ریشه ناآرامی‌های بازار از زبان بازاریان

تجارت نیوز: مطبوعات کشور امروز به موضوع ناآرامی‌های بازار پرداخته و هر کدام از زاویه‌ای این اتفاق را بررسی کرده‌اند. روزنامه وطن امروز از وضعیت دیروز بازار گزارش میدانی تهیه کرده و از برخی بازاریان سوالاتی را پرسیده است. این روزنامه به نقل از یکی از بازارایان خیابان سعدی می‌‎نویسد: «قیمت‌ها هیچ ثباتی ندارد و کاسب‌ها برای آنکه سرمایه‌شان را از دست ندهند مجبورند چند روزی تعطیل کنند. اگرچه باز بودن‌شان هم فرقی با تعطیلی ندارد، چون در این وضعیت بی‌ثباتی، خرید و فروشی وجود ندارد». وطن امروز در ادامه می‌نویسد: «در ناصرخسرو مغازه‌ها باز بودند، اما همه کاسب‌ها جلوی در مغازه نشسته بودند. با یکی، دو نفر که صحبت کردم می‌گفتند فعلا قصد خرید و فروش جنس نداریم، اما تعطیل هم نمی‌کنیم. هر روز می‌آییم تا ببینیم چه می‌شود؟!» این روزنامه از زبان یکی از کسبه جرقه اعتراض بازارایان را اینگونه نشان می‌دهد: «از چند روز قبل توی این گروه‌ها گفتند بیایید اعتصاب و بازار را تعطیل کنیم. بعضی پیام‌ها را خود بچه‌ها می‌گذاشتند، بعضی هم از کانال‌های دیگر فوروارد می‌کردند، مثل «آمدنیوز» و حتی پیام‌هایی که از کانال‌هایی با آرم منافقین بود. بستر اعتراضی‌اش وجود داشت، این پیام‌ها هم که هر روز بیشتر می‌شد تا ۳ روز پیش که برنامه دیروز را ریختند. بازاری‌ها بعضی همراهی می‌کردند، اما دیروز کار از دست همه در رفت!» وطن امروز همچنین از برخی از اعتراضات پراکنده در بازار نیز اینگونه گزارش می‌دهد: عمدتا جوان بین ۲۵ تا ۳۵ سال! شعار می‌دادند: «بازاری باغیرت، حمایت حمایت»؛ «توپ تانک فشفشه، بازار باید بسته شه» و با همین شعار‌ها وارد دالان‌ها می‌شدند و جلو مغازه‌هایی که باز بودند می‌ایستادند تا صاحب حجره کرکره را بکشد. بعضی‌ها که مقاومت می‌کردند خود این جوان‌ها کرکره را پایین می‌کشیدند و همین‌طوری بالا می‌آمدند. مغازه‌ها بسته می‌شد، اما صاحبان مغازه‌ها به این جمعیت اضافه نمی‌شدند.» وطن امروز همچنین از اعتراض یکی از بازاریان نسبت به عملکرد حسن روحانی اینگونه گزارش می‌کند: «ببین! این آقای روحانی از همین مسجد ارگ بازار، معروف شد، این آدم که الان مثلا رئیس‌جمهور مملکت است، به جای اینکه در این وضعیت برود توچال هواخوری، باید بیاید وسط بازار با این کسبه صحبت کند، اول این‌ها را آرام کند بعد هم برای این وضعیت یک برنامه‌ای بدهد. مطمئنم اگر دولت حرف حساب داشته باشد، بازاری‌ها نخستین گروهی هستند که پای کارش می‌آیند.» روزنامه شرق در گزارش کوتاهی به سخنان دادستان تهران در مورد دستگیری عوامل ایجاد آشوب در بازار اشاره کرده است. این روزنامه به نقل از دادستان تهران می‌نویسد: «محرکان اصلی حادثه که با برنامه ریزی در نقاط مختلف تهران به تهدید بازاری‌ها اقدام کردند که اگر بازار را نبندید فلان کار را انجام می‌دهیم، از سوی پلیس و دستگاه امنیتی شناسایی شدند و امروز تحویل دادستانی می‌شوند.». اما روزنامه قانون تلاش کرده تا اعتراض بازاریان را از منظر اقتصادی بررسی کند و ریشه اعتراض آنان را در بحران ارزی می‌داند. قانون ریشه مشکلات ارزی را از زبان کارشناسان اینگونه می‌داند: «در بحث ارز عوامل مختلفی را داشتیم که تاثیرگذار بودند، این عوامل شامل عوامل ساختاری اقتصاد، عوامل سیاسی و جنگ روانی که از برجام گرفته تا مسائل منطقه‌ای در آن تاثیرگذار بودند، می‌شود. از طرفی بحث رقبای دولت مطرح بود و از سوی دیگر تصمیمات یک شبه که شاید بشود گفت: تصمیمات مناسبی نبود و همچنین بحث مسائل فرهنگی، اجتماعی و پیشینه ذهنی هم از عواملی بود که بر این نوسانات دامن زد.» روزنامه ایران نیز در گفتگو با فعالان اصناف و بازار تلاش کرده تا گزارشی میدانی از وضعیت بازار ارائه دهد. این روزنامه می‌نویسد: «از فردا (چهارشنبه) کرکره مغازه‌ها پایین نیست و همه می‌توانند خرید‌های خود را آغاز کنند. این گفته مسئولان اتاق اصناف بود، اما فعالان بازار چنین نظری را رد می‌کنند و می‌گویند احتمالا تعدادی از مغازه‌ها کماکان تعطیل خواهند بود، چرا که فعالان بازار از نوسان شدید قیمت‌ها به ستوه آمدند و حاضر نیستند ریسکی را تحمل کنند.» خبرنگار روزنامه ایران وضعیت بازار تهران را اینگونه روایت می‌کند: «طبق خبر‌هایی که از شاهدان عینی داشتیم روز گذشته بازار بزرگ تهران بسته بود، بازارهایی، چون لاله زار، دلاوران، حسن آباد و شوش هم تعطیل شده بود و تک و توک مغازه‌ها باز بودند.» ایران در تحلیل خود به سه نکته در شکل‌گیری اعتراض بازاریان اشاره می‌کند و در همین زمینه می‌گوید: بازار شاهد حضور افرادی بود که با رعب و وحشت خواستار خروج مغازه داران از واحد صنفی خود شدند و اگر مغازه‌داری مقاومت می‌کرد از سوی آن افراد مورد حمله قرار می‌گرفت و بعضاً چند مورد آتش‌سوزی هم گزارش شد. ایران ادامه می‌دهد: «روز دوشنبه در تجمع بازاریان هم مغازه داران بازار بزرگ تهران حضور داشتند و هم افرادی که معلوم نبود مخالفتشان با چیست. چرا که خیلی از آن‌ها مخالف دولت بودند یا خواسته‌هایی داشتند که بازاریان را هم متعجب کرد. این افراد مترصد یک فرصت بودند تا به اسم بازاریان راهی برای زیر سؤال بردن عملکرد دولت پیدا کنند.»