ایران واکسن کرونای دانشگاه آکسفورد را تولید می‌کند؟

همشهری‌آنلاین: شرایط ناهنجاری که کرونا در جهان به وجود آورده، نگاه همه جهانیان را به سوی شرکت‌هایی دوخته است که در حال تحقیق برای ساخت واکسن این ویروس هستند. بعضی از این شرکت‌ها حتی کار ساخت واکسن را به مرحله سوم کار که آزمایش روی انسان است رسانده‌اند و امیدواری بسیاری در دل مردم به وجود آورده‌اند.

در ایران نیز چند شرکت و تیم تحقیقی گفته‌اند که در حال تحقیق برای ساخت واکسن کووید-۱۹ هستند و حتی برخی از آنها ادعا کرده‌اند مرحله دوم کار را که آزمایش واکسن روی حیوانات است، با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند.

دکتر مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این سوال که «چقدر می‌توانیم امیدوار باشیم واکسن ایرانی کرونا به‌زودی به دست ما برسد» به همشهری‌آنلاین می‌گوید: بیش از ۲۰ سال است که در ایران از واکسن آنفلوآنزا استفاده می‌کنیم. یک شرکت داخلی هست که هر سال می‌گوید من مراحل تجربی و... واکسن آنفلوآنزا را طی کرده‌ام و عن‌قریب آن را در اختیار مردم می‌گذارم. اگر شما این واکسن را دیده‌اید، من هم دیده‌ام! بنده به شما قول و اطمینان می‌دهم که این شرکت نخواهد توانست. راحت به شما بگویم که اصلا کشورهای غربی تکنولوژی آن را به ما نمی‌دهند. بنابراین روی واکسن کرونای تولید داخل زیاد حساب باز نکنید.

مردانی گفت: کمیته ملی واکسن کرونا ۳، ۴ روز پیش حکمش را از وزیر بهداشت گرفت، اگر این کمیته از همین الان به‌جد کار کند، شاید تا یک سال دیگر هم نتواند واکسن را به مرحله‌ای برساند که روی انسان آزمایش شود. قرار نیست ما در همه چیزها در دنیا سرآمد باشیم، الحمدلله در خیلی چیزها سرآمد هستیم ولی در بعضی موارد باید از تجربیات کشورهای دیگر استفاده کنیم.

به گفته او در دنیا ۱۵۲ شرکت تولیدکننده واکسن هست که آنها را سازمان جهانی بهداشت تایید کرده است و می‌توانند روی ساخت واکسن کار کنند: از جمله این شرکت‌ها آسترا زنکاست که با کمک چند کشور اروپایی ۸/۵ میلیارد یورو برای ساخت واکسن کرونا بودجه گذاشته است. فرض کنید ما بخواهیم سرآمد باشیم و خودمان واکسن کرونا را آماده کنیم، اصلا این پول را داریم؟! نداریم که! واکسن آسترا زنکا که محصول دانشگاه آکسفورد بریتانیاست مراحل تجربی را پشت سر گذاشته و الان حتی دارد در کشورهایی مثل ژاپن و مکزیک روی انسان در تعداد زیاد آزمایش می‌شود. نتایج این آزمایش‌ها تاکنون کارایی واکسن را با تحریک سیستم ایمنی سلولی - علاوه بر تولید پادتن - و حتی تحریک ایمنی ذاتی فرد را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک دنیا بتواند واکسن موثری را در اختیار داشته باشد.

مردانی درباره دیگر واکسن‌ها گفت: در آمریکا هم ۲، ۳ شرکت از جمله مادرنا دارند کار می‌کنند که گفته‌اند تا اوایل ژانویه ۲۰۲۱ - یعنی دی‌ماه ما - واکسنشان را در اختیار عموم قرار خواهند داد. هند هم واکسنی زیر نظر دانشگاه آکسفورد ساخته است که گفته می‌شود بسیار موثر و ارزان‌قیمت است. این کشور الان دارد واکسن کرونای تولید خودش را به صورت محدود روی نظامی‌هایش آزمایش می‌کند. دنیا بیکار ننشسته است و دارد کمک می‌کند که این معضل جهانی برطرف شود. خیلی از کشورها توان تولید واکسن را ندارند و منتظرند این واکسن تولید شود. کوشش برای تهیه واکسن کرونا به‌جد دارد انجام می‌شود ولی نکته حائز اهمیت این است که تا اواسط سال میلادی آتی واکسن کرونا به معرض فروش برای عموم قرار نخواهد گرفت. ایران واکسن کرونای دانشگاه آکسفورد را تولید می‌کند؟

او گفت: اما برای اینکه مردم خیالشان راحت شود، می‌گویم یک کمیته وزین در سازمان جهانی بهداشت تشکیل شده است که اسمش «کمیته اولویت‌سنجی تجویز واکسن» است. کار این کمیته این است که مثلا الان واکسن آمده و یک میلیارد دوز از آن هم تهیه شده است، باید به کدام کشورها و به هر کدام چقدر اختصاص پیدا کند.

مردانی درباره ارتباط این کمیته و دسترسی مردم ایران به واکسن کرونا می‌گوید: ایران یکی از کشورهایی است که از کرونا آسیب زیادی دیده به طوری که تعداد زیادی از پرسنل و کادر درمان خود از جمله پزشکانمان را از دست داده‌ایم و آمار قربانیان کرونا چه ‌بسا بیشتر از آن چیزی است که شناسایی می‌شود. سازمان جهانی بهداشت این را مد نظر دارد. سازمان جهانی بهداشت بسیار دقیق و حساس روی واکسن کار می‌کند و گفته است ما نمی‌خواهیم واکسنی را بیاریم که بعد بفهمیم عارضه دارد یا کارایی‌اش کم است. تاییدیه این سازمان و همچنین FDA آمریکا روی واکسن‌هایی می‌خورد که هم کارایی لازم را داشته باشند، هم ارزان و در دسترس باشند و هم عوارض سوء کمی داشته باشند. در کمیته کشوری هم صحبت شده که حتما واکسنی وارد ایران شود که تایید این سازمان را داشته باشد.

متخصص بیماری‌های عفونی در واکنش به احتمال خرید واکسن روسی کرونا که هنوز تایید سازمان جهانی بهداشت را ندارد، می‌گوید: واکسن روسی اگر تایید سازمان جهانی بهداشت را نداشته باشد من، به عنوان عضو کمیته ستاد ملی مقابله با کرونا با واردات آن مخالفم. همه اعضای کمیته همینجورند. البته فکر نکنید همه چیزهایی که روس‌ها بیرون می‌دهند، به‌دردنخور است. همین روس‌ها واکسن آنفلوآنزایی تولید کرده‌اند که سازمان جهانی بهداشت آن را تایید کرده است.

دیروز چهارشنبه ۱۹ شهریور در خبری شوکه‌کننده اعلام شد واکسن آسترا زنکا که جهانیان به تولید آن به‌زودی امید بسیار بسته بودند، در مرحله آزمایش انسانی عارضه التهاب نخاعی را از خود نشان داده و آزمایش انسانی آن فعلا متوقف شده است.