برنامه ایران برای فروش نفت به هند در دوران تحریم چیست؟

خبرگزاری فارس: در حالی که رئیس جمهور آمریکا بر کاهش خرید نفت از ایران اصرار دارد، یکی از بزرگترین پالایشگر‌های نفت هند که از مهم‌ترین مشتریان نفت ایران محسوب می‌شد تصمیم گرفته است واردات نفت خود از ایران را متوقف کند و به جای آن نفت مورد نیاز خود را از آمریکا خریداری کند. هند دومین مشتری نفت ایران محسوب می‌شود و با تخفیف‌های ویژه‌ای که توانست از ایران دریافت کند واردات از ایران را به روزانه ۷۰۵ هزار بشکه در روز رساند. اما با ورود آمریکایی‌ها به بازار نفت هند صادرات نفت ایران به این کشور کاهش چشمگیری پیدا کرد و به حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز رسید. مسئولان نفتی هند نیز در خلاء توجه مسئولان صنعت نفت ایران و به خصوص امور بین الملل شرکت ملی نفت اعلام کرده‌اند به دنبال خرید نفت از آمریکا هستند و به پالایشگر‌های خود گفته اند در انتخاب نفت ایران یا آمریکا مختار هستند و در صورت یافتن نفت جایگزین می‌توانند نفت مورد نیاز خود را از مبادی دیگر دریافت کنند. همچنین بانک دولتی هند (SBI) که بزرگترین بانک هند است، به پالایشگاه‌های هندی اعلام کرد از اول نوامبر دیگر در پرداخت پول واردات نفت از ایران همکاری نخواهد کرد. آرون شارما مدیر مالی شرکت "ایندین اویل" نیز اعلام کرد: این پالایشگاه و سایر پالایشگاه‌های هندی در حال حاضر از بانک SBI و بانک EIH آلمان برای خرید نفت ایران به یورو استفاده می‌کنند. تحت مکانیسم فعلی، بارگیری نفت از اواخر اوت دچار مشکل خواهد شد مگر اینکه مسیر پرداخت جدیدی ایجاد شود. شارما تصریح کرده است به محض اینکه کانال پرداخت فعلی مسدود شود، ایران باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد با ما به روپیه معامله کند یا تا زمانی که کانال جدیدی در آینده ایجاد شود، نفت خود را به صورت اعتباری می‌فروشد. ظاهرا عدم توجه مسئولان فروش نفت ایران و به خصوص بانک مرکزی و ایجاد راه ارتباطی مالی جدید با این کشور موجب شده است شرکت دولتی ایندین اویل هند یک قرارداد میان‌مدت برای خرید ماهیانه نفت از آمریکا در فاصله ماه‌های نوامبر تا ژانویه به امضا برساند و عملا یکی از بزرگترین مشتریان نفت ایران به دنبال واردات نفت از آمریکا برود. آرون شارما، مدیر امور مالی شرکت ایندین اویل گفت: «این قرارداد اولین گام به‌سوی واردات نفت از آمریکا در آینده از طریق قرارداد‌های بلندمدت است». افزایش تمایل شرکت‌های هندی به‌سوی نفت آمریکا، به این کشور کمک می‌کند که بیش از گذشته به پرشتاب‌ترین بازار مصرف نفت جهان که هم‌اکنون در تسلط تولید کنندگان خاورمیانه‌ای قرار دارد راه یابد. گفته می‌شود که شرکت آمریکایی اکسون موبیل در تلاش است تا به‌منظور افزایش صادرات نفت خود، قرارداد‌های بلندمدتی با پالایشگاه‌های آسیا منعقد کند. از آنجایی که صادرات نفت آمریکا برای چندین دهه ممنوع بوده، انعقاد قرارداد‌های بلندمدت با بازه‌های ۶ ماهه یا حتی چندساله با شرکت‌های آمریکایی در بازار آسیا چندان معمول نیست و اکثر خرید‌ها از شرکت‌های آمریکایی به‌صورت تک‌محموله صورت می‌گیرد. از طرف دیگر شرکت "نایارا انرژی" که سابق بر این به "اسار اویل" معروف بود، از ماه میلادی جاری خرید نفتش از ایران را محدود کرده است. شرکت "ریلاینس اینداستریز" که بزرگترین قطب پالایش جهان را در اختیار دارد و در برابر تحریم‌های مالی آمریکا به شدت آسیب پذیر است، اعلام کرد واردات نفت از ایران را در اکتبر یا نوامبر متوقف خواهد کرد. *سابقه تحریم و ضد تحریم هندی! ظاهرا هندی‌ها خیلی احساساتی هستند. ابتدا تصمیمی را اعلام میکنند و بعد خودشان راه دور زدن تصمیم خود را پیشنهاد می‌دهند. در موارد زیادی هندی‌ها پیش از آنکه خوب به منافعشان فکر کنند، اظهار نظر رسمی می‌کنند! هندوستان پیشتر هم سابقه چنین رفتار‌هایی را داشته، در سال گذشته ابتدا بانک مرکزی هند اعلام کرد که مشکلاتی را در سر راه مبادلات تجاری با ایران ایجاد خواهد کرد، به فاصله کمی از این اظهار نظر نسنجیده، هندی‌ها متوجه شدند که برای تامین انرژی به مشکل برخواهند خورد، چراکه ایران دومین صادر کننده انرژی به کشور هندوستان به شمار می‌رود. بعد از اینکه به ادعای خودشان، ایران را تحریم کردند، خود پا پیش گذاشتند تا موانع تحریمی که خودشان گذاشته بودند را برطرف سازند. هندی‌ها از آنجا که به نفت ایران محتاج بودند، خود پیشنهاد دادند یک بانک واسطه شود تا بتوانند مثل قبل از نفت ایران استفاده کنند. هند پس از چین و ژاپن، سومین قدرت اقتصادی در آسیا به شمار می‌رود. هند یکی از پایه‌های سیاست نگاه به شرق محسوب می‌شود که جمهوری اسلامی، آن را به عنوان یک اصل در سیاست خارجی خود قرار داده تا در مقابل غرب جایگزین داشته باشد. با این اقداماتی که هند در سال‌های اخیر انجام داده است، می‌توان گفت: بخشی از سیاست نگاه به شرق با دست‌انداز‌هایی مواجه خواهد شد. * تخفیف عملیاتی به هندی‌ها در دوره قبلی تحریم‌ها ایران نفت مورد نیاز هند را با نفتکش‌ها و بیمه‌های داخلی به بندر‌های هندوستان می‌رساند و عملا ریسک حمل را خودش می‌پذیرفت که این موضوع موجب شد تا هندی‌ها در شدید‌ترین تحریم‌های نفتی علیه ایران به خرید نفت از ایران ادامه دهند. اخیرا نیز هندی‌ها اعلام کرده اند می‌توانند کار خرید نفت از ایران را با روپیه انجام دهند که مبادلات تجاری بین ایران و هندوستان براساس ارز دو کشور صورت پذیرد. این درخواست هندی‌ها می‌تواند مورد توافق مسئولان صنعت نفت و بانک مرکزی ایران واقع شود و به یک پیمان پولی دو جانبه بین بانک‌های مرکزی دو کشور تبدیل شود. تا به این شویه در دوران تحریم‌ها صادرات نفت به هند کاهش نیابد. در عین حال هندی‌ها به دنبال گرفتن امتیاز بیشتر از ایران مخصوصا در میدان گازی فرزاد بی هستند. ایران می‌تواند مانند شیوه خود هندی‌ها که دادن وعده و طولانی کردن مذاکرات است نیز برای تضمین بازار هند برای نفت ایران استفاده کنند.