هشدار به انتقال کرونا از طریق مواد غذایی فله‌ای و سنتی

ایسنا: دکتر علیرضا زالی در نشست خبری تازه‌های تغذیه و کرونا، تاکید کرد: تامین تغذیه سالم و مکفی باید به عنوان یک راهبرد مهم در ستاد ملی مبارزه با کرونا مورد توجه دولت قرار بگیرد.

وی ادامه داد: در افرادی که از تغذیه سالم و کافی برخوردار نیستند شانس ابتلا به کرونا و مرگ ومیر بیشتر است؛ همچنین اقامت بیمارستانی این افراد و حضور در آی سی یو در این افراد نسبت به سایرین بیشتر است.

دکتر زالی با تاکید بر اهمیت تغذیه کافی و سالم در تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا، گفت: افرادی که دچار اختلالات تغذیه و یا چاقی هستند نسبت به دیگر افراد استعداد بیشتری برای ابتلا به کرونا دارند. بسیاری از افراد چاق، علی رغم چاقی از کمبود عناصر کمیاب تغذیه ای رنج می برند، علاوه بر این چاقی شانس ابتلا و مرگ و میر کرونا را افزایش می‌دهد.

دکتر زالی با اشاره به دانش در حال تغییر بشر در مورد کرونا، یادآور شد: طبق بیانیه‌های سازمان جهانی بهداشت شواهد قطعی برای اینکه غذا به عنوان عامل اصلی انتقال کرونا در نظر گرفته شود، وجود ندارد اما نتایج جدیدترین تحقیقاتی که در انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور انجام شده نشان می‌دهد نمی‌توان با قاطعیت گفت که غذا عامل انتقال کرونا نیست.

وی نسبت به برگزاری نشستی مشترک بین دانشگاه و صنایع غذایی برای خطر زدایی از مواد غذایی اعلام آمادگی کرد و گفت: شاید لازم باشد پروتکلهای بهداشتی تازه‌ای در حوزه صنایع غذایی در دوران کرونا تدوین شود.

فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران با تاکید بر ضرورت اعمال برخی تغییرات در طبخ مواد غذایی در دوران شیوع کرونا، اضافه کرد: از جمله این موارد می‌توان به گرم کردن مجدد شیر پاستوریزه قبل از مصرف و استفاده از ماکروویو برای گرم کردن نان و غذا قبل از مصرف اشاره کرد.

دکتر زالی در ادامه بر لزوم حرکت صنعت کشور به سمت مکانیزاسیون فرایند تولید مواد غذایی تاکید کرد و افزود: در فرایند تولید مواد غذایی که حضور نیروی انسانی کمتر است به مراتب آلودگی کمتر مشاهده می شود.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه نتایج تحقیقات جدیدی که درباره انتقال کرونا از طریق مواد غذایی در انستیتو تحقیقات تغذیه ای کشور انجام شده، در نظرات مراجع علمی جهانی تردید آفرینی کرده است، گفت: نتایج این تحقیقات ممکن است کانسپت جهانی در این حوزه را دچار تغییر کند.

وی با اشاره به اهمیت تغذیه سالم و داشتن یک سبد غذایی کافی در تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری ها، تصریح کرد: اما از طرف دیگر باید از این نگاه افراطی و خطرناک پرهیز شود که فکر کنیم مواد غذایی می تواند فرد را در برابر بیمار نشدن تضمین کند.

فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران با بیان اینکه ویتامین C، D، سلنیوم و همچنین روی در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش موثری دارد، گفت: تحقیقات نشان داده که در کشور، اپیدمی آنفلوآنزا در زمستان با کمبود ویتامین Dافراد ارتباط مستقیمی دارد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به بقای ویروس کرونا در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی گراد به مدت دو سال، تصریح کرد: فرایند انجماد برای از بین بردن کرونا تاثیری ندارد.

وی همچنین با بیان اینکه ثابت شده اسید معده انسان تا حد زیادی موجب کاهش قدرت بیماری زایی کرونا می شود، گفت: ممکن است در افراد مسن یا همچنین افرادی که از داروهای ضد اسید معده استفاده می کنند، اسید معده کاهش یافته و فرد در معرض ابتلا به کرونا قرار گیرد.

دکتر زالی با بیان اینکه چه غذا خاستگاه آلودگی کرونا باشد و چه نباشد، آلودگی مواد غذایی در فرایند طبخ، بسته بندی و حمل و نقل محتمل است، گفت: رعایت شیوه نامه های بهداشتی درباره کسانی که با مواد غذایی سر و کار دارند باید سختگیرانه‌تر باشد.

وی نانوایی‌ها و قنادی‌ها را یکی از محل‌های مهمی دانست که باید به رعایت پروتکل های بهداشتی در آن ها توجه ویژه ای شود.

دکتر زالی با بیان اینکه چربی موجود در مواد غذایی موجب مصونیت ویروس می شود، گفت: کرونا در غذاهای چرب ماندگاری بیشتری دارد. همچنین قند ویروس کرونا را در برابر حرارت مقاوم می‌کند.

احتمال انتقال کرونا از طریق غذا/ماندگاری کرونا در کدام غذاها بیشتر است؟

رییس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه احتمال سرایت ویروس کرونا از طریق مواد غذایی وجود دارد، گفت: این احتمال به خصوص در مورد غذاهای غیر صنعتی، غیر کارخانه‌ای و سنتی بیشتر است.

به گزارش ایسنا، امیرمحمد مرتضویان- رییس دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- در نشست خبری تازه‌های غذا، تغذیه و کرونا با اشاره به نتایج مطالعات انجام شده در این مرکز تحقیقات و انیستیتو با بیان اینکه در ابتدای اپیدمی کرونا این سوال مطرح بود که آیا مواد غذایی شامل خود غذا و بسته بندی غذا می‌تواند باعث سرایت ویروس به بدن شوند، گفت: تحقیقات ما نشان داده که این احتمال وجود دارد ولی سازمان جهانی بهداشت قویا در ابتدا اعلام کرد که سرایت کرونا از طریق غذا صورت نمی گیرد.

وی با بیان اینکه در کل میکروب و باکتری از دو طریق می‌تواند آلودگی را وارد بدن کند، گفت: یا غذاها خاستگاه میکروب هستند و یا اینکه آلودگی ثانویه صورت می‌گیرد یعنی به نحوی غذا آلوده شده و بعد آن آلودگی وارد بدن شده است.

وی افزود: در مورد کرونا فرضیه اول کمتر محتمل است یعنی غذا خاستگاه ویروس باشد که البته تحقیقاتی در این رابطه در جریان است ولی از طریق غذای آلوده به ویروس یا از طریق ترشحات تنفسی فرد مبتلا این احتمال یعنی سرایت الودگی از طریق غذای آلوده به انسان وجود دارد و اکنون ثابت شده است که اگر فردی آلوده به کرونا باشد با یک عطسه و سرفه می تواند غذا را آلوده کند و این آلودگی را به سایرین منتقل کند.

رییس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی با تاکید بر اینکه امکان سرایت کرونا از طریق غذا به بدن وجود دارد و این موضوع به خصوص در مورد غذاهای غیر صنعتی، غیر کارخانه‌ای و سنتی وجود دارد.

مرتضویان با اشاره به طراحی یک مطالعه اصیل در این رابطه ، گفت: بر اساس این فرضیه کرونا را به انواع بسترهای غذایی تزریق کردیم تا ببینیم که در این بسترها می‌تواند بماند یا خیر؟، در مورد لبنیات یافته‌های تکان دهنده ای داشتیم در خصوص شیر پاستوریزه که به اکثر افراد توصیه می‌شود که مصرف کنند؛ پاستیرازسیون معمولی ۷۵ درجه سیلیسیوس به مدت ۱۵ ثانیه است که در از بین بردن این ویروس در شیر پرچرب ناتوان بود و عملاً دیده می‌شود که کرونا باقی می ماند.

به گفته وی، توصیه می‌شود که بخصوص در مورد شیر های چرب دمای 80 درجه تا یک دقیقه، اعمال شود، میدانیم که اگر شیر 3 درصد چربی داشته باشد حداقل باید این دما را ببیند به خصوص در مورد شیر سنتی چون از طرق مختلف احتمال آلودگی دارد ولی در مورد شیر صنعتی دخالت افراد و احتمال آلودگی کمتر است.

وی با اشاره به نکته بعدی در مورد بحث فرآورده‌های منجمد و بستنی، عنوان کرد: نتایج تحقیقات نشان داد که به خصوص در مورد بستنی سنتی اگر شیر آن پاستوریزه نباشد امکان انتقال ویروس وجود دارد و حتی اگر پاستوریزه باشد، ممکن است در آن آلودگی ثانویه ایجاد شده باشد، بنابراین توصیه ما این است که در رابطه با این گونه محصولات مردم دقت بیشتری داشته باشند؛ البته این مشکل را در رابطه با بستنی‌های صنعتی نداریم به خاطر اینکه فرد آلوده کننده در این رابطه در تماس نیست.

مرتضویان همچنین در مورد فراورده‌های اسیدی مانند دوغ و آب میوه‌ها که ph پایین و اسیدیته بالایی دارند، نیز گفت: در مورد دوغ تا دو ماه که این سیر را پیگیری کردیم، ‌دیده شد که اگرچه جمعیت ویروس کم می‌شود ولی نه تا میزان زیر آستانه بیماری زایی و لذا احتمال انتقال ویروس به بدن وجود دارد. این مساله به خصوص در رابطه با آب میوه‌ها و نوشیدنی‌های سنتی اگر آلوده شود، محتمل تر است.

وی با بیان اینکه این ترس و نگرانی در رابطه با فرآورده‌های صنعتی زیاد نیست، گفت: نگرانی بیشتر در رابطه با فرآورده‌های سنتی است که اتفاقاً سرانه مصرف بسیار بالایی دارند؛ بنابراین ما لبنیات سنتی را یک ریسک می‌دانیم و در رابطه با شیر سنتی حتما باید قبل از مصرف جوشانده شود.

رییس انیستیتو تغذیه، همچنین در مورد فراورده‌های گوشتی مانند سوسیس و همبرگر، گفت: آزمایش‌های انجام شده نشان داد که خوشبختانه سرخ کردن و دمای بالا کرونا را از بین می‌برد، بنابراین این فرآورده‌ها در صورت پخته شدن و سرخ کردن مشکل ندارند.

وی در مورد نان و نانوایی نیز توضیح داد: در مورد فرآورده‌های نانوایی که خیلی مصرف بالایی دارد، می‌دانیم که یکی از محل‌های سرایت کرونا نانوایی‌ها هستند، نه فقط به خاطر فضا بلکه ممکن است نان بعد از خروج از تنور دچار آلودگی ثانیه شود، بنابراین توصیه ما این است که وقتی نان وارد خانه شد در مایکرویو یا فر حدود ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه گرم شود. اگر فرآورده‌های نانی و آجیل در فر یاماکروفر گرما ببینند، احتمال انتقال کرونا در آنها به نزدیک صفر می رسد.

مرتضویان در مورد فرآورده‌های قنادی نیز که امکان گرم شدن در منزل را ندارند، گفت: بنابراین این فرآورده‌ها نیز باید با احتیاط مصرف شوند.

وی با بیان اینکه در طیف مواد غذایی که به صورت سنتی و صنفی تولید می‌شود حتماً باید جانب احتیاط رعایت شود، گفت: در فراورده هایی که می‌توان گرما داد بدون نگرانی خرید می‌کنیم ولی در فرآورده‌هایی که نمی توان گرما داد باید احتیاط شود چون احتمال انتقال ویروس وجود دارد.

مرتضویان درباره غذاهای رستورانی نیز عنوان کرد: می‌توان محصولات را از بیرون تهیه و پس از گرما دادن در منزل استفاده کرد.

وی با بیان اینکه در شرایط اپیدمی مصرف غذا در رستوران‌ها دارای ریسک است، ‌گفت: به خصوص اینکه در رستوران فقط بحث ماده غذایی نیست و فضاهایی مطرح است که خیلی از اوقات ممکن است بهداشتی نباشد و احتمال آلودگی ثانویه غذاها، آلودگی سطح و انتقال از سایرین نیز مطرح است، بخصوص اینکه در هنگام صرف غذا ماسک نداریم.

مرتضویان در پایان با بیان اینکه بنابراین غذا می‌تواند عامل انتقال و سرایت کرونا باشد به خصوص در مورد غذاهایی که صنعتی و کارخانه‌ای نیستند، گفت: همچنین ما در انیستیتو تغذیه و صنایع غذایی فرضیه‌ای را برای اولین بار مطرح کرده‌ایم که "آیا غذا می‌تواند خاستگاه کرونا باشد؟" ، از نظر ما ممکن است محتمل باشد ولی باید منتظر نتایج نهایی تحقیقات آن باشیم.