گران‌قیمت در آن گذاشته شود کمتر از یک درصد از کل قیمت آن را شامل می‌شود، اما اگر داروی ارزان در آن بگذاریم حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد از قیمت دارو، هزینه بسته‌بندی می‌شود که این برای کارخانه‌های تولید دارو مقرون به صرفه نیست. شاید بتوان گفت: تمرکز روی کاهش میزان مصرف دارو از سوی وزارت بهداشت به روش‌های مختلف به تحریم‌های پیش‌رو نیز مربوط می‌شود. با وجود اینکه این وزارتخانه ادعا می‌کند بیش از ۹۵ درصد از دارو‌های مصرفی تولید داخلی است، اما سازمان غذا و دارو می‌گوید بیش از ۹۸درصد از مواد اولیه تولید دارو نیز وارداتی است.
دیدگاه تان را بنویسید