پزشکان و معضل قضاوت‌های غیرمنصفانه

روزنامه آرمان؛ محمدحسین قربانی *: آنچه دریافت نجومی پزشکان عنوان می‌شود در واقع کارانه است و کمبود پزشک باعث افزایش درآمد برخی پزشکان شده است. کمبود پزشک از جمله مشکلاتی است که در حوزه سلامت به چشم می‌خورد و به این دلیل میزان مبالغی که به پزشک تعلق می‌گیرد چشمگیر است. به عنوان مثال زمانی که پزشکی در شهرستان کوچکی فعالیت می‌کند به جهت کمبود نیرو ناچار است شبانه روز به ارائه خدمت بپردازد که در چنین شرایطی مبالغ دریافتی او نیز به ازای خدمات ارائه شده افزایش می‌یابد. این مبالغ تحت عنوان کارانه به پزشکان پرداخت می‌شود و زمانی که کمبود پزشک در حوزه سلامت وجود داشته باشد مبلغ پرداختی بین تعداد محدودی پزشک توزیع می‌شود که همین امر باعث شده شائبه دریافت نجومی بین پزشکان قوت گیرد. اکنون وزارت بهداشت سیاستی را در پیش گرفته که بر اساس آن نسبت سرانه متخصصان به جمعیت کشور را مطالعه کند. اگر این مهم رخ دهد بسیاری از سوالات موجود پیرامون دریافتی‌های نجومی پزشکان نیز رفع می‌شود. امروزه پایه حقوق پزشکان بسیار پایین است، به گونه ای که پزشکان عمومی بین ۵/۱ میلیون تا دو میلیون و ۱۰۰ هزار تومان حقوق می‌گیرند و حقوق یک فوق تخصص سه میلیون تومان است. حقوق‌های نجومی و شائبه‌های آن بر اساس شرایط جامعه پزشکی در کشور نمی‌توان درباره دریافتی‌های پزشکان از عنوان دریافتی‌های نجومی استفاده کرد، آن هم به این دلیل که دریافتی‌های این قشر تحت عنوان حقوق نیست، بلکه پزشک بر اساس میزان عملکرد خود دریافتی دارد. باید دانست که پزشک کارمند نیست که بر اساس هشت ساعت کار روزانه حقوق مشخص دریافت کند. برای مثال نمی‌توان گفت که پزشکان بر اساس هشت ساعت کار روزانه ماهانه ۵۰ میلیون تومان درآمد نجومی دریافت می‌کنند. پزشکان براساس میزان فعالیت خود حقوق دریافت می‌کنند. این میزان دریافتی نیز تحت تاثیر فعالیت مربوطه و ضریب اقدامات انجام شده است. برای مثال پزشکی که در روز یک عمل جراحی انجام می‌دهد، طبیعتا از حقوق و مزایای خاصی برخوردار است. در مقایسه با آن هم برخی پزشکان در روز پنج عمل جراحی حساس و حیاتی انجام می‌دهند که این گروه پزشکان نیز براساس فعالیت‌های انجام داده حقوق اخذ می‌کنند. این در حالی است که این نوع دریافتی‌ها منهای حقوق و مزایای دولتی است. یک پزشک بر اساس حقوق و مزایای دولتی ممکن است ماهانه پنج تا۱۰میلیون تومان درآمد داشته باشد. در این نوع دریافتی‌ها چندان تفاوت فاحشی در بین پزشکان مشاهده نمی‌شود. برای مثال یک پزشک عمومی ماهانه هشت تا ۱۰ میلیون تومان در طرح پزشک خانواده دریافت می‌کند و در این بین یک جراح بدون عضویت در طرح پزشک خانواده و سیستم ارجاع می‌تواند در بخش دولتی یا خصوصی با جراحی‌های متفاوت ضریب دریافتی‌هایش را ارتقا دهد. با این تفاسیر نمی‌توان درآمد پزشکان را با یکدیگر مقایسه کرد. برای مثال مدیری در یک مجموعه درمانی با فعالیت۱۰ ساعته در روز ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان درآمد دارد. به نسبت این پزشک را نمی‌توان با پزشک دیگری که دریافتی‌های نجومی کسب کرده به یک صورت مورد ارزیابی قرار داد. باید افکار عمومی درباره دریافتی‌های نجومی پزشکان و دریافتی‌های پزشکان بر اساس فعالیتشان تفکیک قائل شوند. این دو گروه از پزشکان به هیچ عنوان با یکدیگر قابل مقایسه نیستند. هر چند بر این باور هستیم که باید مقوله حقوق جامعه پزشکی تعریف شده باشد. بروز این اختلافات فاحش در بین کادر پزشکی چندان به صلاح نیست. هم اکنون شاهد اختلاف دریافتی‌ها بین پزشکان با یکدیگر و پرستاران هستیم که بر اساس تعهد وزارت بهداشت باید این قضیه اصلاح شود . تعاریف درباره دریافتی‌های نجومی پزشکان مشخص شود با تعریف دریافتی‌های نجومی در حوزه پزشکی می‌توان به شکل شفاف این امر را مورد ارزیابی قرار داد و به هیچ عنوان نباید دریافتی‌های پزشکان را در قالب دریافتی‌های پزشکان مورد ارزیابی قرار داد. این گونه استدلال‌ها به هیچ عنوان منطقی نیست. برای مثال به هیچ عنوان نمی‌توان گفت یک برج‌ساز در سال ۱۰۰ میلیون تومان درآمد دارد و به دلیل مبلغ دریافتی این صنف را در قالب دریافتی‌های نجومی مورد ارزیابی قرار داد. باید دریافتی‌های افراد در هر صنفی متناسب با شغل، عمکرد و تعرفه‌ها تعریف شود. این در حالی است که تعداد انگشت‌شماری از پزشکان جامعه ما به دلیل تجربه گرانسنگ و تخصص کم نظیر و موفقیت در عملکردهایشان تعداد بیمارانشان نیز بیش از دیگر پزشکان است. در این شرایط درآمد این گونه پزشکان در مقایسه با دیگر افراد از رقم قابل توجهی برخوردار است. جامعه پزشکی و حقوق‌های نجومی! دریافتی‌های پزشکان در مقایسه با دیگر مشاغل به هیچ عنوان نجومی نیست. برای مثال یک مهندس به واسطه سمت و امضای خود ماهانه ۵۰۰میلیون تومان درآمد کسب می‌کند و هیچ فردی هم از دریافتی این قشر تحت عنوان دریافتی‌های نجومی یاد نمی‌کند. اما پزشکی که ۱۰ ساعت در اتاق عمل می‌ماند و در سال درآمد ۵۰ میلیون تومانی دارد تحت عنوان درآمد نجومی باید از وضعیت دریافتی‌های او یاد کرد؟! این ارزیابی‌های نادرست جامعه پزشکی را به ناحق متهم می‌کند. به هر حال تعداد محدودی از افراد در جامعه پزشکی از تخصص ویژه ای برخوردار هستند. این گونه پزشکان با مهاجرت به اروپا، آمریکا و دیگر کشورها ۱۰ برابر این مبالغ می‌توانند درآمد داشته باشند. به دلیل همت این پزشکان و متخصصان داخلی در کشور به هیچ عنوان مقوله ای تحت عنوان اعزام بیمار به خارج از کشور مطرح نیست. باید در حفظ نیروی پزشک کشور کوشا بود، در غیر این صورت مجبور به پرداخت ارز دولتی و درخواست از پزشکان خارجی برای طبابت در کشور هستیم. اخذ مالیات بر اساس درآمد پزشکان باشد سازمان امور مالیاتی باید براساس تناسب از پزشکان مالیات اخذ کند. دلیل بروز این گونه اجحاف‌ها در میزان اخذ مالیات از پزشکان به دلیل اقدامات ناکارآمد از سوی سازمان مالیاتی کشور است. باید این سازمان بداند که یک پزشک با دریافتی ۱۰میلیون تومان در ماه نباید مطابق با پزشکی با دریافتی ۱۰۰ میلیون تومان به یک میزان مالیات پرداخت کند. سازمان مالیاتی کشور باید با استفاده از ظرفیت سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت و درمان و براساس تعرفه مالیات اخذ کند. عدم تحقق چنین امری در کشور به دلیل ضعف مجموعه سازمان مالیاتی کشور است. در این شرایط هر فردی با اخذ درآمد بیشتر باید مالیات بیشتری نیز پرداخت کند. بر اساس درآمد پزشکان در بخش خصوصی و دولتی باید مالیات اخذ شود و این امر فقط بر عهده سازمان مالیاتی کشور است. * عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس