درچه صورتی خانوار در فهرست حذف یارانه نقدی قرار خواهند گرفت؟

خبرگزاری تسنیم: حسین میرزایی در تشریح فلسفه شکل گیری ستاد تبصره ۱۴ قانون بودجه یا ستاد حذف یارانه گفت: در تعریف قانون هدفمندی یارانه‌ها؛ یارانه برای جبران قدرت خرید خانوار‌های آسیب پذیر تعریف شده بود، در آن برهه، چون ابزار شناسایی، دهک بندی و خوشه بندی وجود نداشت تصمیم به پرداخت همگانی گرفته شد؛ اما تنها افرادی باید مشمول دریافت یارانه باشند که این یارانه در زندگی آن‌ها تغییر ایجاد کند. عملا پرداخت یارانه نقدی برای ترمیم قدرت خرید به فردی که توان مالی بالایی دارد و همین الان از یارانه‌های مختلفی در حوزه سوخت، حمل و نقل و تولید و ... استفاده می‌کند، بی معنی است.

سخنگوی ستاد حذف یارانه افزود، اما به هر دلیلی این فرایند در سنوات اخیر متوقف شده بود، بر اساس تحلیل‌های ما در ستاد تبصره ۱۴ از سال ۹۲ تاکنون نبود داده‌های مناسب و عدم شناسایی دهک‌های پردرآمد در کنار حساسیت‌های اجتماعی مانع از ادامه فرآیند حذف یارانه نقدی دهک‌های پردرآمد شده بود.

به گفته میرزایی، در حال حاضر پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در وزارت رفاه ایجاد شده و این داده‌ها بعد از تقاطع گیری در آزمون وسع قابل پیاده سازی است. از طرف دیگر با توجه به مصوبه مجلس در تبصره ۱۴ قانون بودجه، دولت مصِر شده است این قانون را اجرایی کند، بر این اساس پیش‌بینی می‌شود در سال جاری فرایند حذف سه دهک پردرآمد انجام شود.

وی درباره دستگاه‌هایی که این اطلاعات را در اختیار ستاد قرار داده‌اند، گفت: ابتدا به دنبال ایجاد شناسنامه اجتماعی- اقتصادی افراد بودیم، در این شناسنامه وضعیت رفاهی افراد مبتنی بر دارایی، درآمد و هزینه مشخص می‌شد. بر این اساس شاخصه‌هایی مثل تملک مسکن، خودرو، وضعیت تجاری فرد، بیمه تامین اجتماعی، اطلاعات دریافت حقوق، صنفی که فرد در آن مشغول به کار است و محل زندگی در دستور کار قرار گرفته است. این اطلاعات از سازمان‌هایی مثل وزارت کار، سازمان اداری استخدامی، بانک اطلاعات خودرو ناجا، اطلاعات سفر‌های خارجی نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، سازمان ثبت املاک و اسناد، اطلاعات اصناف از وزارت صمت و در نهایت اطلاعات تراکنش‌ها و حساب‌های بانکی از بانک مرکزی دریافت شده است.

میرزایی گفت: برای دریافت تسهیلات از نظام بانکی از مجموعه اقدامات بانکی انجام شده مثل پرداخت بدهی یک رتبه اعتباری تشکیل می‌شود، مانند همین مثال در فرآیند حذف یارانه نقدی نیز برای هر کدام از بانک‌های اطلاعاتی یک ضریب در آزمون وسع لحاظ شد. به عنوان مثال ۱۶ هزار خانوار حذف شده مالک بیش از ۵۰۰ میلیون تومان خودرو بودند که مشخصا یارانه این افراد قطع شده است.

این مقام مسئول گفت: هر فردی برای اعتراض دفاتر مشخص شده مراجعه کرد بر اساس معدل گردش حساب تراکنشهای، بانکی سود بانکی، میزان واریز و مانده حساب به عنوان معیار‌های بررسی در نظر گرفته می‌شود نکته قابل توجه اینکه در این بین تنها تراکنش‌های خرید معیار حذف یارانه نقدی افراد بوده است.

سخنگوی ستاد حذف یارانه گفت: در ۴ ماه ابتدایی سال ۹۸ مبلغ هزینه کرد خانوار‌ها به عنوان معیار مهم حذف یارانه نقدی در نظر گرفته شده است بر این اساس اگر متوسط هزینه کرد خانوار یک نفره ۴ میلیون تومان، خانوار دو نفره پنج میلیون تومان، خانواده سه نفره شش و نیم میلیون تومان، خانواده ۵ نفره ۸ میلیون تومان و خانواده شش نفره به بالا به ازای هر نفر اضافی ۵۰۰ هزار تومان باشد خانوار در فهرست حذف یارانه نقدی قرار خواهد گرفت، اما اگر میزان هزینه کرد از این ارقام پایین‌تر باشد یارانه آن‌ها مجدداً برقرار خواهد شد.

به گفته میرزایی، در حال حاضر فرایند شناسایی سه دهک بالای درآمدی که در فهرست حذف یارانه نقدی قرار گرفته‌اند به اتمام رسیده است. اما ما قصد داریم فرآیند حذف یارانه نقدی مرحله به مرحله انجام شود یا حداقل خطا و حداکثر دقت در فرایند حذف پردرآمد‌ها لحاظ شود تا فرایند رسیدگی به اعتراضات نیز با سرعت مناسب صورت گیرد.

وی در پاسخ به این سوال که در چه زمانی فرایند حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی تکمیل خواهد شد؟ گفت: با توجه به اینکه فرآیند حذف یارانه نقدی یک تصمیم ملی است و تعداد قابل توجهی از افراد در این فرآیند از صف دریافت یارانه نقدی خارج خواهند شد، بعد از اعلام سخنگوی دولت سه دهک یارانه بگیر حذف می‌شوند، اما همانطور که اشاره شد فرآیند شناسایی این سه دهک تکمیل شده و این اطلاعات در اختیار صدای تبصره ۱۴ قانون بودجه قرار دارد.