خبرگزاری ایرنا: 'نیکلای کوزنف' از اعضای آکادمیک 'روسیه و اوراسیا پروگرام' و 'چتم هاوس' روز دوشنبه (دیروز) در گزارشی افزود: انتظار میرود اعضای اوپک در جلسه ۲۲ ژوئن (۱ تیرماه) در وین تصمیم خود مبنی بر افزایش تولید نفت بر اساس خواسته غیر رسمی دونالد ترامپ را اعلام کنند. بر اساس گزارش رسانههای بین المللی، ایالات متحده از عربستان سعودی و شمار دیگری از اعضای اوپک خواسته است کمبود نفت ناشی از تحریمهای دوباره آمریکا علیه ایران را جبران کنند.
روز ۲ ژوئن (۱۲ خرداد ماه) نمایندگان عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی و عمان موضوع افزایش تولید نفت را مورد بحث قرار دادند و نتیجه گرفتند باید برای حفظ ثبات بازار تلاش کنند. تحلیلگران سیاسی این نتیجه گیری را پاسخ مثبت احتمالی این نمایندگان به درخواست آمریکا میدانند. با این حال وضعیت ممکن است کمی با آنچه به نظر میرسد، متفاوت باشد.
نخست مهم است که تحت تاثیر نظریههای توطئه آمیز قرار نگیریم. در حال حاضر رهبری کنونی عربستان سعودی مواضع بسیار سرسختانهای علیه ایران دارد و ملک سلمان و ولیعهد سعودی ایران را یک رقیب منطقهای میداند و هیچ فرصتی را برای دشوارتر شدن وضعیت تهران از دست نمیدهند. با این وجود، تاکنون موقعیتی پیش نیامده که عربستان باعث به خطر انداختن بقای اقتصادی ایران شود.
دوم، از اوایل دهه ۱۹۹۰، ۱۴ عضو اوپک سعی کرده اند تولید نفت را سیاسی نکنند. علاوه بر این، پس از امضای توافق نامه وین (توافق میان اوپک و دیگر تولیدکنندگان نفت برای کاهش تولید نفت) در سال ۲۰۱۶، ریاض تلاش کرده است این روند را به پیش برد و با توجه به تفاوتهای موجود در ظرفیت تولیدات اوپک و موقعیتهای سیاسی داخلی، اتحاد تمامی اعضا بر سر یک روند دیگر، کار دشواری است.
سوم، ملاحظات اقتصادی در اینجا نقش مهمی ایفا میکنند. به دلیل اهمیت اقتصاد پادشاهی سعودی، عربستان باید برای ثبات بازار نفت بکوشد و از آنجا که ریاض برنامه بلندمدت توسعه اقتصادی را به تصویب رسانده، انتظار میرود وابستگی این کشور به نفت و درآمد حاصل از آن افزایش یابد. در این شرایط، قیمت پایدار نفت در بلند مدت برای ریاض بسیار اهمیت دارد و لذا افزایش ناگهانی بهای نفت، به اندازه سقوط ناگهانی آن خطرناک است. در نتیجه، ریاض برای جبران کاهش تولید نفت ایران، موافقت خواهد کرد تولید نفت افزایش یابد و این امر به طور قطع برای جلوگیری از شوک قیمتها خواهد بود نه به دلایل سیاسی.
به گفته برخی از تحلیلگران در بدترین حالت، ممکن است تا سال ۲۰۱۹، تولید نفت ایران تا یک میلیون بشکه در روز کاهش یابد. اما در این میان، موضوع دیگری که کارشناسان بازار نفت را نگران میکند بحران ونزوئلا است که در کنار تحریمهای ایران میتواند بازار نفت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. همچنین خطرات مربوط به تولید نفت در نیجریه، لیبی و عراق را نیز باید به این نگرانیها اضافه کرد.
در نهایت، ریاض و دیگر اعضای اوپک نمیتوانند تصمیم خود برای افزایش تولید را بدون رضایت دیگر تولیدکنندگان نفت که عضو اوپک نیستند، اما توافق وین را امضا کرده اند، بگیرند. این کشورها ممکن است از این ابتکار عمل اوپک حمایت کنند، اما حمایت آنها تاثیر چندانی بر نیت آمریکا در اعمال فشار بر ایران نخواهد داشت. در این میان روسیه به عنوان مهمترین کشور غیر عضو اوپک نقش مهمی در این بازی ایفا میکند.
در واقع ضرورت افزایش سهم تولید نفت اعضای امضا کننده توافق وین با دلایل اقتصادی و داخلی مشخص میشود. به طور قطع افزایش تولید نفت به منافع ایران آسیب خواهد زد، اما لازم است تاکید شود ایران تنها کشوری نخواهد بود که در اثر این افزایش آسیب میبیند. علاوه بر این، موفقیت طرح ابتکاری عربستان سعودی برای افزایش سقف تولید تضمین شده نیست و پیش از آنکه اجرایی شود مسیری طولانی پیش رو دارد.
از سوی دیگر چالش اصلی ریاض و مسکو در خصوص افزایش تولید دوگانه است؛ از یک طرف، در حالی که مسکو و ریاض مشترکاتی در خصوص افزایش تولید نفت پیدا کرده اند، هنوز بر سر قیمت آن به توافق نرسیده اند. ریاض نمیخواهد قیمت نفت با افزایش ناگهانی روبرو شود و از سوی دیگر راضی نیست بهای آن از بشکهای ۷۰ دلار کمتر شود؛ قیمتی که دقیقا مدنظر کرملین است. آنها همچنین هنوز در مورد چگونگی تنظیم حجم تولید موافقت نکرده اند.
از سوی دیگر، مسکو و ریاض باید بر مقاومت سایر اعضای غیر اوپک نیز غلبه کنند. کویت، به عنوان کشوری مهم که در مذاکرات وین ممکن است خواستار تجدید نظر در این طرح شود. همچنین کویت و دیگر اعضای کارتل عرب، ریاض را متهم به خیانت به منافع تولید کنندگان نفت در خاورمیانه کردند و معتقدند نیت ریاض بهره مندی واشنگتن و مسکو از این اوضاع است. همچنین، با توجه به روابط دیپلماتیک کویت و عمان با تهران، اگر این دو کشور تنها هدف از افزایش تولید نفت را تحت فشار قرار دادن ایران بدانند، بسیار بعید است با این طرح موافقت کنند. 'تارنمای المانیتور از فوریه ۲۰۱۲ توسط 'جمال دنیل' یکی از عربهای آمریکایی تبار در واشینگتن، دی. سی. پایه گذاری شد. المانیتور به جمعآوری گزارش و تجزیه و تحلیل در مورد خاورمیانه از جمله خلیج فارس، مصر، ایران، اسرائیل، دولت فلسطین و دیگر کشورها میپردازد. این تارنما با رسانههای بزرگ خبری در خاورمیانه نیز همکاری میکند
دیدگاه تان را بنویسید