سرانه مصرف آب شرب در ایران چقدر؟

خبرگزاری فارس: سرانه مصرف آب در ایران هم اکنون ۲۲۰ لیتر در شبانه روز به ازای هر نفر است که این رقم در برخی از کلانشهر‌های کشور مانند تهران حتی به بیش از ۳۰۰ لیتر در شبانه روز می‌رسد و این آمار نشان می‌دهد که کشوری که از لحاظ بارش‌ها از وضعیت نامناسبی برخوردار است مدیریت مصرف آب را جدی نمی‌گیرد.

هدایت فهمی معاون مدیر کل دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو در خصوص وضعیت مصرف آب در ایران می‌گوید:در برخی کلانشهر‌های کشور از جمله تهران، این میزان (مصرف سرانه آب در بخش خانگی) در فصل گرم سال به حدود ۲۵۰ لیتر در شبانه روز به ازای هر نفر می‌رسد، در حالی که متوسط سرانه مصرف آب در بخش خانگی در دنیا ۱۳۵ تا ۱۴۰ لیتر در روز به ازای هر نفر است. این رقم در کشور‌های اروپایی که از میانگین بارش‌های بالایی نیز برخوردارند، به طور متوسط ۱۳۰ لیتر در شبانه روز است.

معاون مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه نشت یابی و اصلاح سیستم‌های توزیع آب شهری هم از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و هم از نظر تاثیرات زیست محیطی بسیار مهم است اظهار داشت: در طی سال‌های اخیر کاهش تلفات آب به عنوان یکی از راهبردی‌ترین و اقتصادی‌ترین راه‌های مقابله با کم آبی در کشور مطرح شده است، اما استفاده بهینه و کامل از منابع موجود با توجه به افزایش رو به رشد جمعیت، کاهش نسبی مقدار نزولات جوی و از همه مهمتر کمبود منابع آبی قابل استحصال موجود در کشور یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.

مصرف بهینه و معقول از آب شهری مستلزم فرهنگ سازی، به کارگیری از تجهیزات کاهنده مصرف آب، استفاده از لوازم خانگی با میزان مصرف استاندارد، روش بازچرخانی آب خاکستری و بسیاری موارد دیگر است

فهمی با تاکید بر اینکه جلوگیری از تلفات آب خود می‌تواند یک راهکار مناسب برای نگه‌داشت آب در کشور باشد گفت: مصرف بهینه و معقول از آب شهری مستلزم فرهنگ سازی، به کارگیری از تجهیزات کاهنده مصرف آب، استفاده از لوازم خانگی با میزان مصرف استاندارد، روش بازچرخانی آب خاکستری و بسیاری موارد دیگر است؛ بنابراین گزارش، مصرف سرانه آب در بخش خانگی (آب شرب لوله کشی خانگی) در ایران به طور متوسط در طول سال ۱۵۷ لیتر در روز به ازای هر نفر برآورد می‌شود که شامل پنج لیتر آشامیدن، ۱۰ لیتر پخت‌وپز، ۵۰ لیتر حمام و شست‌وشو، ۲۰ لیتر لباسشویی، ۱۵ لیتر ظرف‌شویی، ۳۰ لیتر مصارف بهداشتی، ۱۰ لیتر نظافت خانه و ۱۷ لیتر مصارف متفرقه می‌شود بنابراین استفاده از لوازم کاهنده مصرف آب در مصارف حمام و شست و شو که بیشترین مصرف آب را به خود اختصاص می‌دهد می‌تواند در کاهش سرانه مصرف آب بسیار موثر باشد.

حال با توجه به اینکه ایران در یک منطقه نیمه خشک قرار دارد و نزولات و بارش در آن کم و محدود است، پس باید مصرف آب را متعادل کنیم و از آنجا که میانگین بارندگی در کشور ۲۸۰ میلیمتر است و حتی وضعیت پراکندگی آن به گونه‌ای است که در برخی مناطق مثل مناطق شمالی میزان بارش ۱۲۰۰ میلیمتر است و در برخی مناطق ۵ تا ۱۰ میلمتر بارش داریم نشان می‌دهد که مدیریت آب چقدر اهمیت دارد.

بیشترین مصرف آب با ۵۰ لیتر در روز به حمام و شستشو اختصاص دارد.

اما سؤال این است چرا مصرف آب در ایران تا این حد بالاست موضوعی که سالهاست با واقعی نبودن قیمت آب حلقه مفقوده کاهش و مدیریت مصرف عنوان می‌شود. به اعتقاد اکثر کارشناسان پایین بودن قیمت آب در ایران باعث شده تا مردم چندان رغبتی برای مدیریت مصرف و استفاده از لوازم کاهنده آب از خود نشان ندهند. حال سوال این است که با وضعیت بحرانی منابع آب تجدیدپذیر و زیرزمینی آیا مجاز هستیم به هر گونه که می‌خواهیم، آب را مصرف کنیم؟ و با وجود کمبود جدی آب در سطح کشور هنوز هم بخش زیادی از جامعه خطر کم آبی را چنان که باید درک نکرده و یا آگاهی لازم در خصوص نحوه مدیریت مصرف آب ندارند.

در این ایام که "آب، از نفس افتاده است " دانش آموزان بهترین رسانه برای رساندن پیام اهمیت آب هستند، آنان هم تاثیر پذیر و هم تاثیرگذار هستند، بنابراین آموزش و مشارکت دادن آن‌ها در طرح‌هایی مثل همیار آب یا حامی آب و از این قبیل، علاوه بر تقویت حس مسئولیت پذیری در آنها، می‌تواند موجبات تعمیق باور‌ها و ترویج هنجار‌های درست در مدیریت مصرف منابع آب از طریق آن‌ها در سطح خانواده‌ها را فراهم سازد.