مقایسه «ویزیت» ایرانی و انگلسیی با تراز «پوند»

خبرگزاری تسنیم: یکی از چالش‌های حوزه سلامت در کشور ما روند ناقص و معیوب ویزیت‌های پزشکی است، بطوریکه در ایران بیشتر یک نوع روش محاسبه هزینه ویزیت وجود ندارد، ولی در کشورهای موفق 9 روش هزینه‌کرد ویزیت پزشکان وجود دارد و دلیل این پویایی نیز به خاطر حمایت‌های بیمه‌ای کشورها از مردم‌شان است. این تنوع روش پرداخت هزینه ویزیت باعث می‌شود هم مردم پول کمتری پرداخت کنند و هم پزشک، متخصص و فوق تخصص و ... به صورت عادلانه ای کسب درآمد کنند. همچنین با اصلاح روش هزینه‌های ویزیت پزشکان که در گرو بیمه‌ها است دیگر مردم مراجعات اضافی و القایی به متخصص و فوق تخصص نخواهند داشت و محور بهداشت و درمان کشور براساس طب پایه و پزشکان عمومی تعریف خواهد شد که در این صورت مردم نیز هزینه درمان کمتری در حوزه ویزیت پرداخت خواهند. با این حال و با وجود اینکه سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت طرح مناسبی برای اصلاح ویزیت به سازمان‌های بیمه ای از جمله شورای عالی بیمه ارائه کردند ولی متاسفانه این طرح که به سود مردم نیز است، هنوز اجرایی نشده است. در این رابطه علیرضا اولیایی‌منش - مدیرکل دفتر ارزیابی فناوری، تدوین استاندارد و تعرفه سلامت وزارت بهداشت، درباره چالش‌های ویزیت در ایران به تسنیم عنوان می‌کند: در دنیا ویزیت پزشکان متخصص بسیار گران است. اگر بخواهید یک پزشک متخصص را در کشور انگلیس ببینید باید 200 پوند معادل یک میلیون تومان پول بدهید. البته این ویزیت را برای این می‌دهند که بیمار فقط از مسیر ارجاع بیاید که آن موقوع تقریباً رایگان می‌شود. این فرقی که در دنیایی پزشکی قائل شدند برای این است که بیمار خیالش از ویزیت راحت باشد و هم اینکه ویزیت غیر ضروری نیز انجام نشود، ولی فرهنگ نادرستی بین مردم ما باب شده است که اگر بچه شان مریض شود با اولین سرماخوردگی و با دو سرفه می‌گویند که باید فوق تخصص ریه بچه او را ببیند و یا با کوچکترین دل درد کولیک که بچه گرفته است، می‌گوید که بچه را باید ببرم فوق تخصص گوارش تا آن را ویزیت کند، یعنی پزشک عمومی و متخصص را قبول ندارند. وزارت بهداشت و دولت نیز باید کنترل‌هایی را بگذارد، از طرف مردم نیز باید این فرهنگ سازی انجام شود، واقعاً اگر یک کاری با حضور پرستار حل می‌شود به پزشک عمومی مراجعه نشود و اگر با پزشک عمومی حل می‌شود به پزشک متخصص مراجعه نشود و دیگر به متخصص بالاتر مراجعه نشود. مثلاً در انگلستان پرستارانی داریم که به جای پزشک عمومی درمان می‌کنند، (نرس پرکتیشنر) یعنی اگر شما به بیمارستان مراجعه کنید و بگویید که یک حساسیت فصلی دارید که هر سال هم رخ می‌دهد یک معاینه اولیه می‌شوید و در نهایت در صورت نیاز دارو تجویز می‌شود؛ ولی ما چنین سیستمی را نداریم، حتی پزشک عمومی‌مان را هم قبول ندارند و می‌گویند می‌رویم نزد فوق تخصص! بنابراین این روند هم از نظر هزینه‌ها و هم از نظر اثربخشی باید کامل معکوس شود. شما باید در ابتدا به پایین ترین سطح پزشکی مراجعه کنید و کم کم در صورت لزوم بیایید مسائل پیچیده را با متخصص بالاتر پزشکی مطرح کنید. لازمه این امر این است که ما نظام ارجاع را مستقر کنیم. نظام ارجاع باعث می‌شود مردم با پزشکی که دارند ارتباط عاطفی برقرار کنند تا این پزشک، پزشک خانوادگی خودشان شود، قبلاً نیز این امر رایج بود. قبلاً که پزشک کمتر بود، یک پزشک عمومی یک محله را سرویس خدمات پزشکی می‌داد و همه مردم این محلات، پزشک را می‌شناختند. او آدم‌ها را به اسم صدا می‌کرد، اگر خانمی می‌رفتف سراغ از بچه‌هایش می‌گرفت، اگر مردی می‌رفت، سراغ از خانواده اش می‌گرفت؛ ولی این روند جا به جا شده است، که باید به هویت اصلی و چارچوب اصلی خودش در حوزه پزشکی برگردد. البته وزارت بهداشت برنامه اجرای پزشک خانواده و نظام ارجاع را دارد. وزیر بهداشت نیز در مصاحبه‌های متعدد خود گفتند که فاز چهارم طرح تحول در صورتیکه اگر عمری باقی باشد بحث پزشک خانواده و نظام ارجاع است و آن بحثی که وزیر فرمودند 15 سال وقت نیاز است تا طرح پزشک خانواده استقرار کامل یابد، نیز درست است، زیرا این کار یک کار فرهنگی است و ما مقاومت‌هایی از بین مردم نیز داریم زیرا بسیاری از مردم که به آنها گفته می‌شود که ما می‌خواهیم یک پزشک عمومی برای شما بگذارید تا معاینه شده و بعد ارجاع به پزشک بالاتر شوید؛ می‌گویند این مسئله را قبول ندارند. درحالیکه اگر مردم آموزش ببینند و فرهنگ‌شان ارتقاء یابد، درک خواهند کرد که پزشک خانواده برای کارهایی که می‌خواهد انجام دهد آموزش دیده و راحت می‌تواند ملاحظات لازم را انجام دهد. ما در حال حاضر اعلام آمادگی به سازمان‌های بیمه گر را دادیم تا با همکاری آنها برای 30 میلیون جمعیت حاشیه شهر، روستا و شهرهای زیر 20 هزار نفر که بعدها این قابلیت تعمیم به زیر 100 هزار نفر هم دارد، و اینکه در آن صورت 10 میلیون نفر دیگر هم اضافه خواهد شد، یعنی تا 40 میلیون نفر نیز در طرح پزشک خانواده تعمیم دهیم. البته در روستاها - زیرساخت‌هایی لازم در حوزه پزشک خانواده از گذشته بوده و پزشک خانواده داشتند ولی بعد از طرح تحول زیرساخت‌های خیلی خوبی از جمله کلینیک‌های ویژه ایجاد شد، بطوریکه ما کلینیک‌های ویژه را گسترش دادیم تا بیماران از روستا به آنجا ارجاع شوند. در تهران نیز این تدابیر را هم داریم؟ بله همه بیمارستان‌های کشور کلینیک‌های ویژه دارند، همچنین در بیمارستان‌های دولتی. این جدا از درمانگاه‌های تخصصی بیمارستان‌هاست. الان همه باید کمک کنند تا این فرهنگ سازی در بین مردم و هم در جامعه پزشکی انجام شود. در عوض ما باید پزشک متخصص را مطمئن کنیم که اگر پزشک شما از طریق معمولی کم شد درآمد شما جبران خواهد شد. یک پزشکی که زحمت کشیده و مطب راه اندازی کرده. ضمن اینکه برای بحث پزشک خانواده و نظام ارجاع نباید به بخش دولتی متکی شود و ما باید مشارکت بخش خصوصی هم در حوزه بستری و هم سرپایی را هم داشته باشیم، چون این افرادی که در کشور سرمایه گذاری کردند باید خیالشان راحت باشد که آن سرمایه که گذاشتند بر می‌گردد. الان در دنیا به راحتی دارند با چانه زنی از بخش خصوصی خرید خدمت می‌کنند. یعنی اگر به بخش خصوصی مریض به تعداد مناسب ارجاع شود مطمئن باشید بخش خصوصی حاضر است با تعرفه‌های دولتی قرارداد ببنددف یعنی راهکار و خلاقیت احتیاج دارد و کافی است این خلاقیت‌ها را در حوزه پزشکی بیاوریم. مردم گلایه تعرفه‌های ویزیت‌ها را باید چکار کنند؟ ما الان هم در حوزه بستری و هم سرپایی در بخش‌های دولتی اینقدر امکانات داریم که مردم بیایند به بخش دولتی مراجعه کنند و نگران بخش خصوصی نباشند. ضمن اینکه بعد از طرح تحول نظارت ما در حوزه تعرفه خیلی زیاد شده و تخلفات تعرفه ای در حدی نیست که مردم را دچار هزینه‌های کمرشکن کند و مردم گزارش کنند قطعاً تذکر و برخورد قانونی در این باره خواهد شد. همچنین در حوزه کتاب تعرفه‌ها نیز برنامه وزارت بهداشت این است که مرتب بتوانیم این کتاب را بازنگری کنیم زیرا تکلیف قانونی ما این است که کتاب ارزش نسبی را مرتباً سالی یکبار بازنگری کنیم، برنامه ای هم در وزارت بهداشت است که با همکاری خود انجمن‌ها و متخصصین مربوطه این اقدام انجام شود که قبلاً نیز 300 خدمت پزشکی تحت پوشش بیمه قرار گرفت. چرا برخی خدمات پزشکی بیمه نمی‌شود ولی در لیست تعرفه پزشکی می‌آیید؟ برای اینکه خدمت پزشکی باید تعرفه دار باشد. اگر تعرفه دار نباشند بازار سوء استفاده از آن زیاد می‌شود، زیرا خدمات پزشکی به روز می‌شود.