سرنوشت ایران پس از دوشنبه سیاه تحریم‌های آمریکا
آیا کاهش ۱ تا ۱.۵ میلیون بشکه فروش نفت ایران در روز، با قیمت بالای نفت جبران می‌شود؟
خبرگزاری ایسنا: دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در هفتاد و سومین جلسه از مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک گفت: در ماه گذشته ما شروع به بازگرداندن تحریم‌هایی علیه ایران کردیم که قبلا با توجه به قرارداد با ایران برداشته شده بود. اولین بلوک اقدامات محدود کننده علیه ایران در بخش خودروسازی ایران و همچنین تجارت طلا و دیگر فلزات در اوایل ماه اوت بازگردانده شد. بلوک دوم تحریم‌های علیه ایران مربوط به بخش انرژی ایران، معاملات مربوط به مواد خام هیدروکربنی و معاملات مربوط به بانک مرکزی ایران خواهد بود. ترامپ، تحریم‌های بیشتر را در ۵ نوامبر علیه ایران اعمال خواهد نمود.
در این راستا خبرگزاری اسپوتنیک با آقای دکتر سید سعید میرترابی، عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، به گفتگو نشسته است تا تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران از جهات مختلف بررسی نماید.
- پس از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران در تاریخ ۵ نوامبر، این تحریم‌ها چه تاثیری بر اقتصاد ایران، نفت، زندگی مردم خواهد داشت؟ ایران چه تمهیداتی در نظر گرفته است؟
به طور کلی تحریم‌های ۵ نوامبر در حوزه نفت، کشتی رانی و… است. در زمینه نفت می‌توان گفت که آمریکا اقدامات اولیه برای اجرای تحریم علیه نفت ایران را انجام داده است و با برخی از خریداران نفت ایران مذاکره نموده است و تلاش کرده تا این کشور‌ها خرید نفت خود را از ایران کاهش یا متوقف نماید. منتها به هر حال واقعیت است که موفقیت آمریکا با هدف صفر کردن فروش نفت ایران قطعا محقق نمی‌شود. زیرا چین و هند و حتی ژاپن و برخی کشور‌های اروپایی علائمی نشان نمی‌دهند که قصد متوقف کردن یا توقف خرید نفت ایران را داشته باشند. چین که خرید نفت خود از ایران را کاهش نداده است. تنها ژاپن خرید نفت را کم کرده است و ژاپن نیز در حال فکر کردن بر روی این موضوع است؛ بنابراین امریکا نمی‌تواند به هدف خود تا تاریخ ۵ نوامبر برسد.
به نظر می‌آید حداقل ۱ میلیون تا ۱.۵ میلیون بشکه در روز از خرید نفت ایران کم شود. این کاهش می‌تواند تاثیر خود را بر اقتصاد بگذارد، هم این امر آثار عملی و هم فشار روانی بر ایران وارد خواهد کرد. اما این نکته را باید در نظر بگیریم که دولت ایران اعلام کرده است که به روش‌های مختلفی قصد دارد تا نفت خود را به فروش برساند، مسلما ضرورتی نیست که ایران تمام راه حل‌های مورد نظر خود را برای دیگران مطرح نماید. ایران از سوی دیگر در این خصوص تجربه دارد و حتی ایران می‌تواند میزان قابل توجهی از نفت خود را به طور غیر رسمی بفروش برساند.
حال اگر فرض کنیم کاهش صادرات ایران ۱ میلیون بشکه در سال باشد، این کاهش با فروش غیر رسمی نفت از سوی ایران جبران می‌شود.
از سوی دیگر، با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت، میزان بالایی از درآمد دولت باعث می‌شود این کاهش فروش نفت جبران شود.
اما موضوع تحریم‌های بانکی و مشکلات در انتقال پول برای ایران بوجود بیاید، می‌توان تصور کرد که این دور جدید تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر خواهد گذاشت، اما این تاثیر قابل محسوس آنچنان نخواهد بود.
پیمان مولوی، دبیر کل انجمن اقتصاددانان ایران در گفتگو با اسپوتنیک تاثیر تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران را به دلیل تلاش‌های پیش از این آمریکا، از جنبه‌های کاهش سرمایه گذاری در ایران و فشار بر تبادلات مالی بررسی نموده است.
- دور جدید تحریم‌های آمریکا و تاثیرات آن بر بخش‌های مختلف اقتصاد ایران چگونه است؟
یک سری از تحریم‌ها تقریبا از ۶ ماه پیش در برخی زمینهه من جمله طلا و… انجام شده است. برخی دیگر من جمله فروش نفت، بخش پتروشیمی و دسترسی به سامانه‌های بانکی در ماه نوامبر انجام خواهد شد.
به نظر می‌رسد که آمریکا بخش عمده تحریم‌های خود را اجرایی کرده است و ممکن است به صورت نمادین تحریم‌های دیگری را به اجرا بگذارد.
در تحریم‌ها هدف افزایش هزینه‌های کشور تحریم شونده من جمله نقل و انتقالات تولیدی، حوزه سرمایه گذاری، دسترسی به منابع مالی، دسترسی گران‌تر برای کشور تحریم شونده من جمله مواد اولیه و اساسی می‌باشد. این تحریم‌ها از هر نوعی بر همه کشور‌ها من جمله ایران تاثیر گذار است.
به عنوان مثال وقتی ما سخن از تحریم‌های بانکی می‌آوریم، هزینه‌های نقل و انتقالات پول بالا می‌رود. ارتباط با بانک‌ها کاهش می‌یابد. بالا رفتن هزینه‌های انتقال باعث ایجاد مشکل برای شرکت‌های ایرانی می‌شود. چاره اینکار به طور کوتاه مدت، روش‌های پرداخت جایگزین است تا کشور‌های ایران در دریافت و انتقال پول کمتر دچار مشکل می‌شود. آیا سیستم مالی جدید اتحادیه اروپا، کمک رسان حال ایران است؟
این تحریم ها، ریسک سرمایه گذاری در ایران را بالا می‌برد، در نتیجه رتبه اعتباری بین المللی ایران کاهش می‌رود، در نتیجه هزینه تامین مالی بین المللی برای پروژه‌های ایران کاهش خواهد یافت. باعث کاهش قدرت انتخاب بنگاه‌های ایرانی در عرضه مواد صنعتی و کالا‌ها و خدمات خواهد بود. حوزه دیگر، حوزه تشکیل سرمایه ثابت است. با توجه به این تحریم‌ها در حوزه سرمایه خارجی تاثیر منفی خواهد گذاشت. افرادی هم که در ایران می‌خواهند سرمایه گذاری کنند منتظرند که تحریم‌ها اقتصاد ایران را به کجا می‌برد. در نهایت به نظر نمی‌رسد که اقتصاد ۴۲۵ میلیون دلاری ایران با وجود تحریم‌ها رشد داشته باشد، بلکه ممکن است به خاطر وسعت تحریم‌ها ما کاهش رشد اقتصادی را ببینیم، البته عدد کاهش رشد اقتصادی به اندازه و اجرایی شدن این تحریم‌ها می‌باشد.
حوزه تحریم‌ها نیز مهم است، به عنوان مثال هند معافیت خود را برای خرید نفت ایران از آمریکا گرفته است. در واقع اگر ایران بتواند ۱ میلیون بشکه نفت خود را در روز را بفروشد در آن صورت ضربه ایران از تحریم‌ها کمتر خواهد بود. اگر واقعا فروش نفت ایران به زیر ۱ میلیون بشکه باشد، برای ایران مشکل ایجاد خواهد شد. به خاطر اهمیت آمریکا در عرصه بین المللی مالی و در سازکار‌های مالی، کشور‌های هدف دچار یک سری مشکلات از جمله افزایش هزینه، نقل و انتقالات، تبادلات و سرمایه گذاری خواهد نمود.
- تاثیر تحریم‌های آمریکا بر زندگی مردم عادی چگونه خواهد بود؟
در واقع هر بار سخن از تحریم بگوییم، وقتی تحریم‌ها علیه روسیه یا هر کشور دیگری باشد، ناخودآگاه هر وقت اقتصاد مورد هدف قرار بگیرد، مردم نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
وقتی در کشوری سرمایه گذاری کمتر شود و یا نرخ برابری ارز آن کشور سقوط یا تغییر پیدا کند، مردم زودتر از هر چیز این را احساس می‌کند. تنها سیاست‌ها درست دولت می‌تواند هدف ضربه و فشار بر مردم را کم کند و فشار کمتری بر اقشار مختلف باشد.
درکل هدف اجرایی تحریم‌ها ایجاد فشار بر اقتصاد و مردم است و به غیر از این هدفی ندارد.
دیدگاه تان را بنویسید