کمبود ذخایر خونی در برخی از کلانشهر‌ها

خبرگزاری میزان: طی روز‌های اخیر، بار‌ها در فضای مجازی مطلبی دست به دست شد. مطلبی که حاوی یک هشدار بود.

سازمان انتقان خون از مردم درخواست کمک کرده بود و مخاطبان فضای مجازی نیز برای نشان دادن وخامت اوضاع، هشتگی را به راه انداختند و پای کار حاضر شدند.

# اصفهان _خون_ندارد، # تهران_ خون ندارد، # مشهد_ خون_ ندارد و ...

به راه افتادن این هشتگ‌ها در فضای مجازی و درخواست مکرر از شهروندان برای اهدا خون، نشان دهنده وضعیت وخیم اوضاع است. وضعیتی که به دلایل مختلف از جمله آلودگی هوا و عدم استقبال شهروندان نسبت به اهدا خون، هر روز نیز بد‌تر می‌شود.

برای اطلاع از وضعیت ذخایر خونی در سراسر کشور و دلایل کاهش این ذخایر طی روز‌های اخیر، گفت و گویی را با علی اکبر پور فتح اله، مدیر عامل سازمان انتقال خون داشتیم.

وی با اشاره به وابستگی مستقیم اهدا خون با داوطلبان اهدا کننده اظهارکرد: اهدا خون یک وابستگی مستقیم با داوطلبان اهدا کننده دارد و هر زمان که اهدا کنندگان استقبال کمتری نسبت به اهدا خون خود داشته اند، وضعیت شرایط ذخایر خون نامناسب می‌شود.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران افزود: در بعضی از مواقع و در برخی از فصول سال در کشور با کمبود خون مواجه می‌شویم، اما این شرایط مقطعی بوده و بدون شک می‌توانیم به شرایط عادی باز گردیم.

پور فتح اله تغییرات آب و هوایی را یکی از عوامل تاثیرگذار در موضوع عدم استقبال شهروندان به موضوع اهدا خون دانست و تصریح کرد: زمانی که وارد فصل زمستان می‌شویم، شهروندان استقبال کمتری به اهدا خون می‌کنند.

یکی از دلایل این موضوع، دشواری تردد‌ها در این فصل است و مردم ترجیح می‌دهند در ایام سرد سال کمتر از خانه خود خارج شوند.

وی ادامه داد: علاوه بر فصل زمستان، هر سال در آستانه عید نوروز و درست زمانی که مردم درگیر امر خانه تکانی و خرید عید نوروز می‌شوند نیز با مشکل کمبود ذخایر خونی مواجه می‌شویم.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با اشاره به آلودگی هوا در کلانشهر‌های کشور خاطرنشان کرد: یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در کاهش ذخایر خونی کشور، آلودگی هوا در کلانشهر‌ها است. زمانی که در شهر‌ها با موضوع آلودگی هوا مواجه می‌شویم، شهروندان به دلیل هشدار‌هایی که در زمینه تردد بی مورد در سطح شهر ارائه می‌شود، کمتر از خانه خارج می‌شوند. در این شرایط، آن‌ها برنامه‌ای برای اهدا خون ندارند.

پور فتح اله در خصوص همکاری مردم با سازمان انتقال خون در زمان زلزله کرمانشاه اذعان کرد: ۲۱ آبان ماه سال جاری، شاهد زمین لرزه ۷.۳ ریشتری در کرمانشاه بودیم. پس از آن، موج نخست کمک‌های شهروندان برای اهدا خون در کشور آغاز شد. مردم برای کمک به مردم زلزله زده کرمانشاه خون خود را در یک برهه زمانی اهدا کردند، اما بعد از آن برهه، استقبال‌ها برای اهدا خون کاهش یافت.

وی افزود: فردی که خون خود را اهدا می‌کند نمی‌تواند تا ۳ ماه بعد از اهدا خون اولیه، بار دیگر اقدام به این کار کند و شاید یکی از مهم‌ترین دلایلی که این روز‌ها با کاهش اهدا خون در کشور مواجه هستیم، همین موضوع اهدا خون هیجانی در موقع بحران باشد.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه " همواره بعد از به راه افتادن یک موج اهدا خون با کاهش اهدا کنندگان مواجه بوده ایم" گفت: طی سال‌های اخیر نیز همواره شاهد بوده ایم که بعد از به راه افتادن یک موج کمک در کشور برای اهدا خون، به یکباره میزان ذخایر خونی در کشور کاهش می‌یابد و ما نیز این موضوع را پیش بینی می‌کردیم.

پور فتح اله در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر در کدام یک از استان‌های کشور با کاهش ذخایر خون مواجه هستیم؟، تصریح کرد: در استان‌های تهران، اصفهان و خراسان رضوی با کاهش ذخیره خون مواجه هستیم و برای دریافت خون، فراخوان داده ایم.

وی ادامه داد: درخواست ما از شهروندان این بوده که برای کمک به سازمان انتقال خون، اقدام به اهدا خون خود کرده و برای درگیر نشدن سایر استان‌ها با مشکل کمبود خون نیز درخواست کرده ایم که مردم در سایر استان‌ها نیز اهدا خون داشته باشند.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران وضعیت اهدا خون در تهران را نامناسب توصیف کرد و گفت: در روز‌های عادی در استانی مانند تهران هزار و ۲۰۰ اهدا کننده خون داریم، اما برای مثال در روز پنجشنبه ۳۰ آذر ماه، تعداد اهدا کنندگان خون ما تنها ۵۰۰ نفر بوده و این وضعیت برای ما بسیار نامناسب است.

پور فتح اله با بیان اینکه " کمبود خون در کلانشهر‌ها را با بهره گیری از ذخایر خون سایر استان‌ها جبران می‌کنیم" خاطرنشان کرد: در تلاش هستیم تا مشکل کمبود خون در کلانشهر‌ها را به وسیله ذخایر خونی برخی استان‌های دیگر جبران کنیم، اما مهم‌ترین موضوعی که باید به آن توجه شود این است که مردم باید با سازمان

انتقال خون همکاری داشته باشند و ما بدون شک در زمان طولانی و استمرار شرایط با مشکل مواجه می‌شویم. وی اصلی‌ترین مشکل سازمان انتقال خون را کمبود "پلاکت" دانست و اظهارکرد: در حال حاضر به شدت با مشکل کمبود پلاکت مواجه هستیم.

باید به این موضوع توجه شود که مدت زمان نگهداری پلاکت تنها ۴ روز است و بعد از آن، پلاکت دیگر قابلیت استفاده ندارد.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران وضعیت اهدا خون در خصوص نحوه تهیه پلاکت اذعان کرد: برای تهیه پلاکت از خون کامل، نیاز به ۶ واحد خون داریم و به همین خاطر است که بیش از خون، اکنون به پلاکت‌های اهدایی شهروندان احتایج داریم.

پور فتح اله با اشاره به مشکلات موجود برای تهیه پلاکت گروه‌های خونی خاص تصریح کرد: به دلیل کاهش میزان اهدا خون، با مشکل تهیه پلاکت به ویژه پلاکت گروه‌های خونی خاص مواجه هستیم و امیدواریم با کمک شهروندان این مشکل هر چه سریع‌تر برطرف شود.

وی در رابطه با شرایط فراهم شده به منظور اهدا مستقیم پلاکت اذعان کرد: در طرح جدیدی که در سازمان انتقال خون داشته ایم، شهروندان می‌توانند به طور مستقیم نسبت به اهدا پلاکت خون خود اقدام کنند. برای درمان بیماران سرطانی و همچنین برطرف کردن مشکلات افرادی که با خونریزی مواجه هستند، نیاز به در اختیار داشتن پلاکت هستیم.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران در تشریح روش تهیه مستقیم پلاکت بیان کرد: اکنون قادر هستیم به طور مستقیم پلاکت‌های خون افراد را از آن‌ها دریافت کنیم. در این روش، پلاکت از خون جدا سازی شده و مابقی خون به فرد اهدا کننده باز گردانده می‌شود.

پور فتح اله با اشاره به زمین لرزه‌های اخیر در استان‌های تهران و البرز تصریح کرد: طی روز‌های گذشته شاهد وقوع ۲ زمین لرزه با قدرت‌های ۵.۲ و ۴.۲ ریشتر در استان‌های تهران و البرز بودیم و همین موضوع سبب شده حساسیت‌ها نسبت به موضوع ذخایر خونی در این استان‌ها افزایش یابد.

وی افزود: در زمان‌هایی که شرایط بحرانی در یک استان رخ می‌دهد، ذخایر خونی موجود در سراسر کشور مدیریت شده و استان‌ها برای کمک به استان بحران زده وارد عمل می‌شوند.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران در خصوص استان‌های معین شهر تهران برای کمک به این استان در مواقع بحرانی اظهارکرد: در شبکه خون رسانی کشور، منطقه بندی‌های لازم را داشته ایم و اکنون شهر‌های معین برای کمک به استان تهران، استان‌های قم، مرکزی، سمنان و قزوین در نظر گرفته شده اند.

پور فتح اله ادامه داد: این استان ها، پتانسیل بسیار خوبی در بحث ذخیره خون دارند و حجم اهدا خون در این استان‌ها بسیار قابل توجه است.

وی تقویت مراکز اهدا خون را یکی از برنامه‌های اساسی سازمان انتقال خون دانست و بیان کرد: یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های ما در سازمان انتقال خون، تقویت مراکز انتقال خون است و تاکنون نیز در این امر بسیار موفق بوده ایم.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران در پاسخ به این پرسش که آیا سازمان انتقال خون برنامه‌ای برای افزایش تعداد پایگاه‌های سیار اهدا خون در کلانشهر‌ها دارد یا خیر؟، تصریح کرد: تمایل ما، اهدا خون افراد در پایگاه‌های ثابت است، زیرا در این پایگاه‌ها امکان برنامه ریزی و همچنین امکانات بیش از پایگاه‌های ثابت بوده و بهتر است مردم برای اهدا خون خود به پایگاه‌های ثابت مراجعه کنند.

پور فتح اله از افتتاح ۴ مرکز جدید انتقال خون در استان تهران خبرداد و اظهارکرد: مقرر شده طی ماه‌های آینده، ۴ مرکز انتقال خون دیگر در شهر تهران دایر شود تا در تمام نقاط پایتخت مراکز انتقال خون داشته باشیم.

وی تاکید کرد: برنامه ما این است که مراکز انتقال خون را در تمام نقاط پایتخت دایر کنیم تا شهروندان در هر منطقه‌ای که زندگی می‌کنند بتوانند به راحتی نسبت به اهدا خون خود اقدام کنند.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با ارائه آماری از تعداد مراکز انتقال خون فعال در استان تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر در استان تهران ۱۶ پایگاه ثابت و ۳ تیم سیار فعالیت می‌کنند و قرار شده تعداد پایگاه‌های ثابت ما در شهر تهران افزایش پیدا کند.

پور فتح اله با بیان اینکه " در شهرستان‌های استان تهران نیز پایگاه‌های انتقال خون دایر است" تصریح کرد: برای آسان کردن شرایط داوطلبان اهدا خون و به این خاطر که مردم برای اهدا خون خود با مشکل مواجه نشوند، حتی در برخی از شهرستان‌های استان تهران از جمله شهر قدس، رباط کریم، ورامین و شهریار پایگاه‌های اهدا خون دایر شده اند و اکنون برنامه‌هایی را نیز برای توسعه پایگاه‌های شهرستانی داریم.

وی از همکاری شهرداری تهران با سازمان انتقال خون خبرداد و اذعان کرد: با همکاری شهرداری تهران و بانک صنعت و معدن، مراکز جدید انتقال خون تهران دایر خواهند شد و امیدوار هستیم این همکاری همچنان نیز ادامه داشته باشد.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران در رابطه با نیاز روزانه تهران به فرآورده‌های خونی اظهارکرد: به طور میانگین در یک روز در شهر تهران حدود ۳ هزار لیتر فرآوده خونی مورد نیاز است و در شرایط عادی تعداد اهدا کنندگان ما در پایتخت روزانه حدود هزار و ۵۰۰ نفر است.

پور فتح اله با تاکید بر اینکه نیازمند تغییر در نحوه اهدا خون افراد هستیم گفت: نحوه اهدا خون در ایران بیشتر هیجانی است و ما نیاز داریم که شهروندان در سراسر کشور اقدام به اهدا خون مسئولانه کنند و همواره در تمام ماه‌های سال نسبت به اهدا خون خود اقدام کنند.

وی افزود: در برخی ایام سال همانند ماه محرم شاهد اهدا قابل توجه خون از سوی داوطلبان هستیم و این نشان دهنده نحوه اهدا خون هیجانی در کشور است.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با اشاره به گروه سنی که قادر به اهدا خون هستند اذعان کرد: افراد از سن ۱۸ سال می‌توانند اقدام به اهدا خون خود کرده و در مراکز، از افراد تا سن ۶۰ سال نیز که شرایط لازم برای اهدا خون خود را داشته باشند، خون گرفته می‌شود.

پور فتح اله با تاکید بر اینکه ۲۵ درصد اهدا کنندگان خون را افرادی تشکیل می‌دهند که برای نخستین بار اقدام به اهدا خون خود کرده اند خاطرنشان کرد: به دنبال این هستیم که شرایط را به سمتی سوق دهیم که افراد اهدا کننده خون، به اهدا کنندگان دائم تبدیل شوند.

وی افزود: در حال حاضر ۲۵ درصد از اهدا کنندگان خود را کسانی تشکیل می‌دهند که برای نخستین بار خود خود را اهدا کرده اند.

مدیر عامل سازمان انتقال خون ایران با ارائه آماری از تعداد اهدا کنندگان مستمر خون در کشور تصریح کرد: بر اساس آمار، هم اکنون حدود ۵۰۰ هزار اهدا کننده مستمر در کشور داریم و در تلاش هستیم تا این آمار را افزایش دهیم.

پور فتح اله با اشاره به شناسایی بیماری‌های ویروسی از طریق خون اذعان کرد: بیماری‌هایی از قبیل: هپاتیت C، هپاتیت B. و ایدز از طریق آزمایش‌های لازم بر روی خون‌های اهدایی تشخیص داده شده و اگر ما اهدا کنندگان دائم داشته باشیم، با مشکل خون‌های این چنینی کمتر مواجه می‌شویم.

وی در پاسخ به این پرسش که هر فرد اهدا کننده خون در طول یک سال چند بار می‌تواند اقدام به اهدا خون خود کند؟، خاطرنشان کرد: در طول یک سال، هر فرد اهدا کننده در شرایطی که با مشکل خاصی مواجه نباشد می‌تواند ۴ بار خون خود را اهدا کند.