سهم ۳درصدی سلامت روان از بودجه بهداشت و درمان/ از هر ۳ تهرانی یک نفر دچار اختلال روانی است

سرویس اجتماعی فردا: آمار و ارقام وضعیت چندان مناسبی را برای سلامت روان جامعه پیش‌بینی نمی‌کند. طبق آمار رسمی وزارت شیوع اختلالات روان در كشور حدود ۲۳ درصد است؛ یعنی ۲۳ درصد افراد جامعه از یك نوع اختلالات روانی اعم از افسردگی، اضطراب، اعتیاد و... رنج می‌برند این آمار در کلان‌شهرهایی مانند تهران تا ۳۴ درصد هم می‌رسد یعنی از هر سه نفر یک نفر دارای نوعی از اختلالات روانی است. با وجود این اما سهم سلامت روان در کشرومان بسیار ناچیز و تنها 3 درصد است .

«عصبی است» این پاسخی است که خیلی وقت‌ها وقتی بعد از انجام انواع آزمایشات و خدمات پاراکلنیکی به نتیجه‌ای نمی‌رسند در نهایت درد و مشکلات جسمانی را به مساله روحی روانی مرتبط می‌دانند و علم هم چنین چیزی را رد نکرده و قبول دارد. بنابراین و در شرایطی که آمار بیماری‌های روحی روانی و به خصوص افسردگی در شرایط مساعدی قرار ندارد و بنا به تاکید بسیاری از کارشناسان در صورت برقراری سلامت روان در جامعه تا حدود زیادی از بروز جرائم هم کاسته می‌شود چراکه بسیاری از جرائم ریشه های روانی دارند .

به گفته رئیس سازمان روانشناسی و مشاوره کشور 97 درصد بودجه سلامت کشور در زمینه سلامت جسمی و تنها 3 درصد در مورد سلامت روانی هزینه می‌شود. این درحالی است که در کشورهای اروپایی 80 درصد بودجه سلامت در زمینه سلامت روان هزینه می‌شود .

خلاصه کردن سلامت در سلامت جسمانی

ظاهرا سلامت روان افراد با مسائل اجتماعی و معنوی ارتباطی تنگاتنگ دارد. «عباسعلی اللهیاری» در این باره می‌گوید: 80 درصد سلامت انسان سلامت روانی، اجتماعی و معنوی است و به همین دلیل بیماری‌های عصبی در جامعه زیاد شده است. بنا به تاکید وی 70 درصد شخصیت کودکان در خانواده و قبل از ورود به مدرسه شکل می‌گیرد .

معاون سازمان نظام روانشناسی می‌گوید: چهار نهاد شامل وزارت بهداشت، آموزش و پرورش و صدا و سیما در کشور مسئولیت ویژه ای در برابر سلامت روانی و اجتماعی و آرامش جامعه دارند .

محمد حاتمی می‌افزاید: به ظن مجلس شورای اسلامی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول سلامت روان جامعه است. اما متاسفانه وزارت بهداشت هنوز در قرن 19 یعنی بیمار محورگرایی -و نه انسان محورگرایی - سیر می‌کند .

این عضو انجمن روان درمانی ایران تصریح می‌کند: امروز در تمام دنیا افتخارشان به این نیست که چند بیمارستان ساخته‌اند و چند تخت بیمارستانی راه اندازی شده است یا اینکه چقدر جراحی و چند بیمار را درمان کردیم بلکه افتخار یک کشور به این است که بیمار نداشته باشد .

به گفته حبیب‌الله مسعودی‌فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی طی بررسی‌های انجام شده، ۵۰ درصد اختلالات روانی زیر ۱۴ سال و ۷۵ درصد در سنین کمتر از ۲۴ سال شروع می‌شود .

وی ضمن تاکید بر اینکه باید حداقل ۱۰ درصد اعتبارات حوزه سلامت به حوزه «سلامت روان» اختصاص یابد، افزود: متاسفانه در حال حاضر کمتر از سه درصد از اعتبارات حوزه سلامت به مساله «سلامت روان» اختصاص می‌یابد که آن هم صرف درمان و بازتوانی شده و همچنان در این حوزه از پیشگیری غفلت شده است .

ترجیح درمان بر پیشگیری

در شرایطی که وزارت بهداشت از سلامت روان غافل است و تمام بودجه های پیشگیری صرف درمان و بنا به اظهار صریح وزیر بهداشت صرف یک پنجم بودجه سلامت برای دستمزد پزشکان ، جامعه شاهد شکل‌گیری انواعی از ناهنجاری های اجتماعی، خشونت و جرائم است که بسیاری از آنها ریشه های روانشناختی دارد و برای کنترل و پیشگیری از این چالشها هزینه ای به مراتب کمتر از آسیب‌های آن مورد نیاز است