گام بعدی FATF درباره ایران چیست؟

خبرگزاری فارس: گروه ویژه اقدام مالی FATF سه رسالت مقابله با پولشوئی، مقابله با تامین مالی تروریسم و مقابله با تامین مالی اشاعه تسلیحات کشتار جمعی را برای خود قائل است.

درباره مورد سوم، باید گفت که مقابله با تامین مالی اشاعه تسلیحات کشتار جمعی، به این منظور است که تامین مالی هر نوع سلاح از جمله موشک و جنگنده که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای داشته باشد، از دید این نهاد بین الدولی باید از جانب کشور‌های مختلف، ممنوع شود. نکته قابل توجه در این موضوع این است که توصیه شماره ۷ FATF، به این موضوع اختصاص دارد. FATF در این توصیه از کشور‌ها میخواهد تا تحریم‌های قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که مرتبط با تامین مالی اشاعه و ترویج سلاح‌ها و موشک‌های کشتار جمعی است، اجرا کنند.

*منظور FATF کدام قطعنامه‌های شورای امنیت است؟

با مراجعه به یادداشت تفسیری این توصیه، مشخص می‌شود که منظور FATF، کدام قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل است. این نهاد بین الدولی در صفحه ۵۰ مجموعه توصیه‌های خود و در بخش یادداشت تفسیری توصیه شماره ۷، گفته شده است که منظور FATF، قطعنامه‌های زیر هستند:

- قطعنامه ۱۷۱۸ مصوب سال ۲۰۰۶ راجع به کره شمالی و قطعنامه‌های پیرو یعنی ۱۸۷۴ (۲۰۰۹)، ۲۰۸۷ (۲۰۱۳)، ۲۲۷۰ (۲۰۱۶)، ۲۳۵۶ (۲۰۱۷).

- قطعنامه ۲۲۳۱ مصوب سال ۲۰۱۵ پیرامون ایران و اجرای برجام.

*چه افراد و نهاد‌های ایرانی در لیست تحریمی قطعنامه ۲۲۳۱ قرار دارند؟

پیرامون قطعنامه ۲۲۳۱، باید گفت که این قطعنامه موید برجام است. ۲۳ فرد و ۶۱ نهاد ایرانی در لیست تحریمی این قطعنامه وجود دارد. مهمترین نهادها، ذیل لیست تحریمی این قطعنامه عبارتند از: گروه صنایع موشکی کروز، گروه صنایع نظامی و مهمات، گروه صنایع سازندگی قائم، صنایع شهید بابایی، مرکز فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیا، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح، صنایع شهید ستاری و صنایع شهید صیاد شیرازی.

با این اوصاف باید گفت: ادعای برخی مسئولین و رسانه‌ها مبنی بر اینکه FATF ارتباطی با تحریم‌های اعمال شده علیه ایران ندارد، صحیح نیست.

*گام بعدی FATF درباره ایران چیست؟

از طرف دیگر، در ۴ قطعنامه ابتدایی FATF پیرامون ایران (از تیرماه ۹۵ به بعد)، همواره به گام بعدی در صورت اجرای کامل برنامه اقدام اشاره شده بود. به عنوان مثال، در بیانیه عمومی فوریه ۲۰۱۷ درباره ایران، آمده بود: «در صورت اجرای کامل برنامه اقدام، FATF سپس گام بعدی را در نظر می‌گیرد».

با توجه به مشابهت وضعیت ایران و کره شمالی در زمینه تامین مالی اشاعه‌ای که در بالا بدان اشاره شد، پیش‌بینی می‌شود که منظور از گام بعدی FATF، احتمالا اجرای توصیه ۷ برای ایران باشد. کما اینکه هم اکنون، این نهاد در بیانیه‌های عمومی خویش پیرامون کره شمالی، به موضوع تامین مالی سلاح‌های کشتار جمعی اشاره می‌کند. به عنوان مثال در بیانیه اکتبر ۲۰۱۸ گفته شد: «FATF از فعالیت‌های غیرمشروع پیرامون تامین مالی سلاح‌های کشتار جمعی کشوره کره شمالی نگران است».