نقش نیروی زمینی سپاه در مسائل اخیر امنیتی کشور

سرویس سیاسی فردا: سعید صادقلو*: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان انقلابی که به فرمان معمار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) در نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوجود آمد، از ابتدای تشکیل خود امنیت، عزت و آرامش مردم ایران اسلامی و پاسداری از انقلاب اسلامی را هدف کار خود قرار داد. پاسداران فداکار و گمنامی که قطعا تاریخ آیندۀ این مرز و بوم، از جانفشانی‌ها و رشادت‌های آنان، کتاب‌ها خواهد نوشت و فیلم‌ها خواهد ساخت. این نهاد خدوم انقلابی، دارای زیر مجموعه‌های گوناگونی است که یکی از آن‌ها نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که به طور رسمی فعالیت خود را از شهریورماه 1364 به فرماندهی سردار سرلشکر پاسدار دکتر سید یحیی (رحیم) صفوی آغاز کرد. در اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر نمود پیدا کرد، اهمیت و کارکرد این نیرو برای شهروندان فوق‌العاده بیشتر روشن گردید. اقدمات تروریستی 17 خرداد 96 در تهران، لحظه‌ای بود که یکی از هزاران اقدامات عظیم این نیرو به وقوع پیوست.

نیروی زمینی سپاه در آزادسازی ساختمان مراجعات عمومی مجلس شورای اسلامی از دست تروریست‌های تکفیری وابسته به داعش، در کنار سایر بخش‌ها، نقش بسیار پررنگی داشت. به نحوی که سردار پاسدار دکتر محمد پاکپور شخصاً فرماندهی آن عملیات را برعهده داشت و در تمام لحظات آن اتفاق تروریستی، در مجلس شورای اسلامی حضور داشت. این اتفاق نشان‌دهندۀ آن است که چه مدیریت قوی، منسجم و همراهی در این نیرو وجود دارد تا جایی که حتی خود فرمانده نیز شخصاً، در چند ده متری تروریست‌های تکفیری، اسلحه به دست می‌گیرد و به مبارزه می‌پردازد.

یکی دیگر از اقدامات نیروی زمینی سپاه که از منظر جغرافیای سیاسی نیز در خور ستایش است، بحث محرومیت‌زدایی به موازی اقدام برای تامین امنیت است. بدون‌شک محرومیت، اگر توجهی به آن نشود، می‌تواند سرمنشا فساد و تباهی بخشی از جامعه قرار شود. از این رو اقدام شایسته‌ای که نیروی زمینی سپاه در این زمینه انجام داده است این بوده است که در مناطق مرزی کشور ما که متاسفانه در بسیاری از موارد در قالب مناطق محروم قرار می‌گیرند، از طریق ایجاد زیرساخت و امکانات، محرومیت‌زدایی و از آن مهم‌تر اشتغال‌زایی کرده است. در واقع اگر عملکرد محرومیت‌زدایانه این نیرو نبود، هم‌اکنون بسیاری از مناطق مرزی ما، با محرومیت‌های بسیار شدیدتری دست و پنجه نرم می‌کردند. و این اتفاقات انجام شده به صورت غیرمستقیم، امنیت‌آفرین است.

این اقدامات، اقدامات ریشه‌ای و با فلسفۀ وجودی قوی است. سازندگی در مناطق مرزی از اقداماتی است که منفعتش به تمامی کشور می‌رسد.

از طرف دیگر، جغرافیای سیاسی کشور ایران، به نحوی است که در سرتاسر مرزهای کشور ما، عمدتاً شهروندانی با قومیت‌های مختلف و متنوع ایرانی سکونت دارند که هم مایه افتخار و هم سند وحدت ملت ایران هستند. اقدام در خور توجه برای رسیدن به امنیت پایدار در این مناطق، استفاده کردن از مردم بومی برای مرزبانی و پایش مرزها بوده است، که به خوبی به اجرا در آمده است. به نحوی که اکنون اکثر قریب به اتفاق پایش‌گران مرزها را افراد بومی و محلی تشکیل می‌دهند. به این نحو، افراد محلی بسیار با مرز خو گرفته و آن را جزیی از هویت و فرهنگ خود می‌دانند که باید به خوبی از آن محافظت نمایند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قالب عملکردی چند بعدی و کلی‌نگر، علاوه بر دفاع از تمامیت ارضی میهن‌مان ایران، در کنار سایر نیروهای مسلح در عرصه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ارائه دهنده خدمات ارزنده به نظام مقدس جمهوری اسلامی است. این درهم‌تنیدگی خدمات مختلف در مناطق مرزی، الگوی فاخری است که در میان کشورهای جهان کم نظیر است و این قبیل اتفاقات به لحاظ ماهوی، امنیت‌زا، صلح‌آفرین و انسان‌دوستانه هستند.

نیروی زمینی سپاه، در این روزها نیز مانند گذشته، در حال خدمت‌رسانی برای تامین امنیت، عزت و آرامش ملت ایران است. عملیات‌های مختلفی که از مناطق مرزی در شرق کشور، مانند عملیاتی که در قصرقند انجام شد و طی آن سرکرده گروهک تروریستی انصارالفرقان به هلاکت رسید، تا عملیات‌هایی که در مرزهای غربی برای مقابله با تروریست‌های تکفیری انجام می‌شود، مانند عملیاتی که قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) نیروی زمینی سپاه در دوم تیرماه امسال انجام داد و طی آن یک تیم تروریستی را در منطقۀ کردستان منهدم ساخت. چنین عملیات‌ها و اقداماتی از جانب نیروی زمینی سپاه جای تقدیر و تشکر دارد، چرا که اگر این پاسداران گمنام در سپاه نبودند، داشتن امنیت پایدار دور از ذهن بود.

* دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس