برای رفع بوی بد پا چه بايد كرد؟

جام جم: علت بوي بد پا چيست؟ براي رفع آن چه بايد كرد؟ هنگام حضور در اماكن مقدسي چون مساجد، زيارتگاه‌ها و نمازخانه‌ها بهتر است چه نكاتي را رعايت كنيم؟ در ايام ماه رمضان افراد براي شركت در نماز جماعت، حضور در جلسات تفسير و ختم قرآن يا انجام برخي مراسم ماه مبارك، ساعات بيشتري را در مساجد و زيارتگاه‌ها مي‌گذرانند. اما در اين ميان، موضوع قابل توجه رعايت بهداشت فردي به هنگام حضور در اماكن مقدس است. متاسفانه بوي بد پا از جمله مواردي است كه در چنين مكان‌هاي بسته‌اي مي‌تواند بسيار آزاردهنده و خارج از تحمل باشد، اما پرسش اينجاست كه علت بوي بد پا چيست؟ براي رفع آن چه بايد كرد؟ هنگام حضور در اماكن مقدسي چون مساجد، زيارتگاه‌ها و نمازخانه‌ها بهتر است چه نكاتي را رعايت كنيم؟ دلايل بوي بد پا در هر پا هزاران غدد ترشح‌كننده عرق وجود دارد كه ترشح آن خصوصا در روزهاي گرم سال بيشتر مي‌شود. معمولا اين ترشحات بي‌بو و حاوي تركيباتي چون چربي و پروتئين هستند و عملكرد اصلي آنها كمك به تهويه مناسب و ثابت نگهداشتن دماي اين عضو تا حداكثر 37 درجه سانتيگراد است. تا زماني كه شستشوي روزانه پاها خصوصا لاي انگشتان به درستي انجام شود، تعريق دردسرساز نخواهد بود، اما در صورت عدم رعايت بهداشت پا، عرق به مدت طولاني‌تري روي سطح پوست باقي مانده و باكتري و قارچ‌هايي كه روي سلول‌هاي زايد و قديمي پوست زندگي مي‌كنند از تركيبات اوليه موجود در عرق تغذيه و در اثر واكنش‌هاي شيميايي، بوي تند و زننده‌اي را به وجود مي‌آورند. حال اگر شما با همين پاي آلوده از جوراب استفاده كنيد، اين موجودات ذره‌بيني از پوست پا جدا شده و در جوراب باقي مانده و به ايجاد بوي نامطبوع منجر مي‌شوند. چه بايد كرد؟ 1ـ هميشه بلافاصله بعد از ورود به خانه پاها خصوصا لاي انگشتان را با آب و صابون بشوييد و خوب خشك كنيد. باقي ماندن رطوبت در لاي انگشتان پا مي‌تواند محيط مناسبي براي فعاليت مجدد باكتري‌‌ها فراهم سازد. شستشوي پاها با آب به تنهايي بي‌فايده است، چراكه آب نمي‌تواند تركيبات بد بوي حاصله از قارچ‌ها و باكتري‌ها را از سطح پوست پاك كند. بهتر است همزمان با شستشوي پا، جوراب‌ها را نيز شسته و زير نور مستقيم آفتاب خشك كنيد. 2ـ سعي كنيد كفش‌هايتان را در هواي آزاد قرار دهيد تا داخل آن خشك شود. هفته‌اي يكبار كفي كفش‌ها را بشوييد و براي حضور در اماكن مقدس ترجيحا از كفش‌هاي چرم منفذدار يا صندل (دمپايي) استفاده كنيد تا هواي داخل كفش قابل جابه‌جا شدن باشد. كفش‌هاي پلاستيكي و جوراب‌هاي تنگ مي‌توانند تعريق را زياد ‌كنند و موجب عود بيماري‌هاي قارچي شوند. 3ـ در هواي گرم برخي افراد در اماكن عمومي از پوشيدن جوراب خودداري مي‌كنند. اگرچه اين كار امكان تبادلات هوا و دما را در اين عضو بيشتر كرده و باعث ايجاد آرامش مي‌شود، اما خوب است بدانيد استفاده از جوراب پاكيزه مانع ايجاد بوي نامطبوع پا و همچنين كفش‌ها شده و از همه مهم‌تر از نفوذ بسياري از آلودگي‌هاي ميكروبي به اين عضو كه درمان آن ممكن است سال‌ها به طول انجامد پيشگيري مي‌كند. جوراب‌هاي نخي، سفيد و تميز، گزينه مناسبي براي تهويه مناسب و تعديل دماي پا محسوب مي‌شوند. 4 ـ در محيط‌هايي چون مساجد و زيارتگاه‌ها كه افراد بي‌شماري تردد مي‌كنند با پاي برهنه راه نرويد. زگيل كف پا، قارچ زير ناخن و لاي انگشتان، ترك و زخم پاشنه پاها و خارش انگشتان از جمله بيماري‌هاي شايعي هستند كه به راحتي در اثر تماس پاي برهنه با سطوحي كه قبلا پاهاي آلوده لمس كرده‌اند، منتقل مي‌شود. علائم ابتلا به زگيل كف پا، ايجاد يك توده سفيد يا قهوه‌اي در كف پاست كه بسيار دردناك، مسري و عفوني است و به سختي درمان مي‌شود. قارچ زير ناخن باعث تغيير رنگ ناخن به رنگ زرد يا قهوه‌اي روشن شده و ناخن را شاخي و ضخيم مي‌‌كند. زخم پاشنه پا مي‌تواند يك عفونت قارچي باشد و موجب ترك پا و دردناك شدن اين ناحيه شود. بيماري خارش انگشتان نيز در اثر آلوده شدن پاها به نوعي قارچ است كه منجر به قرمزي، پوسته‌ريزي، ترك خوردن و گاهي خشكي بين انگشتان شده و گاهي با علائمي چون زخم و تاول به كف پا نيز سرايت مي‌كند. در اثر پوشيدن كفش‌هاي كهنه و كثيف ممكن است اين بيماري از طريق باكتري‌‌ها نيز عفوني شود. 5 ـ افراد مبتلا به ديابت بايد در مكان‌هاي عمومي از جوراب‌هاي مناسب با كفي ضخيم استفاده كنند. اين جوراب‌ها مي‌توانند تا حدود زيادي از آلودگي، خراشيدگي و بريدگي پا جلوگيري و محافظت كنند. 6 ـ اگر فعاليت جسماني طولاني داشته‌ايد و طي روز موفق‌به شستشوي پاها و تعويض جوراب‌هايتان نشده‌ايد، قبل از ورود به داخل مسجد، زيارتگاه يا نمازخانه محل كار خود، پاها خصوصا لاي انگشتان را با آب و صابون بشوييد و خوب خشك كنيد و از وارد كردن پاي خيس به داخل كفش خودداري كنيد چراكه اين كار علاوه بر مرطوب شدن لايه‌هاي دروني كفش و افزايش رشد باكتري‌ها و بيماري‌هاي قارچي مي‌تواند مجدد پاي شما را آلوده به باكتري‌هاي قديمي كفش كند. 7 ـ هميشه يك جفت جوراب اضافه همراه داشته باشيد تا بعد از گرفتن وضو، جوراب‌هايتان را تعويض كنيد. 8 ـ هنگام وضو هرگز جوراب‌هاي كثيف را داخل جيب يا كيف خود نگذاريد. چراكه اين پوشش آلوده مي‌تواند قارچ‌ها و باكتري‌هاي زيادي را به اين محيط‌ها انتقال دهد. خوب است جوراب‌هاي آلوده را داخل يك كيسه نايلون قرار دهيد. 9 ـ داخل كفش‌هايتان كفي‌هاي بوگير و ضدعرق قرار دهيد و براي رفع بوي بد پا از پودر گياهان معطري چون گل محمدي، پوست نارنج، مريم‌گلي، آويشن، پونه، بهار نارنج و... استفاده كنيد. 10 ـ اگر پاهايتان بعد از شستشو با صابون يا شامپو هنوز بوي نامطبوع مي‌دهد با نظر پزشك از اسپري‌هاي خوشبوكننده يا ضدعرق مخصوص پا استفاده كنيد. البته توجه داشته باشيد برخي از تركيبات موجود در ضدعرق‌ها حساسيت‌زا بوده و بعداز مصرف، علائمي چون سوزش، قرمزي، خارش و... ايجاد خواهند كرد. بنابراين بلافاصله پاهايتان را با آب و صابون شسته و مصرف اين تركيبات را قطع كنيد. 11 ـ در صورت آلودگي پا يا نامطبوع بودن جوراب هرگز از اسپري‌هاي خوشبوكننده استفاده نكنيد چراكه بوي تركيبي حاصله بسيار آزاردهنده‌تر خواهد شد. 12 ـ براي كاهش بوي بد پا از آب و مايعات به وفور استفاده كنيد و از مصرف قهوه، نوشابه و شكلات و غذاهاي ادويه‌دار و تند بپرهيزيد. 13 ـ اگر در نواحي با آب و هواي گرم و مرطوب (شرجي) مثل جنوب يا شمال ايران زندگي مي‌كنيد و اگر دوران بلوغ را پشت سر مي‌گذاريد بايد بيش از ديگران به بهداشت و پاكيزگي بدن خود رسيدگي كرده و در روز چند بار لباس خود را تعويض كنيد. در دوران بلوغ به دليل افزايش هورمون‌هاي جنسي ترشحات غدد در تمام بدن افزايش مي‌يابد.