كيسه صفرايی سالم با تغذيه سالم

روزنامه آرمان: مطالعات محققان نشان مي‌دهد كه گوشت و لبنيات پرچرب، مواد غذايي اسيدي، غذاهاي تصفيه شده و سرخ كرده، سبب تحريك كيسه صفرا مي‌شوند. كيسه صفرا كيسه كوچكي واقع در زير كبد است. صفراي توليد شده توسط كبد، در كيسه صفرا ذخيره مي‌شود. مهم‌ترين وظيفه صفرا، هضم چربي است. به محض ورود غذا به سيستم گوارشي، كيسه صفرا، صفراي توليد شده را درون بخش بالايي روده كوچك (اثني عشر) آزاد مي‌كند. ميزان صفراي وارد شده به روده كوچك متناسب با ميزان چربي مصرف شده است. بعضي از مواد غذايي سبب تحريك كيسه صفرا مي‌شوند كه همراه با درد و سوزش است. گاهي اختلالات كيسه صفرا، مانند سنگ كيسه صفرا، با هيچ علامت اوليه اي همراه نيست. در صورت بزرگ شدن سنگ، عمل جراحي كيسه صفرا ضروري است. استفراغ، درد در ناحيه سمت راست بالاي شكم، درد پس از وعده‌هاي غذايي، عدم تحمل غذاهاي چرب و از دست دادن اشتها، از مهم‌ترين علائم اختلال در عملكرد كيسه صفرا يا سنگ كيسه صفرا محسوب مي‌شوند. مطالعات محققان آمريكايي نشان مي‌دهد كه برخي از مواد غذايي سبب تحريك كيسه صفرا و بروز مشكلاتي مي‌شود. اين مواد غذايي عبارتند از:

گوشت پرچرب

مصرف گوشت پرچرب، سبب افزايش عملكرد كيسه صفرا و افزايش توليد صفرا مي‌شود كه اين فرآيند با التهاب صفرا همراه است. مصرف ماهي و حبوبات به جاي گوشت قرمز توصيه شده است.

غذاهاي سرخ‌شده

غذاهاي سرخ شده و چرب سبب تحريك و التهاب كيسه صفرا مي‌شوند.

غذاهاي اسيدي

مصرف زياد غذاهاي اسيدي مانند مركبات و قهوه، علاوه بر تحريك و التهاب كيسه صفرا، روي معده نيز اثر مخربي دارند.

محصولات لبني پرچرب

محصولات لبني پرچرب مانند خامه و شير گاو، از مهم‌ترين مواد تحريك‌كننده كيسه صفرا هستند.

غذاهاي تصفيه شده

هر محصول توليد شده از آرد گندم و شكر تصفيه شده، مانند نان سفيد، انواع شيريني و پاستا، سبب تحريك كيسه صفرا مي‌شود. پزشكان توصيه مي‌كنند كه به محض احساس مشكل در ناحيه صفرا، به پزشك مراجعه شود و با محدود كردن مواد غذايي تحريك‌كننده، علائم بيماري تا درمان جدي كنترل شود.

رژيم غذايي در بيماري سنگ كيسه صفرا

پزشكان، بيماران مبتلا به سنگ كيسه صفرا را به ۲ دسته تقسيم مي‌كنند. عده اي از بيماران هيچ گونه علائمي‌از سنگ كيسه صفرا ندارند و طبق سونوگرافي كه به منظور ديگري انجام مي‌شود سنگ در كيسه صفراي آنها يافت مي‌شود. اگر اين بيماران ديابت يا شرايط خاص ديگري نداشته باشند به عمل جراحي نياز ندارند، اما اين بيماران بايد در رژيم غذايي خود نكاتي را رعايت كنند.

غذاهاي گياهي، بهترازغذاهاي حيواني

بيشتر غذاهاي حيواني مثل تخم مرغ، گوشت و شير پرچرب و خامه سبب بالا رفتن چربي خون و كلسترول مضر خون مي‌شوند. وقتي كلسترول خون بالا باشد جذب كلسترول در كبد بالاتر مي‌رود و اشباع كلسترول در كيسه صفرا سبب تشكيل سنگ‌هاي ديگر مي‌شود. روغن‌هاي گياهي نيز نسبت به كره و روغن‌هاي حيواني بهترند زيرا كلسترول ندارند. روغن آفتابگردان، سويا و روغن زيتون و روغن موجود در مغزها مثل گردو و بادام كلسترول ندارد و مصرف آنها را به اين بيماران توصيه مي‌كنيم. مصرف بيش از ۲ عدد تخم مرغ در هفته براي اين افراد ممنوع است. چنين افرادي بايد حتما شير و ماست كم چرب را در برنامه غذايي خود قرار دهند. غذاهاي سرخ كردني و چرب، كنسرو ماهي، پنير پيتزا و شيريني‌هاي خامه‌اي غذاهايي مضر براي اين افراد محسوب مي‌شوند، چون همان طور كه در بالا ذكر شد مصرف غذاهاي چرب سبب انقباضات مكرر و شديد كيسه صفرا مي‌شود. نان‌هاي سبوس‌دار و غلات نيز با داشتن فيبر زياد و ويتامين‌هاي B بايد در رژيم غذايي اين افراد گنجانده شود. سبوس و فيبر غذايي به صفرا متصل شده و به دفع آن از روده‌ها كمك مي‌كند. دفع صفرا باعث مي‌شود كبد براي ساخت صفرا از كلسترول خون برداشت كند و اين خود باعث كاهش كلسترول خون و كاهش كلسترول صفرا مي‌شود. مصرف ويتامين‌هاي گروه B و اسيد فوليك كه در سبوس گندم و جگر وجود دارد سبب دفع چربي‌ها از بدن مي‌شود؛ البته در صورتي كه كيسه صفرا تنبل شده باشد مصرف مقادير كمي‌چربي با نظر پزشك به انقباضات آن كمك مي‌كند. دسته ديگر از بيماران كه علامت‌دار هستند و در ناحيه فوقاني و راست شكم احساس سنگيني و درد دارند يا علامت ندارند، اما به دليل بيماري ديابت و شرايط خاص ديگر به دستور پزشك تحت عمل جراحي قرار مي‌گيرند و كيسه صفرايشان برداشته مي‌شود، پس از عمل تا مدت كوتاهي بايد رژيم غذايي كم چرب را رعايت كنند، ولي پس از مدتي نياز به رژيم غذايي خاصي ندارند و در انتخاب غذاي خود آزادند.