همراه اول در ۲۵ سالگی؛ نگاهی به شکل‌گیری و رشد بزرگ‌ترین اپراتور موبایل ایران

بیست‌وپنج سال از زمانی که سیم کارت به دست شهروندان ایرانی رسید، سپری می‌شود. در مرداد سال ۷۳، اولین شبکه ارتباطی تلفن همراه با ظرفیت ۹۲۰۰ مشترک، توسط ۱۷۶ فرستنده و گیرنده در ۲۴ ایستگاه رادیویی در تهران راه‌اندازی شد. اگرچه در نگاه اول این تصور عمومی وجود دارد موبایل در دسته تکنولوژی‌هایی قرار می‌گیرد که دیر وارد ایران شده، اما ایجاد شبکه موبایل در ایران همزمان با ترکیه و صرفاً ۳ سال پس از کشورهای اروپایی، مانند فنلاند بود که در سال ۱۹۹۱ شبکه موبایلش را راه‌اندازی کرد.

تلفن همراه در ایران مسیر پر فراز و فرودی را سپری کرده است که در این مقاله، به مناسبت ۲۵ سالگی حضور این فناوری در ایران، نگاهی داریم به همین مسئله و مسیری که همراه اول به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور ایران و منطقه، آن را طی کرده است.

شروع پرماجرا

ایجاد شبکه موبایل هزینه‌های هنگفتی داشت. به همین دلیل شرکت مخابرات ایران تصمیم گرفت برای ایجاد این شبکه در کشور از مدل تامین مالی جمعی استفاده کند. به همین دلیل بود که اعلام شد متقاضیان موبایل، باید ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کنند. در سال ۷۳، ظرفیت ۹۲۰۰ مشترک در این شبکه ایجاد شد که در سال بعد، با رشد تقریباً دو برابری، به ۱۵۹۰۷ مشترک رسید. سال ۷۵ باز هم تعداد مشترکان افزایش داشت و به ۵۹۹۶۷ مشترک رسید. در واقع ۲ سال از آغاز به کار شبکه موبایل در ایران گذشته بود اما تنها ۶۰ هزار نفر برای داشتن موبایل درخواست داده بودند.

اینجا باید تصمیمی گرفته می‌شد تا به این روند سرعت داده شود. به همین دلیل بود که در سال ۷۶، «امور ارتباطات سیار» به عنوان یک واحد مستقل در شرکت مخابرات ایران شروع به کار کرد. در سال ۷۶، تعداد مشترکان موبایل به ۲۳۸ هزار و ۹۴۲ نفر رسید. اما همچنان ثبت‌نام‌ها روند مشخص و ثابتی نداشت و توسعه شبکه و ایجاد سایت‌های جدید هم متناسب با ثبت‌نام جلو می‌رفت.

با این حال در سال ۷۹، تعداد مشترکان موبایل به مرز یک میلیون نفر رسید. عدد دقیق مشترکان در این سال، ۹۶۲ هزار و ۵۹۵ مشترک موبایل است. رشد قابل توجه اما از ابتدای دهه ۸۰ شروع می‌شود؛ جایی که تعداد مشترکان اولین اپراتور به ۲ میلیون و ۸۷ هزار و ۳۵۳ نفر می‌رسد. همین رشد بزرگ باعث شده بود تا ظرفیت‌های شرکت مخابرات ایران به تنهایی پاسخگو نباشد. به همین دلیل از سال ۸۲، از ظرفیت پیمانکاران داخلی برای توسعه شبکه نیز استفاده شد؛ ظرفیتی که البته بسیار محدود بود. در همان دوره، پروژه‌هایی که به پیمانکاران داده می‌شد حداکثر در حد ۳۰۰ سایت بود که توسط شرکت‌های دولتی مانند صاایران انجام می‌شد.

با این حال نمی‌توان از نقش «سید احمد معتمدی»، وزیر وقت ارتباطات در رشد انفجاری موبایل در ایران یاد نکرد. او در مرداد ۸۲، مجوز واگذاری ۶ میلیون سیم‌کارت را از هیات دولت دریافت می‌کند و در بهمن همان سال، فراخوان ثبت نام سیم‌کارت تلفن همراه منتشر می‌شود که البته برخلاف دهه ۷۰، با استقبال ویژه‌ای روبه‌رو می‌شود. ۵.۶ میلیون نفر برای دریافت موبایل ثبت نام می‌کنند. این در حالیست که شرکت مخابرات ایران، احتمالاً به دلیل عدم علاقه زیاد ایرانی‌ها به موبایل در طول سال‌های گذشته، صرفاً برای درخواست ۲ میلیون سیم‌کارت برنامه‌ریزی کرده بود.

نیاز به همکاری با شرکت‌های داخلی و خارجی مختلف، باعث شد تا در اردیبهشت ۸۳ مناقصه‌ای به ارزش ۷۰۰ میلیارد تومان برگزار شود. اما پیش زمینه برگزاری چنین مناقصه‌ای و البته سرویس‌دهی به چندین میلیون مشترک علاقه‌مند به داشتن موبایل، کار را فراتر از یک واحد مستقل در دل شرکت مخابرات ایران به نام «امور ارتباطات سیار» برده بود. حالا توسعه موبایل تبدیل به یک رکن اساسی و البته یک سیاست اصلی شده بود و به همین دلیل، در اول آبان ۸۳، «شرکت ارتباطات سیار» به عنوان یک شرکت جدید و البته مستقل از مخابرات ایران تاسیس شد تا فعالیتش را به صورت جدی ادامه دهد.

در بهمن ۸۴، دور جدید ثبت نام میلیونی برای سیم کارت آغاز شد. در این ثبت نام، قیمت هر سیم‌کارت ۳۶۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود در حالی که قیمت بازار آزاد برای هر سیم‌کارت به سادگی از مرز یک میلیون تومان عبور می‌کرد. از طرفی از شهریور تا بهمن ۸۴، شرکت ارتباطات سیار توانسته بود تقریباً به نصف ۵.۶ میلیون ثبت نام قبلی پاسخ دهد. اما زمانی که ثبت‌نام بهمن ۸۴ برای سیم کارت آغاز شد، بیشتر از ۸ میلیون نفر برای دریافت این تکنولوژی ثبت نام کردند تا باز هم شرکت مخابرات ایران و البته شرکت ارتباطات سیار غافلگیر شوند. همه این‌ها در حالی بود که در آبان ۸۴، اپراتور دوم عملیات اجرا و گسترش شبکه خود را آغاز کرده بود؛ آن هم با تکیه بر تجربه‌های شریک خارجی‌اش به نام MTN و البته آزادی عملی که در بخش خصوصی بیشتر بود.

در پایان سال ۸۴، تعداد بالای متقاضیان و واگذار نشدن سیم‌کارت به آنها باعث شده بود تا بحرانی شکل بگیرد و کار به سازمان بازرسی کل کشور و البته صحن مجلس شورای اسلامی کشیده شود. استدلال این بود که پروژه‌ها به اشخاص و شرکت‌هایی واگذار شده که توانایی کافی نداشته‌اند و همین مسئله به بیت‌المال آسیب زده است.

«پروژه را لغو کن وحید»

پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه حکایت از آن داشتند که شرکت ارتباطات سیار در عرض ۳ سال می‌تواند تعهدات قبلی در خصوص سیم‌کارت‌های ثبت‌نام شده را انجام دهد و سپس به سراغ مراحل بعدی برود. اما این پیش‌بینی، چیزی نبود که وزارت ارتباطات در دولت اول «محمود احمدی‌نژاد» زیر بار آن برود.

اینجا بود که «وحید صدوقی» در ۱۲ اردیبهشت ۸۵ وارد میدان و رسماً مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار می‌شود. تجربه‌های صدوقی به گفته خودش، در حوزه مخابرات بیشتر از آنکه خدماتی باشند، مربوط به تولید و تامین تجهیزات بودند. خود صدوقی گفته است که پس از ورودش به همراه اول، مشاوران به او پیشنهاد کرده‌اند که چون شرکت ارتباطات سیار مرحله اول ۵.۶ میلیون سیم‌کارت را تکمیل نکرده، بهتر است ثبت‌نام ۸ میلیون سیم‌کارت را لغو کند؛ بدون توجه به اینکه همین افراد، با پرداخت وجه برای دریافت سیم‌کارت ثبت‌نام کرده بودند.

صدوقی درباره آن دوران می‌گوید: «می‌دانستم اگر شرکت ارتباطات سیار این فرصت را از دست بدهد و اعتماد متقاضیان را خدشه‌دار کند، در آینده چیزی به نام سیم‌کارت تلفن همراه در بازار ایران وجود نخواهد داشت.» صدوقی در ادامه اعلام می‌کند شرکت ارتباطات سیار، در عرض یک سال همه تعهداتش را انجام می‌دهد و همه سیم‌کارت‌ها را واگذار می‌کند. به همین ترتیب مقرر شد تا از خرداد ۸۵ تا خرداد ۸۶، ۸ میلیون سیم‌کارت عرضه شود که مستلزم راه‌اندازی ۴۷۰۰ سایت جدید بود.

اولین گام مدیرعامل جدید این بود که مشکل نقدینگی پیمانکار‌ها را حل کند و از آنها بخواهد تا شهریور ۸۵، عقب‌ماندگی خود را جبران کنند. راه حل بعدی، تغییر فرکانس از ۹۰۰ مگاهرتز به ۱۸۰۰ مگاهرتز بود. از سوی دیگر آموزش نیروها در داخل و خارج کشور راه‌حل دیگری بود که به توسعه شبکه کمک می‌کرد.

تمام این اتفاقات باعث شد تا در بهمن ۸۵، شرکت ارتباطات سیار بتواند به تعهداتش در زمینه سیم‌کارت‌های ثبت‌نام شده عمل کند. این البته در حالی است که از میان ۸ میلیون سیم‌کارت ثبت نام شده، ۱ میلیون نفر انصراف دادند. به احتمال زیاد این تعداد، مشترکانی بوده‌اند که تصمیم گرفته‌اند به سراغ اپراتور دوم بروند یا به دلیل سرعت گرفتن عرضه سیم‌کارت و کاهش اختلاف قیمت بازار آزاد و نرخ ثبت‌نام، خرید و فروش سیم‌کارت برای آنها جذابیت خود را از دست داده بود.

در واقع با نگاهی به آمارهای روزهای ابتدایی اپراتور اول و چند ماه فعالیت صدوقی در سال ۸۵، می‌شد دید که از مرداد ۷۳ تا اسفند ۸۴، در طول ۱۱ سال ۶۵۰۰ سایت راه‌اندازی شده بود اما سپس در کمتر از یک سال، ۲۵۰۰ سایت جدید به این اپراتور اضافه شد.

حدس مدیرعامل جدید درست بود. اگر این فرصت را از دست می‌داد دیگر سیم‌کارت به معنای دائمی، آنطور که امروز شاهدش هستیم محقق نمی‌شد چراکه عرضه ۷ میلیون سیم کارت دائمی توسط همراه اول در پایان سال ۸۵، آخرین عرضه سیم‌کارت دائمی به شکل انبوه بود و همراه اول در ۱۲ سالی که صدوقی مدیرعاملش بود، ۲ میلیون سیم‌کارت دائمی دیگر واگذار کرد.

از سوی دیگر یکی از اقدامات مهم دیگر شرکت ارتباطات سیار در آن زمان، رویکرد جدیدش در همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بود. در آن زمان البته این شرکت تکلیف بودجه‌ای داشت تا ۱۰ میلیارد تومان را به مرکز تحقیقات مخابرات پرداخت کند. شرکت ارتباطات سیار در سال‌های ۸۵ و ۸۶ این مبالغ را پرداخت می‌کند اما در سال ۸۶، همکاری‌اش را با دانشگاه‌ها هم آغاز می‌کند چون خدمتی از مرکز تحقیقات مخابرات دریافت نمی‌کرد. برای مثال شرکت ارتباطات سیار قراردادهایی را با دانشگاه علم‌وصنعت، تهران، امیرکبیر و شریف می‌بندد. فایده چنین قراردادهایی در پروژه‌ای مانند «آثار تشعشعات امواج الکترومغناطیسی» خود را نشان می‌دهد.

به دلیل اینکه اثر امواج روی بدن انسان یک دغدغه بود که می‌توانست نگرانی‌هایی را ایجاد کند، شرکت ارتباطات سیار از دانشگاه علم‌وصنعت می‌خواهد تا در قالب قراردادی، این آزمایش را انجام دهد. همین پژوهش نشان می‌دهد که تصور عمومی مبنی بر اینکه آنتن‌های موبایل خطرناک هستند، اشتباه است و اتفاقا برعکس آن درست است، چراکه وقتی آنتن‌های موبایل بیشتر باشند، گوشی‌هایی که نزدیک‌تر به بدن انسان‌ها هستند توان کمتری برای ارسال امواج مصرف می‌کنند.

ایجاد برند هم از دیگر اقداماتی بود که اولین اپراتور ایران به آن نیاز داشت. حالا پایان سال ۸۵ بود و هنوز اپراتور اول کشور، نام کاملاً مجزایی از مخابرات نداشت. ابتدا قرار بود تا نام «شبکه اول» روی این اپراتور گذاشته شود اما مدیرعامل وقت ترجیح می‌دهد ایده‌ها را از همه جا جذب کند. در بهمن ۸۵ مسابقه‌ای پیامکی برگزار می‌شود با عنوان «یک اسم خوب انتخاب کن» که جایزه‌اش یک سیم‌کارت با شماره رند است. ۷۰ هزار مشترک در این مسابقه شرکت می‌کنند. در بیشتر پیشنهاد‌ها، واژه‌های «همراه» و «اول» وجود دارد اما تنها ۱۰ نفر از شرکت‌کنندگان، نام «همراه اول» را پیشنهاد داده‌اند. همین پیشنهاد انتخاب می‌شود و در پایان سال ۸۵، برند همراه اول متولد می‌شود. در ادامه، شعار «هیچ‌کس تنها نیست...» و لوگوی اختصاصی با ترکیب فیروزه‌ای و نارنجی از راه می‌رسند.ب

سیم‌کارت‌های اعتباری: تغییر جهت بزرگ

وقتی به آمارهای سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی دقت کنیم می‌بینیم که بر اساس آخرین آمار که مربوط به پایان سال ۹۷ است، بیشتر از ۹۳ میلیون مشترک تلفن همراه در ایران وجود دارد. اگرچه عدد دقیق مشخص نیست اما بخش زیادی از این سیم‌کارت‌ها اعتباری هستند.

در سال ۸۵ اما با مشارکت شرکت ارتباطات سیار در عرضه سیم‌کارت‌های اعتباری مخالفت می‌شود. دلیل اصلی هم این است که چنین اقدامات توسعه‌ای باید توسط شرکت‌های خصوصی انجام شود. با این حال، مدیرعامل وقت همراه اول می‌تواند رییس جمهور وقت یعنی احمدی‌نژاد را برای ارائه سیم‌کارت اعتباری از سوی این اپراتور متقاعد کند. البته رییس جمهور یک شرط می‌گذارد: سهام مخابرات در بورس عرضه شود تا مانع دولتی بودن از سر راه توسعه برداشته شود. احمدی نژاد در همان جلسه دستور می‌دهد تا پروانه اپراتور سوم هم سریع‌تر واگذار شود و البته به توسعه ایرانسل هم کمک شود. از سوی دیگر با این دستور، بودجه همراه اول به نصف می‌رسد و تعهداتش هم ۵۰ درصد افزایش می‌یابد.

همه این اتفاقات باعث می‌شود تا به مناسبت دهه فجر، از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۸۵، همراه اول ثبت نام سیم‌کارت‌های اعتباری را آغاز کند. در همین دوره، ۲.۵ میلیون مشترک به شبکه این اپراتور اضافه می‌شود. این سیم‌کارت‌ها به سرعت واگذار می‌شوند و در اوایل سال ۸۶ با فراخوانی دیگر، ۹ میلیون مشترک اعتباری دیگر به شبکه همراه اول اضافه می‌شود. همراه اول تا پایان سال ۸۶، جمعاً ۲۵ میلیون سیم‌کارت دائمی و اعتباری را به مشترکان واگذار کرده بود. اتفاقی که اگر نمی‌افتاد، احتمالاً اکنون ایرانسل بزرگ‌ترین اپراتور ایران از نظر تعداد مشترک نام می‌گرفت.

بر اساس آمارهای موجود، تا سال ۱۳۸۷، همراه اول ۲۵ میلیون مشترک و ایرانسل ۱۰ میلیون مشترک را جذب کرده بودند و این بازار هنوز جای زیادی برای کار داشت.

در ۲۸ آذر ۸۹، سهام همراه اول به ارزش هر سهم ۳۵۰۰ تومان روی نماد فرابورس درج شد و به دلیل استقبال، پس از یک ساعت قیمت به ۴۲۰۰ تومان رسید. در پایان سال ۸۹، همراه اول با ۵۶ میلیون مشترک ثبت نام شده، پوشش ۱۱۶۹ شهر و ۶۹ هزار کیلومتر از جاده‌های کشور، به ضریب نفوذ ۷۴ درصدی دست پیدا کرده بود. همراه اول سپس در سال ۹۱ رسماً وارد بورس می‌شود.

نسل سوم شبکه موبایل و حاشیه‌ها

پروانه اپراتور سوم در ۱۵ دی ۸۹ با انحصار دو ساله در زمینه ارائه خدمات 3G اعطا شد. این در حالی بود که از سال ۸۶ شنیده می‌شد که قرار است اپراتور سومی وجود داشته باشد. اما نکته کلیدی اینجاست که بر همین اساس، همراه اول و حتی ایرانسل باید برای دو سال کنار می‌ایستادند تا رایتل رشد کند و به پیش‌بینی ۱۷ میلیون مشترک نزدیک شود.

به دلیل تاخیر در شروع به کار اپراتور سوم، همراه اول در ۲۲ بهمن ۸۸ پایلوت نسل سوم شبکه را در تهران ایجاد کرد اما در سال بعدی به دلیل حضور اپراتور سوم ملزم به خاموش کردن پایلوت خود شد. از طرفی منع قانونی صرفاً برای نسل سوم بود. به همین دلیل اپراتور اول به سراغ نسل چهارم رفت و در اسفند ۸۹، اولین شبکه نسل ۴ در مرودشت روشن کرد که البته وزارت ارتباطات و وزیر وقت، در اردیبهشت ۹۰ دستور دادند تا آن نیز خاموش شود.

همه این‌ها در حالیست که رایتل وعده تحقق نسل سوم شبکه را در بهمن ۸۹ داده بود که اتفاق نیفتاد. ۱۸ بهمن ۹۰، پیش ثبت نام سیم‌کارت‌های رایتل به تهران رسید. اگرچه رایتل برای توسعه شبکه خود چالش‌هایی داشت که در سال‌های ۹۰ و ۹۱ تلاش می‌کرد تا آنها را تا حد زیادی حل کند اما تماس تصویری، که یکی از مزیت‌های اصلی رایتل به شمار می‌رفت تبدیل به یکی از مشکلاتش شد. در بهمن ۹۱، دغدغه‌هایی در رابطه با تماس تصویری شکل گرفت و سپس برخی مراجع تقلید در خصوص پیامدهای فرهنگی و جوانب شرعی تماس تصویری صحبت کردند. از سوی دیگر ۱۳ نماینده مجلس در تذکری کتبی به وزیر وقت ارتباطات، جلوگیری از گسترش سیم‌کارت‌های رایتل را درخواست کردند.

در حالی که رایتل تلاش می‌کرد دوره انحصار خود برای 3G را افزایش دهد، اپراتورهای اول و دوم آماده جهش برای ارائه نسل بعدی شبکه و اینترنت سریعش بودند. با این حال «رضا تقی‌پور»، وزیر وقت ارتباطات در اواخر سال ۹۱ و پیش از روی کار آمدن دولت اول روحانی، مصوبه تمدید ۱۵ ماهه انحصار اپراتور سوم را از شورای اقتصاد دریافت کرد.

اما در اردیبهشت ۹۳، تقریباً یک سال پس از روی کار آمدن دولت اول حسن روحانی، «محمود واعظی» وزیر وقت ارتباطات در سخنرانی روز ارتباطات تاکید کرد که تا ۶ ماه آینده باید پروانه‌های جدید همراه اول و ایرانسل واگذار شود. ۱۹ مرداد ۹۳، در جشن ۲۰ سالگی همراه اول، واعظی می‌گوید: «ما تصمیم گرفته‌ایم بدون یک روز تاخیر به اپراتورها اجازه داده شود تا نسل‌های بالاتر را کلید بزنند.»

در ۲۰ شهریور، پروانه آزمایشی 3G و 4G به همراه اول ارائه شد اما این شرکت حق تبلیغات در این زمینه یا اعلام نرخ را نداشت. مذاکره‌های مختلف در خصوص این پروانه با رگولاتوری از ۲۰ شهریور تا ۲۷ اسفند ۹۳ طول کشید.

در واقع همراه اول، حدود ۶ ماه پس از ایرانسل با وزارت ارتباطات به توافق رسید تا پروانه آزمایشی‌اش به پروانه دائمی تبدیل شود. همین شد که از فروردین ۹۴، به دلیل اینکه برآورد کرده بود فقط ۲ درصد از مشترکین موبایل‌هایی دارند که از نسل چهارم پشتیبانی می‌کند، با تمام توان به سراغ توسعه نسل سوم رفت.

فاز ۷: توسعه پرفشار

همراه اول در پایان سال ۹۴ تصمیم می‌گیرد که حالا باید تمرکز خود را بر توسعه شبکه نسل چهارم قرار دهد. در سال ۹۴، این اپراتور ۳۰۰ سایت نسل ۴ داشت و تصمیم می‌گیرد در سال ۹۵، سایت‌های نسل ۴ را به ۲۰۰۰ عدد افزایش دهد تا بازی دیتا را به رقیب اصلی‌اش واگذار نکند. بر اساس برنامه ریزی ۵ ساله‌ای که این اپراتور انجام می‌دهد، قرار است ۱۰ هزار سایت نسل ۴ در کل کشور داشته باشد. اما در نهایت خرید تجهیزات نسل 4.5G در دستور کار قرار می‌گیرد.

نوکیا از طرفی اعلام کرده بود که نمی‌تواند آخرین تجهیزات را به ایران بفروشد. اما به این دلیل که توسط رقبای دیگر مخصوصاً چینی‌ها جایگزین نشود، در مذاکره‌ای با همراه اول قبول می‌کنند که تجهیزات موجود که از آخرین فناوری روز استفاده نمی‌کند را به همراه اول تحویل دهند، اما ۹ ماه بعد، فناوری روز که RMC Cloud بود را با هزینه خودشان به ایران بیاورند؛ کاری که ۱۶.۵ میلیون یورو هزینه داشت اما برای همراه اول رایگان انجام شد.

از سوی دیگر همراه اول به دنبال ایجاد یک شبکه جدید و یکپارچه بود و وجود ۲۴ هزار سایت قدیمی نسل ۲ اجازه این کار را نمی‌داد. در نتیجه خرید تجهیزات مختلفی که قرار بود برای ۹۰۰ سایت باشد، ابتدا به ۱۰ هزار، بعداً به ۲۰ هزار و در نهایت به ۴۵ هزار سایت رسید. به دلیل این خرید عمده و بی‌سابقه، همراه اول توانست هزینه‌ای که یک میلیارد یورو برآورد می‌شد را به ۳۴۰ میلیون یورو کاهش دهد.

همه این اتفاقات باعث شد تا در مهر ۹۵، همراه اول توسعه پرفشار برای نوسازی و ایجاد ۴۵ هزار سایت را آغاز کند. همراه اول در این زمینه رکوردهای جالبی دارد. برای مثال در تهران، بدون اینکه خدمات دهی متوقف شود، در یک ماه ۹۰۰ سایت و در اصفهان ۷۰۰ سایت را نصب کرده است. مدیرعامل وقت همراه اول همچنین گزارش داده بود که اولین نود (Node) فناوری RMC Cloud نوکیا در ایران راه‌اندازی شده است. همراه اول از مهر ۹۵ تا پایان آبان ۹۶، تعداد ۳۹ هزار سایت را در شبکه راه‌اندازی کرد که یک رکورد جهانی است.

حمید فرهنگ و تحقق رویای دیجیتال

در ۲۶ دی ۹۶، «حمید فرهنگ» جایگزین «وحید صدوقی» شد . همراه اول که حالا زیرساخت‌های یکپارچه و قوی دارد، تحت مدیریت فرهنگ می‌خواهد به سوی شعار «تحقق رویای دیجیتال» گام بردارد. تحول دیجیتال موضوعی بوده است که فرهنگ از روز معارفه روی آن تاکید بسیاری داشت. او در همین رابطه گفته بود:

«ما در آینده سرویس‌دهنده صرف نخواهیم بود و تصمیم نداریم دیتا را خام فروشی کنیم. می‌خواهیم سرویس‌های دیجیتالی توسعه دهیم. پلتفرم‌هایی را ایجاد خواهیم کرد و امیدواریم شرکت‌های خصوصی و استارتاپ‌ها بتوانند از آنها استفاده کنند.»

همراه اول چند ماه بعد از آغاز مدیریت فرهنگ، در نمایشگاه تلکام که در مهر ۹۷ برگزار شد، از برنامه ۵ ساله خود برای تحقق رویای دیجیتال رونمایی کرد. در این برنامه ۵ ساله، همراه اول می‌خواهد «یکی از رهبران بازار ICT منطقه با ارائه خدمات و راهکارهای هوشمند برای توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال» باشد.

آنطور که فرهنگ در مجمع عمومی سالیانه همراه اول که ۱۵ اردیبهشت ۹۸ برگزار شد توضیح داد، همراه اول می‌خواهد تمرکزش را روی ۳ حوزه قرار دهد: شکل‌دهی کسب‌وکار اصلی «Core»، سپس گسترش عرصه ICT یا «Near Core» و در نهایت سرمایه‌گذاری در فرصت‌های دیجیتالی یا «Beyond Core».

تحت مدیریت فرهنگ از دی ۹۶ تا امروز، درآمد همراه اول افزایش داشته است. رشد این درآمد در سال ۹۷، ۲۱ درصد بود و سود خالص نیز افزایشی ۹ درصدی داشت. او در مجمع عمومی سالیانه اما اعلام کرد که همراه اول، به دنبال آن است تا درآمدش را تا سال ۱۴۰۱ به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از ۱۵ هزار میلیارد تومانِ فعلی افزایش دهد. اتفاقی که به شدت متکی به همان تحول دیجیتالی است که فرهنگ وعده‌اش را می‌دهد.

بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تا پایان سال ۹۷، تعداد ۹۳ میلیون و ۳۶ هزار و ۵۸۴ مشترک تلفن همراه در ایران وجود داشته است که همراه اول در این میان، سهم بازار ۵۹.۲۹ درصدی را از آن خود کرده است. بر اساس گزارش رگولاتوری، تا پایان سال ۹۷ همراه اول ۵۵ میلیون و ۱۶۲ هزار و ۷۶۹ مشترک داشته است. از سوی دیگر، بر اساس آخرین آمارهای همراه اول، تعداد مشترکان فعال این اپراتور به ۵۵ میلیون ۶۰۰ هزار مشترک می‌رسند در حالی که تعداد مشترکان ثبت شده، ۸۵.۱ میلیون هستند. این اپراتور در طول ۲۵ سال اخیر ۱۱۰ میلیون سیم‌کارت واگذار کرده است.

همچنین همراه اول، اکنون رکورد ترافیک دیتای روزانه ۶ پتابایت را ثبت کرده و با ۲۱.۴ میلیون مشترک دیتا، ۴۷ درصد رشد در ترافیک دیتا داشته است. همراه اول بر اساس رتبه بندی IMI-100، رتبه سوم سودآوری و رتبه ۱۴ میزان درآمد را نیز در اختیار دارد.