ماجرای اختلاف بانک مرکزی و خودروسازان چیست؟

خبرگزاری تسنیم: عدم تحویل خودرو‌های صفر به خریداران از سوی خودروسازان مشکلی است که از ماه‌های گذشته گروه زیادی از مردم را درگیر کرده است.

این درحالی است که تصاویر هوایی و زمینی از انبار‌های خودروسازان نشان میدهد که انبار‌ها مملو از خودرو است، ولی علت عدم تحویل مشخص نیست! هر چند خودروسازان مدعی هستند به دلیل کمبود و بعضاً نبود قطعات، روند تکمیل خودرو‌ها با کندی قابل توجهی انجام می‌شود.

مردم، اما با این توضیحات خودروسازان قانع نشده اند و هر چند وقت یکبار تلاش می‌کنند با برگزاری تجمع مقابل وزارت صنعت، گلایه‌ی خود از خودروسازان را به گوش مسئولان مربوطه برسانند.

خودروسازان ریشه طولانی شدن فرایند تحویل خودرو‌های پیش فروش به مردم را عدم تأمین قطعات از سوی قطعه سازان و اعمال تحریم‌های خارجی اعلام می‌کنند. خودرو‌هایی می‌گویند: پولی برای خرید قطعه از قطعه ساز ندارند و قطعه سازان با گلایه شدید از خودروسازان می‌گویند: طلب بسیار زیاد از خودروسازان باعث مشکل شده است.

خودروسازان اینبار توپ را در زمین بانک مرکزی انداخته و می‌گویند: طبق مصوبه آذر ۹۷ بانک مرکزی می‌بایست نسبت به تأمین اعتبار خودروسازان اقدام می‌کرد، ولی فقط ۴ هزار میلیارد تومان از این اعتبار پرداخت شده و اعتبار ارزی به دست ما نرسیده است؛ و به همین دلیل نمی‌توانیم هزینه‌های تامین قطعات را بپردازیم.

خودرویی‌ها همچنین تاکید دارند که بانک مرکزی باید ۱۱ هزار میلیارد تومان در ۲ بخش ریالی و ارزی شامل چهار هزار میلیارد تومان و ۸۴۴ میلیون یورو، به خودروسازان پرداخت می‌کرد، اما به دلیل ایرادات فنی سیستم بانکی با وجود ابلاغ مصوبه، هنوز ۸۴۴ میلیون یورو پرداخت نشده است.

خبرنگار تسنیم در همین خصوص و به منظور دریافت پاسخ بانک مرکزی نسبت به مسائل مطرح شده از سوی خودروسازان، گفت‌وگوی با اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی انجام داد که در ادامه می‌خوانید.

اکبرکمیجانی در گفت‏‌و‏گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درباره ادعای خودروسازان مبنی بر عدم تأمین اعتبار از سوی بانک مرکزی برای تکمیل قطعات خودرو‌های ناقص، اظهار داشت: سال گذشته بانک مرکزی در راستای تقاضا‌های مکرر هر ساله خودروسازان گزارشی را آماده و به شورای پول و اعتبار ارائه داد.

وی افزود: بعد از کلی بحث در شورای پول و اعتبار سرانجام به این جمع بندی رسیدیم که فرصت‏هایی را به خودروسازان با رعایت مصوبات، آئین نامه‌ها و مقررات بدهیم ضمن اینکه عوامل بازدارنده را برداشتیم و راه را بازکردیم.

قائم مقام بانک مرکزی با اشاره به مصوبه ۱۰ مهر سال ۱۳۹۷ شورای پول و اعتبار، گفت: در جلسه مهر سال قبل شورای پول و اعتبار تقاضای خودروسازان مبنی بر جداسازی تسهیلات شرکت‌های اصلی از گروه‌های زیرمجموعه و ذینفع خودروسازی را تصویب کرد.

* امتیازات بانک مرکزی به خودروسازان/ پرداخت تسهیلات بدون در نظر گرفتن چک برگشتی

کمیجانی به ابلاغ مصوبه مذکور در تاریخ ۳۰ مهر سال ۱۳۹۷ به بانک‏ها، اشاره و تاکید کرد: در این مصوبه همچنین بنا شد که خودروسازی ایران ‏خودرو و سایپا از شرایط نداشتن چک برگشتی و بدهی غیرجاری شرکت‌های گروه در زمان اخذ تسهیلات و ایجاد تعهدات برای شرکت‏های اصلی مستثنی شوند.

این مقام مسئول در بانک مرکزی ادامه داد: در همان زمان مصوب وابلاغ شد که ۲۰ درصد سرمایه پایه هر بانک به شرکت‏‌های خودروسازی تسهیلات پرداخت شود.

وی افزود: با این وجود، اما در همان ایام مسائل و مشکلاتی برای خودروسازان پیش آمد که منجر به کاهش تولید آن‌ها و تصویب مصوبه ۲۴ آذر ۹۷ از سوی معاون اول رئیس جمهور شد. طبق آن مصوبه بانک مرکزی برای رفع مشکل کمبود نقدینگی موظف به پرداخت تسهیلات ارزی ۸۴۴ میلیون یورویی شد. ضمن آنکه بنا شد که سقف ریالی به ۲ خودروساز نیز افزایش یابد.

کمیجانی با بیان اینکه مشکل اصلی ۲ خودروساز با قطعه سازان بود، تصریح کرد: بر همین اساس ۲۳ بهمن ۹۷ بانک مرکزی مقداری شرایط را سهل‌تر از مصوبه قبلی کرد و ابلاغ شد برای مدت یک سال خودروسازان بتوانند از این تسهیلات دریافت کنند.

* تسهیلات ریالی به خودروسازان پرداخت شد/ چرا خودرویی‌ها تسهیلات ارزی را نگرفته‌اند؟

قائم مقام بانک مرکزی ضمن اشاره به پرداخت تسهیلات ۴۰ هزار میلیارد ریالی به خودروسازان ایران خودرو و سایپا، گفت: بنا شد ۲۰ هزار میلیارد ریال برای شرکت اصلی ساپیا و ۲۰ هزار میلیارد ریال برای شرکت اصلی ایران خودرو پرداخت شود. این تسهیلات باید به نام خودروسازان و به حساب قطعه سازان مورد تایید وزارت صنعت، معدن و تجارت پرداخت می‌شد.

وی با اشاره به فشار زیاد سیستم بانکی در ماه‌های پایانی سال، افزود: با این وجود، اما پول خودروسازان را پرداخت کردیم، ۳۹ هزار میلیارد ریال از ۴۰ هزار میلیارد ریال به خودروسازان پرداخت شد که از این مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال به ایران خودرو و ۱۹ هزار میلیارد ریال به سایپا پرداخت شد.

کمیجانی ادامه داد: البته ما برای کمک به بانک‌هایی که مشکل داشتند، این آمادگی را هم ایجاد کردیم که از منابع بانک مرکزی استفاده کنند.

این مقام مسئول در بانک مرکزی اضافه کرد: خودروسازان تا زمانی که تسهیلات ریالی را دریافت می‌کردند، درخواست دریافت تسهیلات ارزی و ال سی جدید برای ترخیص قطعاتی که از قبل وارد کرده بودند، را نداشتند.

* نوسان ارزی؛ تمایل خودروسازان را به دریافت تسهیلات ارزی کم کرد

وی با بیان اینکه مشکل اصلی خودروسازان در دریافت تسهیلات ارزی، نوسان قیمت ارز در زمان تحویل و تسویه بوده است، تصریح کرد: خودروسازان تا پایان خرداد ۹۸ فرصت داشتند تا از این تسهیلات استفاده کنند، ولی با این وجود به موضوع نوسان ارزی تاکید داشتند.

کمیجانی افزود: برای گشایش ال سی، نرخ ارز به قیمت روز محاسبه می‌شود و خودروسازان نگران هستند در زمان نوسان قیمتی و بالا رفتن قیمت ارز، در زمان پرداخت تعهدات رقم بیشتری را به بانک‌ها پرداخت کنند برهمین اساس خواستار دریافت تسهیلات به نرخ ریالی ثابت هستند، ولی مقررات ارزی این اجازه را به بانک مرکزی نمی‌دهد.

قائم مقام بانک مرکزی از پیشنهاد این بانک به خودروسازان برای پرداخت تسهیلات ارزی در قالب یوان و روپیه خبر داد و تصریح کرد: خودروسازان، اما درباره مابه‌التفاوت قیمت ارز در زمان گشایش ال سی و پرداخت تعهدات مشکل دارند، فرآیند دریافت ال سی و پرداخت تعهدات حداقل ۳ ماه طول می‌کشد.

* خودروسازان به فکر منبع جدید باشند/ چرا خودرویی‌ها از معافیت‌ها استفاده نکردند؟

وی با تاکید بر اینکه دولت، وزارت صمت و خودروسازان باید به فکر محلی برای تامین مابه‌التفاوت تسهیلات ارزی باشند، ادامه داد: افزایش تسهیلات ریالی، رشد نقدینگی و آثار تورمی به همراه دارد که برای بانک مرکزی مقدور نیست.

کمیجانی تأکید کرد: خودروسازان هر ساله از برخی محدودیت‏های مقرراتی، مشروط به واگذاری دارایی‌های مازاد و سهام بانک پارسیان (درخصوص شرکت ایران خودرو) مستثنی شده اند، ولی اقدام قابل توجهی در این خصوص انجام نداده اند.