رد پای ژنتیک در ساییدگی دیسک‌های بین مهره‌ای

روزنامه ایران: بی تردید شما هم خانواده‌هایی را دیده‌اید که یک بیماری مشترک، چندین عضو از این خانواده‌ها را درگیر کرده است.

نکته قابل تأمل این است که بسیاری از این بیماری‌ها واگیردار نیستند اما والدین و فرزندان از عوارض و دردهایی مشابه شکایت می‌کنند.

کمردرد یکی از این بیماری‌های بسیار رایج است که نه تنها این روزها شیوع بیشتری یافته، بلکه گاهی نیز دیده می‌شود افرادی که با آن دست به گریبانند و از دردها و مشکلات ناشی از آن رنج می‌برند همه عضو یک خانواده اند! اما مگر کمردرد هم ارثی است و ژن می‌تواند به بروز کمر درد منجر شود؟ بواقع علل بروز کمردرد در چندین عضو یک خانواده چیست؟

دکتر کامران آزما، دراین باره به «ایران» می‌گوید: احتمال ابتلا به کمردرد یا آسیب دیسک کمری در افرادی که درمیان اقوام درجه یک آنها - پدر، مادر یا خواهر و برادر- سابقه بروز این بیماری‌ها وجود دارد نسبت به سایرین به طور متوسط چهار تا شش برابر بیشتر است.

از این‌رو در ارزیابی فرد مبتلا به کمردرد وجود سابقه فامیلی در بستگان درجه یک مورد بررسی قرار می‌گیرد، چراکه وجود فردی با سن کمتر از پنجاه سال که بیماری کمردرد برای مدت زمانی طولانی او را درگیر کرده، در میان بستگان درجه یک می‌تواند به‌عنوان یک فاکتور خطر مدنظر قرار گیرد.

وی در خصوص علل افزایش احتمال ابتلا به کمردرد در افراد یک خانواده عنوان می‌کند: سبک زندگی یکسان در افراد و بستگان درجه یک بیمار یکی از این عوامل است. بدین معنا که افراد درجه یک خانواده تا حدودی از نظر نوع تغذیه، میزان فعالیت‌های روزمره، مصرف دخانیات و حتی گاهی شغلی که به آن مشغولند به یکدیگر شباهت دارند. به عبارت ساده‌تر فاکتورهای خطر محیطی دخیل در ایجاد کمردرد در چنین بیمارانی تقریباً یکسان است.

ژن‌ها بی‌تقصیر نیستند

به اعتقاد این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، در برخی موارد هم ژنتیک و توارث به طور غیرمستقیم فرد را مستعد آسیب‌های ستون فقرات خواهد کرد. وجود ساختارهای قامتی یکسان از نظر میزان انحناها و گودی ستون فقرات، شلی ارثی رباط‌ها و میزان قدرت عضلانی در افراد یک خانواده یا مواردی مثل استعداد فامیلی به آرتروز مثال‌هایی از نقش غیرمستقیم ژنتیک در افزایش تعداد مبتلایان به کمردرد در یک خانواده محسوب می‌شود.

این استاد دانشگاه در ادامه تأکید می‌کند: آسیب دیسک‌های بین مهره‌ای یکی از شایع‌ترین علل کمردرد محسوب می‌شود و در این خصوص شواهدی در دست است که نشان می‌دهد بین عوامل ژنتیکی و ساییدگی دیسک‌های بین مهره‌ای ارتباط وجود دارد اما نوع و نحوه این ارتباط به طور کامل شناخته نشده است.