رواج «گور فلورسنتی» در تهران/ پوست‌اندازی به خاطر ستاره‌های کاغذی/ سولاریوم بی‌خطر وجود ندارد

از خوشحالی در پوست خودش نمی‌گنجد تا به آرایشگاه برسد. اما این بار نه برای آرایش و پیرایش بلکه برای خوابیدن در تابوت سولاریوم؛ به آرایشگاه می‌آید تا در محفظه اشعه ماورابنفش قرار گیرد و از تب برنزه کردن به پوستش حرارت بدهد و آن را داغ کند. آنقدر داغ که شاید حتی او را به مرز مرگ برساند. سولاریوم چند سالی است که به ایران آمده و در کنار استخرهای روباز که در تابستان‌ها کارشان سکه می‌شود، در دیگر فصول مورد توجه جوانان قرار می‌گیرد. سال ۱۳۸۷ بود که همزمان با رونق کسب و کار سولاریوم، وزارت بهداشت استفاده از این دستگاه را ممنوع کرد و پس از آن در سال ۱۳۸۹ گمرک از واردات این دستگاه به داخل کشور ممانعت می‌کرد. این در حالی بود که مدیر کل دفتر واردات کمرگ در آن زمان تاکید کرده بود که ورود این دستگاه‌ها منوط به دریافت مجوزهای تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت و سازمان انرژی اتمی است. شرطی که با اعلام دفتر امور حفاظت در برابر اشعه مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور مبنی بر ناسالم بودن سولاریوم و ممنوعیت استفاده از آن، خود به خود باطل و در نتیجه ورود دستگاه‌های برنزه کننده به کشور ممنوع شد. برنزه شدن از کی شروع شد؟ اگر چه در گذشته داشتن پوستی سفید و روشن در غرب یک امتیاز برای اشراف بود اما به مرور زمان و با تغییر سلایق پوست تیره از محبوبیت بیشتری برخوردار شد و با رفتار ستاره‌های سینما بر این عادت چیره شد. به طور نمونه در سال ۱۹۲۰ که کوکو شانل طراح مد فرانسوی به شهر کن سفر کرد و به طور اتفاقی برنزه شد، به همین دلیل تب برنزه شدن در میان جوانان نیز رواج پیدا کرد تا حدی که در د ر سال ۱۹۴۸ روغن‌های برنزه تبلیغ می‌شد! پس از آن بود که دستگاه سولاریوم در سال ۱۹۷۸ میلادی توسط فردریش وولف آلمانی سه آمریکا معرفی شد. او به زودی این اختراع خود را انحصاری کرد و به مبادله با کشورهای دیگر پرداخت. شرکت وولف از آن زمان تا کنون به توسعه این تکنولوژی پرداخته است. همان سال بود که سالن‌های برنزه در آمریکا افتتاح شدند، سالن هایی که داخل آنها دستگاه هایی برای برنزه کردن افراد قرار داده شده بود. این سالن ها تا سال ۱۹۸۵ که برنامه‌ای رسمی برای کنترل شان تدوین شود به صورت چشمگیری در آمریکا و دنیا افزایش یافتند. سال ۱۹۹۳ بالغ بر ۷۰۰ هزار مبتلای سرطان پوست فقط در آمریکا وجود داشت که عده زیادی از آن‌ها در اثر برنزه کردن به این بیماری دچار شده بودند. از‌‌ همان موقع بود که کار‌شناسان به فکر مقابله با این دستگاه‌ها افتادند. گور فلورسنتی سولاریوم یک صندقچه بزرگ شبیه تابوت است که دو نوع ایستاده و خوابیده دارد. در نوع خوابیده که طرفداران بیشتر هم دارد فرد باید روی یک تشک دراز بکشد سپس در دستگاه بسته می‌شود و فرد کاملا درون محفظه قرار می‌گیرد. تمام دیواره‌های این محفظه مجهز به لامپ‌های فلورسنتی است که با روشن شدن اشعه ماورابنفش از خود ساطع می‌کند. همین اشعه است که باعث تغییر ساختار دی ان‌ای سلول‌های سطحی پوستی و افزایش ترشح ملانین یا‌‌ همان رنگدانه پوست و تیره شدن رنگ آن می‌شود. برای برنزه شدن باید به صورت دوره‌ای از این دستگاه استفاده کرد. چرا که یک بار استفاده از سولاریوم جوابگوی برنزه شدن پوست نیست و همین دوره ای استفاده کردن از این دستگاه سلامت متقاضیان را به خطر می اندازد. از هشدارهای FDA تا واکنش‌های سازمان‌های بین الملل از سال ۱۹۷۹ تا کنون قوانین استفاده کردن از سولاریوم بار‌ها توسط سازمان اف دی‌ای تشدید شده است. در سال ۱۹۸۶ قانون استفاده از پوشش چشمی مناسب و زدن برچسب اخطار بر روی تخت‌ها الزامی شد. این قانون در اولویت اول جهت تضمین ایمنی تمامی دستگاه‌های فروخته با استفاده شده در سالن‌های زیبایی وضع شد که توجه و پیروی از دستوراعمل‌ها و رعایت محدودیت زمانی در تاباندن پرتو در راس واجبات بوده است. قوانین سفت و سخت دیگری که تحت عنوان آیین نامه از آن یاد می‌شود در بسیاری از کشور‌ها به اجرا در آمده است. اتحادیه اروپا با وضع قوانینی میزان استفاده از سولاریوم را محدود کرده و در انگلیس قانون منع کلی استفاده از خدمات سولاریوم توسط افراد زیر ۱۸ سال وضع شده است. بازار پر سود سولاریوم و تبلیغات گسترده برای جذب مشتری در حالی که وزارت بهداشت بار‌ها به طور رسمی اعلام کرده که دانشگاه‌ها و سازمان انرژی اتمی حق صدور مجوز برای استفاده از دستگاه سولاریوم و همچنین وزارت بازرگانی هم حق ترخیص وسایل مورد استفاده را ندارد، اما به دلیل بازار پر سود این وسیله، شاهد تبلیغات بسیار از سوی باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها برای جذب مشتری و استفاده از این تابوت فلورسنتی هستیم.

کار‌شناسان پوست بر این باورند که اگر استفاده از سولاریوم در دراز مدت ادامه پیدا کند و دفعات تکرار تماس با اشعه یو وی زیاد شود، تجمع رنگدانه‌ها باعث ایجاد سرطان پوست و قبل از سرطان باعث از بین رفتن قوام پوست می‌شود. در نتیجه پوست فرد لطافت خودش را از دست می‌دهد و حتی اگر به سرطان پوست دچار نشود فرد نسبت به هم سن و سال‌هایش پوست پیر‌تر و شکسته تری پیدا می‌کند. دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست و مو در گفتگو با خبرنگار «فردا» می‌گوید: یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌هایی که هنگام قرار گرفتن در معرض اشعه دستگاه‌های سولاریوم ایجاد می‌شود و با تاسف تمام استفاده کنندگان از این دستگاه‌ها توجهی به آن نشان نمی‌دهند با موضوع را یک شوخی تلقی می‌کنند، دچار شدن فرد به سرطان‌های پوست و به ویژه نوع خطرناک آن یعنی ملانوماست. دکتر امیری در ادامه با اشاره به اینکه این اشعه خطرناک نه تنها در دستگاه‌های سولاریوم بلکه به صورت اشعه ماورابنش در نور آفتاب نیز وجود دارد، تاکید می‌کند: جوانان و علاقه مندان به برنزه شدن تحت هیچ شرایطی حاضر به کوتاه آمدن نیستند و تحت تاثیر تبلیغات وی می‌افزاید: افرادی که به نوعی دچار اعتیاد در استفاده از دستگاه‌های سولاریوم هستند، باید تبعات آن از جمله افتادگی و افزایش چین و چروک‌های پوست و پیری زود رس را بپذیرند.