حذف دلار از تبادلات تجاری ایران و عراق

صبح نو: با وجود حجم هشت میلیارد دلاری تجارت بین ایران و عراق، انتقال پول بین دو کشور از طریق بانک‌ها بسیار کم است و از این رو دو طرف تصمیم گرفتند با حذف دلار از تبادلات تجاری دو طرف به فکر تأسیس بانک مشترک باشند.

دلار به‌صورت رسمی از مبادلات تجاری ایران و عراق حذف شد تا تبادلات دو طرف با یورو، ریال و دینار انجام شود. موضوعی که «یحیی آل اسحاق» رییس اتاق مشترک ایران و عراق با اعلام این خبر، درباره چگونگی مبادله پول بین ایران و عراق عنوان کرد: معاملات دلاری بین ایران و عراق حذف شده و بیشتر مبادلات با ارز‌های یورو، ریال و دینار عراق انجام می‌شود و مبادلات بین صادرکنندگان ایرانی با تجار عراقی به شکل تهاتر کالا یا توافقی است. آل اسحاق با اشاره به موانع هر دو طرف برای تأسیس بانک مشترک، افزود: حل مسائل بانکی باید جزء اولویت‌های اصلی اقتصاد ایران باشد، زیرا در بدترین شرایط هشت میلیارد دلار تجارت با عراق داریم.

وی، عراق را دومین کشور از نظر تجاری با ایران بعد از چین عنوان کرد و توضیح داد: صادرات ایران به عراق بسیار متفاوت از صادرات به چین است، زیرا بیشتر صادرات ایران به چین را محصولات پتروشیمی تشکیل می‌دهد، ولی تجار ایرانی از رب گوجه‌فرنگی تا مصالح ساختمانی به عراق صادر می‌کنند که اشتغالزایی بالایی دارد.

حذف دلار از مبادلات تجاری دو طرف از موضوعات مهمی است که چندی پیش هم مورد توجه «حیدر العبادی» نخست‌وزیر عراق هم قرار گرفت به‌خصوص پس از آنکه سخنان وی در خصوص پایبندی بغداد به تحریم‌های تحمیلی علیه ایران واکنش‌هایی را به همراه داشت.

پس از آن بود که بانک مرکزی عراق طی حکمی، به بانک‌های این کشور ابلاغ کرد که در تجارت با بانک‌های ایران از دلار آمریکا استفاده نکنند.

حسینی: شکل‌گیری حرکت عمومی در جهان برای حذف دلار

البته آقای سید‌حمید حسینی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفتگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» با اشاره به حذف دلار از تبادلات تجاری ایران و عراق، گفت: پس از اینکه عراق توسط آمریکا اشغال شد، بیشتر امور اقتصادی یا تجاری عراق در دست آمریکا قرار گرفت؛ همچنانکه بانک تجاری «تی. بی. آی» عراق ۴۰‌درصد سهامش متعلق به جی. پی مورگان آمریکاست و عمده معاملات عراق از طریق این بانک انجام می‌گیرد و دیگر بانک‌های عراق خیلی در عرصه بین‌المللی حضور ندارند. وی افزود: از آن زمان ما در روابط بانکی با عراق دچار مشکل بودیم و از این رو روابط ما بر توسعه بازارچه‌ای و لب مرزی شکل گرفت. در تبادلات مرزی خرید و فروش کالا‌ها به ریال یا دینارصورت می‌گیرد.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به تأثیر مثبت حذف دلاراز تبادلات تجاری تهران و بغداد، گفت: هیچ موقع دلار در قرار داد ما نبوده و اگر هم تبادلی صورت می‌گرفت بیشتر به‌صورت دریافت یورو، ریال یا دینار بوده است؛ لذا حذف دلار تاثیری در روابط ما و عراق ندارد چرا که قبلاً هم استفاده نمی‌کردیم و از دیروز هم که به‌صورت رسمی این موضوع اعلام شد در قرارداد‌ها هم ذکر می‌شود که تبادلات دو طرف به دلار صورت نمی‌گیرد.

با تلاشی مداوم می‌توان ارز دیگری جایگزین دلار کرد این فعال اقتصادی، با اشاره به اینکه تهاتر کالا میان دو طرف صورت نمی‌گیرد، گفت: از آنجایی که عراق کالایی برای صادرات به ایران ندارد تهاتری میان ما و آن‌ها صورت نمی‌گیرد، بیشتر شاهد این هستیم که مبادلات کالای ما با پول است. شاید در نقاط مرز نشین مبادلات کالا با پول شکل گیرد که این امر هم از طریق کولبران است و با کارت‌های پیله‌وری برخی کالا‌ها وارد کشور می‌شود.

حسینی با اشاره به اینکه هر شهرمرزی درغرب کشور ۱۶‌تا ۲۰‌هزار نفر کارت پیله‌وری دارند، یادآور شد: پیش‌بینی می‌شود از طریق کولبری ماهانه ۷۰‌تا ۸۰‌میلیون دلار از عراق وارد کشورمان شود که حجم تبادلات ما را تا یک میلیارد دلار افزایش می‌دهد.

این فعال اقتصادی یادآور شد: واردات ما از عراق بیشتر کالا‌های ضایعاتی همانند باطری، فلزات و آلومینیوم است. البته در این کنار این فعالیت‌ها شاهد واردات برخی محصولات خانگی به داخل کشور هم هستیم که از طریق کولبران صورت می‌گیرد.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، با اشاره به حذف دلار از مبادلات تجاری کشور‌های منطقه، گفت: روسیه، ایران، ترکیه و عراق می‌توانند واحدی پولی به غیر از دلار در تبادلات‌شان جایگزین کنند، ولی این موضوع کار سختی است. ۶۰‌درصد ذخایر ارزی این کشور‌ها به دلار است. یوآن چین و یوروی اروپا این ظرفیت را ندارند که به زودی دلار را کنار بزنند. اما خیلی از کشور‌ها تلاش می‌کنند تا عواقب نابسامانی دلار را برطرف کنند.

وی افزود: از این رو است که برخی کشور‌ها تلاش می‌کنند تا از طریق پیمان پولی دو جانبه با یکدیگر تجارت و مبادله اقتصادی داشته باشند مانند کشور‌های عضو بریکس (هند، برزیل، آفریقای جنوبی، چین) و امروز نیز آرژانیتن، مکزیک ونزوئلا، روسیه، ترکیه، ایران و... به این فکر هستند و یک حرکت عمومی برای حذف دلار در جهان در حال شکل‌گیری است. حسینی گفت: عمده تجارت اقتصادی جهان در بازار نفت صورت می‌گیرد. با تلاش در این عرصه می‌توان فضایی فراهم کرد که در سال‌های آتی ارز دیگری جایگزین دلار شود.