وقتی معتادان دو برابر می‌شوند

روزنامه آرمان امروز - رامین علیزاده: روز گذشته همزمان با این اظهار نظر رئیس سازمان بهزیستی کشور که بر اساس آخرین شیوع شناسی تعداد معتادان در ایران دو برابر شده است، یک مقام مسئول در ستاد مبارزه با مواد مخدر از مهلت سه‌ماهه درمان برای سربازان معتاد و مشمولان خدمت وظیفه عمومی خبر داد. بیش از ۹۰ درصد خانواده‌های ایرانی اعتیاد را مهم‌ترین معضل اجتماعی کشور می‌دانند، چرا که برخی از آمار‌ها و همچنین قرائن و شواهد نشان می‌دهد با وجود مبارزه فراگیر با مواد مخدر نه تنها تعداد معتادان در ایران کم نشده که شاهد افزایش در این زمینه هم بوده‌ایم. اعتیاد یکی از آسیب‌های اجتماعی افسارگسیخته و روبه گسترش در جامعه ایران است. بر اساس آمار رسمی اعتیاد در کشور، شمار معتادان یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر برآورد شده است که در مجموع، با حساب افرادی که به صورت تفننی مصرف می‌کنند، این تعداد به دو میلیون نفر می‌رسد. در سال ۱۳۸۰ نزدیک به پنج درصد از کل رقم معتادان کشور زنان بودند. در سال ۱۳۹۰ این رقم به ۹ درصد، چیزی حدود برابر، رسیده است. به عقیده کارشناسان سن اعتیاد در بین جوانان در حال کاهش است و رواج مواد مخدر صنعتی، آسیب‌های بیشتری به جامعه وارد می‌کند. برنامه ریزی‌ها در زمینه اعتیاد اثربخش نیست و در همین راستا، رئیس سازمان بهزیستی نیز اظهار نظر کرده است. انوشیروان محسنی بندپی با تاکید بر تحولات در محیط و فرهنگ جوامع می‌گوید: در حال حاضر شاهد افزایش مشکلات اجتماعی هستیم. در حالی که ابزار علمی، کار کارشناسی، سیستم کلان کل‌نگر و همچنین نبود اقدامات اثربخش و پیشگیرانه در حوزه سلامت اجتماعی، این نادیده‌انگاری‌ها باعث شیوع آسیب‌هایی چون اعتیاد، طلاق، اختلالات روحی و روانی، حاشیه‌نشینی و... شده است. معاون وزیر رفاه با بیان اینکه پیشگیری، استراتژی اصلی سازمان بهزیستی کشور در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی است، خاطر نشان می‌کند: شناسایی، غربالگری، آموزش، توانمندسازی، مداخلات استاندارد و مبتنی بر شواهد در دستور کار بهزیستی است و درصدد هستیم با انسجام، ساماندهی و حمایت‌های اجتماعی و روانی با تکیه بر هویت انسانی، سرمایه‌های اجتماعی را در کشور ارتقا دهیم. رئیس سازمان بهزیستی کشور ضمن بیان آنکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی سالانه شش ماه بر میزان امید به زندگی آحاد جامعه اضافه شده؛ به طوری که در حال حاضر امید به زندگی در کشور به ۷۸ سال رسیده است، می‌گوید: این در حالی است که درخصوص سلامت اجتماعی اقدامات اثربخش و تحول‌آفرینی را انجام نداده‌ایم، به طوری که اگر بگیر و ببندها را کنار بگذاریم، هیچ نتیجه شاخصی در این حوزه شاهد نخواهیم بود و نتیجه همین نادیده انگاری‌ها و اقدامات غیرکارشناسی باعث افزایش روزافزون اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی، اختلالات روحی و روانی و... در کشور شده است. بندپی در ادامه به اجرای طرح نماد با همکاری وزارت کشور، وزارت بهداشت درمان و آموزش کشور، وزارت رفاه و سازمان بهزیستی کشور در مدارس اشاره کرده و اعلام می‌کند: در این طرح نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش‌آموزان را در مدارس کشور مستقر خواهیم کرد، زیرا دانش‌آموزان در سن حساسی بوده و از طرفی انتقال مفاهیم به آنها راحت‌تر از سایر گروه‌های در معرض خطر است. او ادامه می‌دهد: در این طرح نماد در سه محور شناسایی و غربالگری بهنگام، آموزش و توانمندسازی، مداخلات استاندارد و مبتنی بر شواهد تاکید داریم و آنچه را که در این طرح متصور هستیم و انتظار داریم، انسجام و ساماندهی حمایت‌های اجتماعی و روانی با هویت و کرامت انسانی و ظرفیت‌های جامعه هدف است. این در حالی است که تاکنون نتوانسته‌ایم ساختار آموزشی خود را به طور منسجم شکل دهیم. رئیس سازمان بهزیستی کشور در ادامه با تاکید بر آنکه باید در اجرای طرح‌های مشارکتی به جامعه هدف خود اعتماد کنیم، بیان می‌کند: چنانچه به جامعه هدف اعتماد کرده و آنها را به میدان بیاوریم، می‌توانیم مشارکت آنان را دریافت کرده و از این طریق سرمایه اجتماعی خود را افزایش دهیم و با افزایش این سرمایه‌های اجتماعی می‌توانیم شاهد نتایج مطلوب در کشور باشیم. مشاوره ژنتیک اجباری شود بندپی با تاکید بر آنکه اولویت بهزیستی در دولت تدبیر و امید، پیشگیری است، اذعان می‌کند: برهمین اساس به منظور تولد ۲۵ تا ۳۰ هزار معلول به طور سالیانه در کشور طرح اجباری کردن مشاوره‌های ژنتیک را به منظور پیشگیری از اختلالات ژنتیکی و معلولیت‌ها ارائه دادیم و همچنین غربالگری‌های شنوایی و بینایی را نیز توسعه‌ داده‌ایم. این در حالی است که اگر در آسیب‌های اجتماعی به همین شکل عمل کنیم، می‌توانیم شاهد کاهش آنها در کشور باشیم. او در ادامه ضمن بیان آنکه کنترل و مهار آسیب‌های اجتماعی در حال حاضر به دغدغه مسئولان کشور بدل شده است، می‌گوید: امیدوارم در سال‌های آتی با کاهش عوامل خطر و افزایش عوامل محافظت کننده در برنامه زمانی مشخص نسبت به کنترل و مهار آسیب‌ها اقدام کنیم. ناراحت نیستیم در حال حاضر ۵/۲ درصد جامعه معتاد هستند بلکه ناراحتیم که ۵/۹۷ درصد دیگر جامعه در معرض شدید آسیب بوده و سال به سال به تعداد معتادان کشور اضافه می‌شود. در شیوع‌شناسی اعتیاد سال ۹۰، تعداد معتادان یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و در شیوع‌شناسی سال ۹۴، ۵/۲میلیون نفر ثبت شد. این در حالی است برخی معقتد هستند که این آمار حقیقی نبوده و آمار معتادان کشور بیش از اینهاست. به گزارش ایسنا، رئیس سازمان بهزیستی کشور در پایان خاطر نشان می‌کند: امیدوارم با به کارگیری علم و تخصص، و رویکرد اجتماع‌محور، شاهد کنترل آسیب‌ها در سنوات آتی به ویژه در میان دانش‌آموزان که آینده سازان کشور هستند باشیم. همچنین در این مراسم از سند طرح مشارکت اجتماعی دانش‌آموزان در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با امضای رئیس سازمان بهزیستی کشور و همچنین مسئولان آموزش و پرورش رسید و از این سند رونمایی شد. ۳ ماه مهلت تا پاکی اعتیاد در میان سربازان نیز وجود دارد و باعث نگرانی والدین در مورد خدمت وظیفه فرزندشان است. ورود یک معتاد به میان سربازان می‌تواند فاجعه آفرین شود، از این رو ستاد مبارزه با مواد مخدر سازو کار خدمت وظیفه مشمولان معتاد را تعیین کرده است. سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از مهلت سه‌ماهه درمان برای سربازان معتاد و مشمولان خدمت وظیفه عمومی خبر داد. پرویز افشار با اشاره به اینکه مشمولان معتاد به هیچ وجه تا زمانی که درمان نشده‌اند به خدمت اعزام نمی‌شوند، اعلام می‌کند: در حال حاضر پزشکان معتمد سازمان وظیفه عمومی در مبادی اعزام به خدمت، اگر متوجه اعتیاد مشمولان خدمت وظیفه عمومی شوند، مهلتی سه ماهه را برای درمان این معتادان درنظر خواهند گرفت که این مهلت سه ماه جزو غیبت سربازی محسوب نمی‌شود. سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر می‌افزاید: همچنین اگر در حین خدمت نیز مسئولان امر متوجه اعتیاد سربازان شوند، به آنها مهلتی سه ماهه به‌منظور درمان اعتیاد خواهند داد تا در این مهلت، درمان اعتیاد این افراد تکمیل شده که این مهلت نیز به عنوان غیبت محسوب نخواهد شد. او بیان می‌کند: در حال حاضر با توجه به اینکه خدمت وظیفه سربازی امری مهم است، احتمالا ساز و کارهایی برای انجام آزمایش‌های اعتیاد پیش از اعزام به خدمت در نظر گرفته خواهد شد و از مشمولان خدمت وظیفه عمومی، همچون متقاضیان اخذ گواهینامه، آزمایشات تخصصی اعتیاد گرفته می‌شود. به گزارش تسنیم، افشار خاطر نشان می‌کند: در حال حاضر پزشکان عمومی معتمد سازمان وظیفه عمومی آموزش‌های لازم برای شناسایی نشانه‌های اعتیاد را دیده‌اند ولی هیچ آزمایشی برای تشخیص اعتیاد از مشمولان گرفته نمی‌شود.