اقتصاد تحریم شده ایران دلیلی برای ترسیدن از لیست سیاه FATF ندارد

خبرگزاری تسنیم: محمدرضا سبزعلیپور اقتصاددان و رئیس مرکز تجارت جهانی ایران به تصمیم "گروه ویژه اقدام مالی" در لیست سیاه FATF قرار دادن ایران واکنش نشان داد و گفت: از سالها پیش بارها عرض کرده ام که از نظر بنده عضویت جمهوری اسلامی ایران در تمام نهادها و سازمانهای بین المللی، معاهدات و کنوانسیونهای جهانی، همچنین همکاری با گروه ها و مجموعه های معتبر فراملیتی، امری ضروری و لازم میباشد اما به شرط ها و شروط ها. عضویت و همکاری چشم بسته نه تنها مفید نیست بلکه خطراتی را نیز برای کشورمان در پی دارد اما چنانچه این همکاری با چشم باز و با برنامه انجام شود فواید زیادی را نیز برای ایران اسلامی در پی خواهد داشت. عضویت کشورمان در سازمانها و نهادهای بین المللی باید توسط مدیران مجرب و متخصص و آنهم فارغ از مسائل حزبی و جناحی بررسی و پیگیری شود نه توسط عده ای از مدیران بی تجربه و نا آشنا به امورات جهانی و جمعی لجباز که فقط به فکر انتقام گرفتن از جناح های سیاسی مخالف خود میباشند.

زیرا برای همکاری و الحاق کشورمان به نهادهای بین المللی باید مذاکرات فشرده ای صورت گیرد تا امتیازات خاصی به نفع کشورمان بدست آید و درصد ریسک این الحاق، عضویتها و همکاریهای بین المللی برای ما به حداقل برسد اما متأسفانه در کشور ما تا بحث عضویت و همکاری با سازمانها و نهادهای بین المللی مطرح میشود آب از دهان عده ای از مسئولین کشور به راه میافتد و بدون اینکه مضرات و خطرات این الحاق و همکاری را در نظر بگیرند با سر شیرجه میزنند داخل استخرِ سازمانهای جهانی، آنهم بدون اینکه عمق جایی را که میخواهند شیرجه بزنند را از قبل سنجیده باشند و در نتیجه در اثر بی تجربه گی و ناآگاهی، با مغز فرود میایند به داخل آب و سرشان به ته استخر اصابت میکند که عواقب این شیرجه میشود ضربۀ مغزی که شاید منجربه مرگ مغزی نیز بشود!!

وی افزود: پس از "برجام" و از 3 سال پیش بحث همکاری کشورمان با "گروه ویژه اقدام مالی" معروف به FATF مطرح شد و 2 سال قبل نیز بحث الحاق و پیوستن ایران به "کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان ‌یافته فراملی" موسوم به "پالرمو" بالا گرفت. تفاهمنامۀ هسته ای را امضاء کردیم و اجرای "برجام" را نیز آغاز نمودیم که پس از گذشت چهار سال فقط کارشکنی های آمریکا را در این مسیر دیدیم و نهایتاً با خروج یکطرفۀ "ترامپ" از این تفاهمنامه متأسفانه همه زحمات به هدر رفت و هرگز "برجام" به فرجام نرسید.!!

در تاریخ 5 بهمن 1396 مجلس شورای اسلامی«لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان ‌یافته فراملی» موسوم به "معاهدۀ پالرمو" را با 132 رأی موافق، 80 رأی مخالف و 15 رأی ممتنع تصویب کرد.

علیرغم پیوستن و یا آماده شدن جمهوری اسلامی ایران جهت الحاق به معاهدات و سازمانهای بین المللی، متأسفانه اکثریت مردم و حتی صاحب نظران سیاسی و اقتصادی ایران هیچگونه اطلاعات درست و جامعی نسبت به این معاهدات و سازمانها ندارند و با کمال تأسف نه تنها دولت بلکه صدا و سیما نیز در این زمینه روشنگری و شفاف سازی نکرده و نمی کنند!! با این وجود اصرار به همکاری چشم بسته ایران با FATF از طرف دولت و برخی از همفکرانش آغاز شد و هی شلوغش کردند و مردم و مسئولین را ترساندند که اگر کشورمان هرچه زودتر بهFATF نپیوندد، قطعاً اوضاع ایران بهم میریزد و چه و چه و چه میشود!!!

علیپور در ادامه با اشاره به عملکرد FATF تشریح کرد: در گذر زمان فعالیتهای این گروه گسترده و گسترده‌ تر شد و در نتیجه در سال 2012 مقابله با تأمین مالی فعالیتهای اشاعه‌ای نیز به مأموریت این گروه اضافه گردید و در همین سال آخرین توصیه‌ های خود را جهت مقابله با جرایم مالی (تأمین مالی تروریسم، تأمین مالی فعالیتهای اشاعه‌ای، پولشویی و…) منتشر کرد.

این گروه میزان پیشرفت کشورهای عضو در زمینه پیاده ‌سازی توصیه ‌های ارائه شده را رصد میکند. همچنین پیشرفت تصویب و اجرای توصیه ‌های گروه در سطح جهان را نیز نظارت می نماید. بر اساس همین رصد و نظارت، گروه کاری اقدام مالی کشورها را به سه دسته تقسیم کرده است. دستۀ یک کشورهایی هستند که از نظر این گروه کاملاً بر توصیه ‌های FATF منطبق بوده و آنها را اجرا کرده‌اند. این گروه بیشتر کشورهای توسعه یافته میباشند. گروه دوم کشورهایی هستند که در حال پیشرفت و تطبیق با استانداردهای مشخص شده میباشند و دسته آخر هم کشورهایی هستند که با این گروه همکاری نداشته اند و لذا از نظر FATF این کشورها دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم هستند!!

لازم به ذکر است که این دسته از کشورها خود نیز به دو دسته تقسیم میشوند. یک دسته کشورهایی میباشند که علیه آنها «اقدام متقابل» انجام نمیشود و دسته دیگر آنهایی هستند که علاوه بر بودن در لیست سیاه، برعلیه ‌شان اقدام متقابل نیز صورت میگیرد.

این صاحب نظر اقتصادی اظهار داشت: با عنایت به توضیحات ارائه در خصوص FATF حال این سوال پیش می آید که چه ارتباطی بین این دو تشکیلات بین المللی (پالرمو و FATF) وجود دارد و آیا عضویت ایران در این نهادها سودمند میباشد یا نه؟ بعبارتی بهتر، آیا کنوانسیون پالرمو و FATF مشکل گشای اقتصاد ایران هستند و یا مشکل دیگری را بر مشکلات ایران اضافه خواهند کرد؟

علی الظاهر کنوانسیون پالرمو و FATF دو مجموعه کاملاً مجزا بوده و طبق گفته دولت هیچ ارتباطی با هم ندارند اما با کمی تحقیق و مطالعۀ اهداف و شرح وظایف آنها، دقیقاً درمیآبیم که این دو نهاد بین المللی در یک راستا حرکت میکنند و هر دو بنوعی بدنبال شفاف سازی و مسدود کردن مسیر پولهایی هستند که کثیف بوده و به گروههای مبارز و یا طبق گفتۀ آنان (گروههای تروریستی) کمک میشود مانع ایجاد کنند!! پالرمو به بهانۀ (جنایات سازمان یافته و اَعمال مجرمانه) و FATF نیز با توسل به پولشویی و (پولهایی که از راه‌ های نامشروع مانند قاچاق، رشوه و تخلف های مالی بدست آمده است) تقریباً یک هدف را پیگیری میکنند.

متن کنوانسیون پالرمو و حتی FATFآنقدر پیچیده، طولانی و بلند و بالا میباشد که درک و فهم آن برای هر کسی راحت نبوده و بسیار دشوار و پیچیده میباشد!! ضمناً مفاد آن طوری تنظیم شده که از آن میتوان برداشتهای مختلفی بدست آورد که همین برداشتهای گوناگون میتواند منشأء اختلاف و تنش بین کشورهای عضو باشد!!

علیپور تصریح کرد: بطور مثال: در کنوانسیون پالرمو در تشریح جنایات سازمان یافتۀ فراملی، تأکید شده که جنایات سازمان یافته توسط گروههای جنایی که دارای حداقل سه عضو یا بیشتر، دارای سلسله مراتب، وحدت فرماندهی، نظم شدید هستند ارتکاب می یابند. آنان میتوانند هر گروهی را از جمله سپاه پاسداران را در این تعریف خود بگنجانند!! زیرا سپاه گروه نظامی است که بیش از سه عضو و نیرو دارد، دارای سلسله مراتب و نظم شدید و همچنین وحدت فرماندهی نیز میباشد. حال کارشناسان پالرمو در جایی میتوانند بگویند که منظورشان سپاه است و یا میتواند اظهار کنند که هیچ اتهامی به سپاه وارد نیست و یا در همین راستا چه بسا برخی از کشورهای عضو نیز با یکدیگر بر سر اینگونه مجموعه های نظامی اختلاف نظر پیدا کنند زیرا در درک و تفسیر داستان پالرمو (هر کسی از ظن خود شد یار من)!! مورد ذکر شده یکی از دهها مواردی است که میتواند منشاء اختلاف و حتی منجربه صدور رأی برعلیه کشورمان گردد.!!

در بحث FATF نیز برای کشورها در کمک مالی به گروهای شبه نظامی یا بقول آنان گروهای تروریستی ممنوعیت صادر شده است.!! در صورتیکه تعریف هر کشوری از تروریست و گروههای تروریستی فرق داشته و کاملاً متفاوت میباشد یعنی دولت آمریکا و همپیمانانش برخی از گروهها را تروریست مینامند که برعکس جمهوری اسلامی ایران نه تنها آنان را تروریست نمیداند بلکه مستحق کمک و یاری نیز میداند اما متقابلاً گروههایی را ما تروریست می نامیم که آمریکا آنان را تروریست نمیداند. در این راستا از گروه حزب الله و منافقین میتوان نام برد که محل مناقشۀ ایران و غرب میباشند. درکل تعریف واحدی از تروریست و گروههای تروریستی در متن FATF و بین کشورها عضو وجود ندارد که مسئولین ایرانی و قانون گذاران کشورمان باید به این موضوع دقت کافی داشته باشند.

ضمناً از همه مهمتر اینکه دولت آمریکا طی تحریمهایی که برعلیه ایران اِعمال نموده، سپاه پاسداران را گروه تروریستی اعلام کرده و همین امر در جهان بی سابقه است که مقامات کشوری "نیروهای مسلح" کشور دیگری را گروه تروریستی بنامند و با عنایت باینکه اختیار سازمانها و تشکیلاتی از جمله پالرمو و حتی FATFدر دستان آمریکایی ها میباشد از همین رو اختلافات فیمابین مثل روز روشن است و دقیقاً مشخص میباشد که با عضویت ما نزد این تشکیلات بین المللی چه نقشه ای برای کشورمان کشیده شده و قرار است چه بلاهایی بر سرمان بیاورند.!!

سبزعلیپور افزود: ما هرگز مخالف مبارزه با تروریسم نیستیم زیرا جمهوری اسلامی ایران خود یکی از اصلی ‌ترین قربانیان تروریسم میباشد ودر ضمن با پولشویی نیز اصلاً مخالف نبوده و نیستیم. ضمناً همچنانکه در ابتدای این بحث عرض کردم اصلی و ابدا اعتقاد نداریم که باید دور تا دور ایران را دیوار و سیم خاردار بکشیم و با دنیا و مجامع بین المللی قطع ارتباط کنیم بلکه برعکس معتقد و حامی سرسخت عضویت و حضور جمهوری اسلامی ایران در تمام نهادها و سازمانهای بین المللی، معاهدات و کنوانسیونهای جهانی، همچنین همکاری با گروه ها و مجموعه های معتبر فراملیتی میباشیم اما به شرط ها و شروط ها.

علیپور اظهار داشت: متأسفانه شلوغ کاری دولت و دوستان همفکرش در این خصوص که اگر به FATF نپیوندیم چه میشود و چه بلاهایی بر سرمان می آید، موجب شد تا کشورهای غربی متخاصم و مسئولین "گروه ویژه اقدام مالی" FATF بهانه خوبی پیدا کنند و همصدا با دولت روحانی دائماً ایران را بترسانند و هی ما را تهدید کنند که اگر سریعاً به عضویت FATF در نیائید شما را در لیست سیاه قرار میدهیم که در آنصورت نه تنها اقتصادتان بهم خواهد ریخت بلکه مبادلات تجاری و مالی ایران با جهان نیز دچار مشکل خواهد شد!!

در همین راستا یکی دو بار به کشورمان فرصت چند ماهه دادند تا رسماً ایران عضو FATF بشود که در نهایت پس از چند بار تمدید این زمان، شب گذشته در نشست خود در باره کشورمان تصمیم گرفتند و نهایتاً ایران را مجدداً به لیست سیاه FATF باز گرداندند!!

حال در ذهن عموم مردم و حتی غالب مسئولین کشوری این سوال مطرح است که از فردا چه بلایی بر سر اقتصادمان خواهد آمد و این لیست سیاه با ما چه خواهد کرد؟

در پاسخ به این ابهام و این سوال باید صراحتاً عرض کنم که هیچ اتفاق خاصی برای اقتصاد ما رخ نخواهد داد زیرا اگر کشور این کشوری بود که در جنگ اقتصادی با آمریکا و غرب نبود و هیچ مورد خاص ویژه ای بر اقتصادش حاکم نبود و به راحتی و بدون هیچ محدودیتی با تمام کشورهای جهان مراودات اقتصادی و مبادلات مالی میداشت در آنصورت اگر در لیست سیاه FATF قرار میگرفت قطعاً چهار چرخ اقتصادش پنچر میشد و همه چیزش بهم میریخت اما کشوری همچون ایران که 40 سال است تحت بدترین تحریمها و فشارهای سیاسی و اقتصادی میباشد و در سالهای اخیر نیز شدیدترین تحریمهای پولی، بانکی، اقتصادی، نفتی، حمل و نقل، بیمه ای، مسافرتی و... دهها مورد بدتر از اینها برعلیه اش اعمال شده، پس دیگر چه چیزی را برای از دست دادن دارد؟

* آیا مگر در حال حاضر چیزی برای از دست دادن داریم که نگران آن باشیم؟

* چه حجم تجاری با کشورهای جهان داریم که از کم شدن آن باید بترسیم؟

* با کدامیک از بانکهای کوچک و بزرگ جهان مراودۀ پولی و بانکی داریم که از توقف آنها باید بترسیم؟

متأسفانه با سیاستهای غلط و سوء مدیریتهای دولتی نیز مشکلات اقتصادی کمی در داخل نداریم و اقتصاد کشورمان را نیز تاکنون با توان نیروهای داخلی و با همت و پشتکار کارآفرینان، مدیران و کارگران زحمتکش و همچنین جوانان با استعداد به پیش برده ایم، پس با این اوصاف از چه چیزی باید بترسیم و چه چیزی مانده که بر سرمان نیاورده باشند که قرار است باقیمانده آنرا از فردا بر سر اقتصاد ایران دربیاورند؟

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در پایان اظهار داشت: توجه به این نکته ضروری است که کشورمان در این روزها درگیر مشکلات شدید اقتصادی میباشد و ضمناً نباید فراموش کرد که "برجام" و "اینستکس" هم به سرانجام نرسیده اند و از همه مهمتر اینکه سایۀ تحریم های قدیم و جدید و خصومت آمریکا و همپیمانانش بر سرمان بشدت سنگینی میکند. پس ضمن تأکید بر حضور ایران در مجامع بین المللی و همکاری با کشورهای جهان در امر مبارزه با تروریسم و بحث برخورد با پولشویی که جزء ضروریات میباشد و برای حضور سرمایه گذاران خارجی در ایران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، اما بهتر آن است تا ابتدا مشکلات داخلی و بین المللی کشورمان از جمله مسئلۀ "برجام" "اینستکس" و تعهدات اروپائیان به ایران را حل و فصل کنیم و سپس بحث الحاق به این سازمانها و معاهدات جهانی را پیگیری نمائیم تا به نتیجه مطلوبی دست یابیم، همچنین باید عرض کنم که دولت محترم اصلاً زمان مناسبی را جهت الحاق به این مجامع انتخاب نکرده و حاصل همین عجله کردن ها و هول زدن ها، جناح بازیها و مردم را از عدم عضویت و نپیوستن ها ترساندن، میشود بهانه دادن به دست خارجی ها و متخاصمین و نهایتاً قرار گرفتن در لیستهای سیاه و تیره و قرمز و... .