عفونت‌هایی فردی که سر از کشور دیگری در می‌آورد

خبرگزاری تسنیم: محمدمهدی گویا - رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در نخستین روز از اجلاس دو روزه مشورتی مقاومت میکروبی که با بیان اینکه مقاومت میکروبی یک تهدید جهانی است، اظهار داشت: شواهد حاکی از آن است که ایران نیز از مخاطرات مربوط به مقاومت میکروارگانیسم ها مصون نیست و روند افزایشی مقاومت میکروبی به نگرانی و چالش عمده در سیستم سلامت کشور تبدیل شده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر موقعیت حساس کشور ایران، گفت: جمهوری اسلامی ایران با جمعیت بالغ بر 75 میلیون و 149 هزار و 669 نفر و با نرخ شهرنشینی 73 درصد، در جنوب غربی آسیا و در منطقه خاورمیانه قرار دارد که یک میلیون و 648 هزار و 195کیلومتر مربع، وسعت دارد. ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق همسایه است و همچنین از شمال به دریای مازندران و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود می شود.

گویا ادامه داد: براساس تقسیمات شش گانه سازمان بهداشت جهانی، ایران در منطقه مدیترانه شرقی قرار دارد و مطابق با گزارشات WHO، شواهد فراوانی درخصوص ظهور مقاومت میکروبی در گستره جغرافیایی وسیعی از کشورهای این منطقه وجود دارد، چرا که از هر سو با کشوری همسایه است که درگیر مشکلات داخلی یا خارجی هستند. اما هنوز در این مناطق برآورد دقیقی از حجم مشکلات و بار اقتصادی ناشی از مقاومت میکروبی وجود ندارد.

وی عنوان کرد: سازمان بهداشت جهانی در یک مطالعه، از کشورهای جهان درخواست کرد تا اطلاعات مربوط به 7 گروه از باکتری که عمده نگرانی‌های بین المللی محسوب می‌شود را گزارش کنند. این باکتری‌ها شامل؛ اشرشیاکلی (مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و فلوروکینولون)، کلبسیلا پنومونیه ( مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و کرباپنم ها)، استافیلوکوکوس اورئوس( مقاوم در برابر متی سیلین)، استرپتوکوک پنومونیه ( غیرحساس یا مقاوم در برابر پنی سیلین) ، سالمونلا غیرتیفی (مقاوم در برابر فلوروکینولون) ، گونه‌های شیگلا ( مقاوم در برابر فلوروکینولون) و نایسریا گنوره ( مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم)، بوده است.

گویا گفت: براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی ، ایران در میان کشورهایی طبقه بندی شده که تعداد مقاومت چند دارویی در آنها بیش از 5 مورد از این باکتری‌ها مشاهده شده است.

وی با اشاره براینکه اتخاذ تصمیمات و اجرای برنامه‌های مدون در جهت کاهش مقاومت میکروبی در هر کشوری ضروری است، تصریح کرد: براساس گزارش سال 2014 سازمان بهداشت جهانی در رابطه با نظام مراقبت جهانی مقاومت ضدمیکروبی، اینگونه مقاومت‌های میکروبی دیگر یک پیش بینی برای آینده نیست و هم اکنون در سراسر جهان درحال رخداد است و تهدیدی جدی برای عفونت های شایع در جوامع و بیمارستان ها است.

گویا اضافه کرد: بدون اقدام فوری و هماهنگ، جهان به دوران پیش از آنتی بیوتیک‌ها بر می‌گردد، یعنی دورانی که در آن عفونت‌های رایج و جراحت‌های جزئی یک بار دیگر کشنده خواهد شد و لذا سازمان بهداشت جهانی در سال 2015 یک سند را با عنوان طرح اقدام جهانی برای مقاومت میکروبی منتشر کرد.

وی گفت: یکی از برنامه‌هایی که در راستای کنترل مقاومت میکروبی در کشور، در نظر داشتیم، برگزاری نشست مشورتی بین ایران و کشورهای عراق، پاکستان، افغانستان و مسئولان سازمان بهداشت جهانی در منطقه مدیترانه شرقی، مسئولان سازمان بهداشت جهانی در ستاد مرکزی در ژنو و نمایندگان سازمان بهداشت جهانی دام است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: برنامه مقابله با بروز مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی در کشور که از چهارسال پیش روی آن کارهای کارشناسی صورت گرفته نیز در این نشست مطرح می‌شود.

وی افزود: در این برنامه نشان داده می‌شود که چه فعالیت‌هایی در کشور صورت گرفته و چه روش‌هایی در جهت محدود کردن مصرف آنتی بیوتیک تعیین شده است و علاوه براین، اقدامات اساسی در جهت کنترل و کاهش مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی نیز در مراکز بهداشتی و درمانی به خصوص در بیمارستان‌ها نیز تصریح شده است.

مصرف بدون تجویز پزشک آنتی بیوتیک ها خطرات زیادی برای دارد

گویا هدف سوم از برگزاری نشست را افزایش سطح آگاهی عموم مردم و متخصصان و پزشکان برشمرد و گفت: مردم و پزشکان باید نسبت به خطرات ناشی از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها، آگاه شوند و بدانند که مصرف بدون تجویز پزشک آنتی بیوتیک ها خطرات زیادی دارد.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تصریح کرد: به سمتی در حرکت هستیم که اگر مصرف آنتی بیوتیک‌ها منطقی نشود و نظارت و مراقبت صحیحی صورت نپذیرد و از عفونت‌های داخل مراکز درمانی پیشگیری نشود، در آینده ای نزدیک، با عفونت‌هایی روبرو خواهیم شد که قابل درمان نبوده و یا درمان آنها بسیار مشکل خواهد بود و در صورت درمان نیز هزینه‌های زیادی برای نظام سلامت تحمیل می‌کند.

وی با بیان اینکه بروز مقاومت‌های میکروبی خطر مرگ در پی دارد، گفت: مقاومت‌های میکروبی برای فرد، جامعه و جهان خطر دارد، چراکه به سرعت از مرزها عبور کرده و به کشورهای دیگر وارد می‌شود. مثلا عفونت‌هایی وجود داشته که از یک فرد آغاز شده و در مدت زمان کوتاهی سر از کشور دیگری درآورده است.

وی در پایان راه های کنترل و کاهش بروز و گسترش مقاومت میکروبی در حیوانات و دام را یکی دیگر از اهداف برگزاری نشست مشورتی مقاومت میکروبی معرفی کرد.