سوختگی در ایران ۸ برابر میانگین جهانی

روزنامه آرمان: آمارها نشان می‌دهد میزان سوختگی در ایران هشت برابر متوسط جهانی است. چهارشنبه سوری به دلیل استفاده از مواد منفجره و محترقه که غالبا هم غیر استاندارد هستند، به روزی بدل می‌شود که آمار سوختگی در کشور بالاتر برود. در حوزه سوختگی، مشکلات هم یکی دو تا نیست؛ هم آمار سوختگی‌هایمان بالاست و هم امکانات درست و حسابی برای درمان سوخته‌ها نداریم. با وجود هشدارهای زیادی که در این زمینه از رسانه ها، نیروی انتظامی، کارشناسان و... داده می شود، باز هم عده ای هستند که با دست خودشان به خطرات این روز دامن می‌زنند. شایع‌ترین حادثه‌ای که در چهارشنبه سوری رخ می‌دهد، سوختگی درجه یک سطحی است، اما عده‌ای بی توجه به این موضوعات، گرانبهاترین لباس خود را در معرض سوختگی قرار می‌دهند. رئیس مرکز تحقیقات سوختگی ایران چندی پیش با بیان اینکه سوختگی بیماری فقراست و در همه کشور‌ها نیز همین مساله صادق است، گفت: سوختگی در کشور‌های فقیر هم شایع‌تر است و به طور مثال کشورهای آفریقایی، ‌بنگلادش، ‌هند و پاکستان از کشور‌هایی هستند که آمار سوختگی در آن‌ها بسیار بالاست، چون افراد فقیر مشکل استانداردسازی وسایل را دارند و در ضمن آموزش کمتری می‌بینند. محمد جواد فاطمی ادامه داد: متاسفانه ما جایگاه بالایی از نظر سوختگی داریم و سوختگی در ایران حدود ۸ برابر متوسط جهانی است و این در حالی است که ما حتی از کشور‌هایی که با ما از لحاظ اقتصادی و اجتماعی همسطح هستند، بد‌تر هستیم و همچنین از کشور‌هایی هستیم که سوختگی در آنها بسیار شایع است. رئیس انجمن حمایت از بیماران سوخته اظهار کرد: در تقسیم بندی کشور‌ها از نظر درآمد ناخالص ملی و و درآمد سرانه، کشور ما جزو کشورهایی با درآمد متوسط قرار می‌گیرد و حتی در کشور‌های با درآمد متوسط جزو کشورهای با درآمد بالا‌تر قرار دارد، ولی با این وجود در مقایسه با کشورهای هم سطح از آمار سوختگی بالاتری برخورداریم. او با اشاره به وضعیت نامطلوب حمایت‌های روانی از بیماران سوخت، عنوان کرد: واقعیت این است که خیلی کم به این موضوع توجه می‌شود و بیماران از این نظر حمایت کافی نمی‌گیرند و جایی برای مراجعه این بیماران وجود ندارد که اینها مراجعه کنند و چون خودشان هم از نظر اجتماعی، فقیر و کم توان‌تر هستند به نسبت گروه‌های دیگر خود هم مراجعه نمی‌کنند، به همین دلیل بیماری‌های روانی و افسردگی در این بیماران بسیار شایع است. فاطمی از شیوع مشکلات اجتماعی و خانوادگی نظیر طلاق در افراد مبتلا به سوختگی خبر داد و گفت: متاسفانه کار پیدا کردن برای کسانی که دچار سوختگی می‌شوند، مشکل‌تر است و معمولا این افراد از اجتماع ایزوله می‌شوند، به ویژه افرادی که دست یا صورتشان سوخته اغلب تمایل دارند قسمت سوختگی را پنهان کنند، طوری که بیشتر سعی می‌کنند دست‌های خود را را در جیب قرار بدهند و در نیاورند و افرادی هم که از ناحیه صورت دچار سوختگی شده‌اند، تلاش می‌کنند خیلی در اجتماع ظاهر نشوند و این به تدریج موجب مشکلات روانی شدید در آنها می‌شود. رئیس مرکز تحقیقات سوختگی با اشاره به شیوع مرگ و میر بیماران سوخته در کشور خاطرنشان کرد: مرگ و میر افرادی که به سوختگی دچار شده‌اند، در کشور ما شایع‌تر است و در کشورمان شاخص مرگ و میر بیماران سوخته ۶۰ درصد است و ما تنها نصف افراد با سوختگی ۶۰ درصد را می‌توانیم زنده نگه داریم، در حالی که در کشور‌های توسعه یافته نصف بیماران با سوختگی ۹۵ درصد زنده می‌مانند و ما در این زمینه متاسفانه عقب هستیم. آمار سوختگی را بالا نبریم! با نزدیک شدن به ایام چهارشنبه‌سوری، دوباره زنگ خطر بالا رفتن آمار سوختگی‌ها در کشور نواخته شده است؛ البته بماند که به گفته کارشناسان، بدون برگزاری ایام چهارشنبه‌سوری هم آمار سوختگی‌ها در کشور ما، غیرطبیعی و بسیار بالاست. در حوزه سوختگی، مشکلات هم یکی دو تا نیست؛ هم آمار سوختگی‌هایمان بالاست و هم امکانات درست و حسابی برای درمان سوخته‌ها نداریم. رئیس سازمان نظام‌پزشکی هم از مردم و به ویژه جوانان خواست چهارشنبه‌سوری را با استفاده از مواد غیراستاندارد، به حادثه‌ای تلخ تبدیل نکنند و در این بین به آمارهای قابل‌تاملی هم درباره سوختگی‌ها اشاره کرد. به گفته این مقام مسئول، سالانه بین ۳۰۰ـ۲۵۰ هزار نفر در کشور دچار سوختگی شده و ۲۴ هزار نفر بستری می‌شوند. درواقع، تجربه میزان سوختگی در کشور نسبت به آمارهای جهانی بالاتر بوده، در حالی که کیفیت درمان سوختگی نیز در کشور ناقص است. علاوه بر کیفیت پایین درمان سوختگی که زالی به آن اشاره کرده‌، تجهیزات درمان سوختگی در کشور ما هم ناکافی است. رئیس سازمان نظام پزشکی تاکید کرده که ۱۰ تا ۲۰ درصد تخت‌های بیمارستان‌های کشور باید به سوختگی اختصاص پیدا کند، در حالی که این رقم در جهان ۵۰ درصد است. البته با اینکه گفته می‌شود این ۲۰ درصد تخت سوختگی در مقایسه با آمارهای جهانی، وضع نامناسبی است، اما جالب است در بسیاری از بیمارستان‌های کشور همین ۲۰ درصد ناکافی هم رعایت نمی‌شود، زیرا برای بسیاری از بیمارستان‌ها، تخت‌های سوختگی درآمدزایی چندانی ندارد. زالی هم همین مساله را تایید کرد و گفت: در تمام بیمارستان‌های عمومی باید بخش سوختگی وجود داشته باشد که بر اساس قوانین ما ۲۰ درصد تخت‌های بیمارستانی باید مربوط به سوختگی باشد و ۵۰ درصد تخت‌ها نیز در حالت آماده به کار باشد، اما مشکلات متعدد عامل اجرا نشدن این موضوع بوده است. از سوی دیگر، سال‌هاست که گفته می‌شود ایمنی محیط کار در ایران، جدی گرفته نمی‌شود و اتفاقا همین موضوع، یکی از دلایل بالا رفتن آمار سوختگی‌ها در کشور است. آن‌گونه که زالی گفته است: بیشتر علل سوختگی بانوان، حوادث خانگی، در آقایان محیط کار غیراستاندارد و در کودکان حوادث غیرمترقبه است و ۵ تا ۱۰ درصد سوختگی‌ها نیز نیاز به بستری پیدا می‌کنند. همچنین در گروه سنی کمتر از چهار سال نیز حوادث غیرعمد سوختگی قابل پیشگیری وجود دارد، یعنی ۹۵ درصد موارد سوختگی در کودکان قابل پیشگیری است. بدتر از همه آنکه زالی تاکید دارد، سوختگی نهمین عامل اختلالات روانی و عملکردی در کشور است؛ یعنی وقتی امکانات و تجهیزات مناسب برای درمان سوختگی وجود نداشته باشد و یک فرد سوخته نتواند به کارکرد دوران قبل از سوختگی‌اش برسد، بدیهی است فشار روانی حاصل از این وضع نابهنجار، موجب اختلال روانی خواهد شد. چهارشنبه سوری و خطر سوختگی شایع ترین حادثه‌ای که در چهارشنبه سوری رخ می‌دهد، سوختگی درجه یک سطحی است ولی سوختگی‌های درجه دو شدید و درجه سه که شدیدترین نوع سوختگی است نیز در حوادث چهارشنبه سوری، زیاد دیده می‌شود. درد، تورم، تاول و قرمزی پوست از مهم‌ترین نشانه‌های سوختگی هستند. در میان نواحی مختلف بدن معمولا سوختگی دست از بقیه شایع‌تر است و پس از آن، سوختگی صورت و تنه. قطع عضو و عفونت ثانویه، دو عارضه خطرناک از میان عوارض زودرس سوختگی‌اند و اختلال اعصاب و روان، به ویژه افسردگی، یکی از عوارض دیررس سوختگی. اگر شدت سوختگی خیلی زیاد باشد، حتی گاهی ممکن است کار مصدوم به مرگ نیز بینجامد. فقرا بیشتر می‌سوزند آنچه کارشناسان برآن اجماع دارند، این است که افرادی که دچار سوختگی می‌شوند معمولا از قشر فقیر هستند و هزینه درمان خود را ندارند. به همین دلیل فشار مالی زیادی به وزارت بهداشت تحمیل می‌شود، بنابراین توجه زیادی به این بخش صورت نمی‌گیرد و باز به همین دلیل اتفاق خاصی در حوزه سوختگی روی نمی‌دهد. بنابراین لازم است تا با توجه به توصیه‌های مربوط به چهارشنبه سوری، خود و دیگران را در دردسر نیندازیم.