رتبه ايران در مصرف‌ نوشابه

ایسنا: سازمان فائو و 191 کشور عضو آن که بارها با امضاي ميثاق‌هاي انسان دوستانه متعهد شده‌اند که از دسترسي همه مردم به غذاي کافي با کيفيت بالا براي زندگي سالم حمايت کنند، در سال 2001 ميلادي (1380) اول ماه جون را که برابر با 11 خرداد است را به عنوان روز جهاني شير جشن مي‌گيرند. اين روز به اين دليل انتخاب شده که همه دولت‌ها در چنين روزي در مورد شير به عنوان ماده غذايي حيات بخش بيانديشند و وضعيت مطلوبي را براي مصرف سرانه كشورشان فراهم كنند؛ اما امسال كشور ما در حالي در آستانه روز جهاني شير قرار مي‌گيرد كه دامداران با مشكلاتي در توليد مواجه هستند و از نامشخص بودن آينده توليد شير گلايه دارند. همچنين مصرف سرانه شير در كشور ما با وجود خودكفايي در توليد اين ماده غذايي، از مصرف سرانه جهاني بسيار كمتر است؛ به طوريكه مصرف سرانه در كشور ما حدود 115 كيلوگرم و استاندار جهاني حداقل 160 كيلوگرم است. در حال حاضر سالانه 9 ميليون و 200 هزار تن شير در كشور توليد مي‌شود كه دولت به منظور حمايت از توليدكننده و مصرف‌كننده سالانه 30 درصد از شير توليدي را ( به ميزان دو ميليون و 300 هزار تن و به مبلغ 580 ميليارد تومان) به صورت يارانه‌اي(350 تومان) در اختيار مردم قرار مي‌دهد اما به دليل تاخير در پرداخت مبلغ يارانه به كارخانه‌هاي لبني، افزايش بدهي كارخانه‌ها به دامداران و فشار به توليدكننده در پي اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها موضوع تغيير نحوه پرداخت شير مطرح شد. براساس نظريات مطرح شده، پرداخت يارانه شير به شيوه فعلي منتفي است و قرار بوده يارانه شير به شيوه فعلي تا 15 فروردين تامين شود و پس از آن نحوه پرداخت يارانه به شيوه ديگري تغيير كند كه اين موعد به زمانه‌هاي ديگري همچون پايان فروردين، پايان ارديبهشت و هم اينك به پايان خردادماه موكول شده است؛ براساس دو نظريه مطرح يارانه شير يا بايد در قالب پول نقد همچون يارانه نان به حساب مصرف‌كننده واريز شود يا به توليدكننده اختصاص يابد كه اگر به صورت نقدي به مصرف‌كننده اختصاص يابد سهم هر نفر از يارانه شير ماهانه 571 تومان است كه بهاي نيم‌ ليتر شير هم نخواهد بود و نه تنها به نفع مصرف‌كننده نيست، بلكه باعث كاهش ميزان مصرف سرانه شير در كشور خواهد شد. لذا اكثر مسئولان امر با پرداخت يارانه به دامدار موافق هستند چراكه در اين صورت علاوه بر كاهش هزينه توليد شير، هزينه توليد ديگر محصولات لبني نيز كاهش و قدرت خريد مصرف‌كنندگان افزايش مي‌يابد. اما هنوز هيچ يك از اين نظريات در ستاد هدفمندسازي يارانه‌ها مصوب نشده است و دامداران با ابراز نارضايتي از وضعيت توليد، معتقد هستند كه توليدات بخش دامپروري با وجود اينكه با بهداشت و سلامت جامعه مرتبط است، توليد دامداران و دامداري‌هاي كشور فراموش شده و به حال خود رها شده‌اند. مديرعامل اتحاديه مركزي دامداران در اين زمينه اظهار كرد: عده‌اي معتقدند شير در كشور ما گران است اما علت پايين بودن مصرف شير قيمت آن نيست، ‌چراكه هم اكنون قيمت فروش يك بطري نيم ليتري آب در بازار 300 تومان است و قيمت خريد يك كيلو شير خام از دامداران 450 تومان است. همچنين برخي نوشيدني‌ها همچون نوشابه‌ كه حتي براي سلامت افراد مضر بوده و قيمت بالاتري نسبت به شير دارد در كشور بيشتر مصرف مي‌شوند به طوري كه ايران چهارمين كشور مصرف‌كننده نوشابه در جهان است؛ اما مصرف سرانه شير در كشورمان از سنگال هم پايين‌تر است لذا بايد براي مصرف شير تبليغ بيشتري شود. وي با اشاره به سرمايه‌گذاري‌هاي كلان و اشتغالزايي در صنعت دامداري، تاكيد كرد: صنعت دامپروري يك صنعت زنده، پويا، اشتغال‌زا و ارزآور است و طي 10 سال كشور را به خودكفايي رسانده است؛ هم اكنون هم با توجه به ظرفيت‌هاي ايجاد شده، مي‌توان مصرف سرانه 160 كيلوگرم براي هر نفر را تامين كرد اما تقاضايي براي آن نيست و طي پنج سال اخير قيمت خريد اين محصول ثابت بوده كه با كوچك‌ترين اعتراض دامداران كارخانه‌هاي لبني از تحويل شير كه محصولي فاسد‌شدني است، امتناع مي‌كنند، لذا اين بخش از توليد نيازمند حمايت است و هنوز 105 ميليارد تومان از يارانه شير توزيع شده سال گذشته به كارخانه‌ها و نهايتا دامداران اختصاص نيافته و به اين بهانه پول شير غير يارانه‌اي را هم نمي‌پردازند و مطالباتشان چهار - پنج ماهه شده است كه دامداري‌ها با مشكل تامين علوفه مواجه شده‌اند. دامداران تنها راه برقراري صنعت دامداري را خريد تضميني شير و پرداخت يارانه شير به توليد مي‌دانند چراكه براساس قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي در شهريور ماه سال 1368 بايد شير به‌صورت تضميني خريداري شود اما تاكنون اين محصول به صورت تضميني خريداري نشده و به دليل فسادپذيري، توليد‌كنندگان شير را به نازل‌ترين قيمت به كارخانه‌هاي لبني تحويل داده و پس از گذشت چند ماه مبلغ آن را دريافت كرده‌اند. همچنين به اعتقاد دامداران، درحال حاضر با وجود پرداخت يارانه به شير، در توليد تاثير محسوسي وجود ندارد و توليد‌كنندگان از اين يارانه تنها منتفع نمي‌شوند درصورتيكه با پرداخت يارانه به توليد قيمت تمام شده محصولات لبني كاهش مي‌يابد. البته به گفته بهمن حاج‌علي - رييس ستاد بسيج اقتصادي وزارت بازرگاني ظرف پنج سال به تدريج يارانه‌ شير حذف مي‌شود. با توجه به اينكه افزايش مصرف محصولات لبني به معناي كاهش داروهاي سبد خانوار است؛ انتظار ‌مي‌رود هرگونه حمايت لازم براي افزايش توليد و سرانه مصرف اين ماده غذايي در كشور صورت گيرد و اميد است در آستانه روز جهاني شير در سال آينده وضعيت توليد و سرانه مصرف آن در كشورمان در حد مطلوبي باشد.