خوش خیالی راهی‌ها به حمایت اروپایی‌ها

خبرگزاری تسنیم: در حالی پیش از این مشاور وزیر راه و شهرسازی منتقدان به روند خرید هواپیما را به جهل متهم کرده بود که وی در جدیدترین اظهاراتش پس از لغو مجوز‌های فروش هواپیما‌های ایرباس و بوئینگ توسط آمریکا با یک خیال خوش امیدوار به حمایت اروپایی‌ها از منافع ایران است.

از همان زمانی که ماجرای استعفای اصغر فخریه‌کاشان قائم مقام وقت آخوندی و مشاور کنونی وی از پس‌پرده وزارت راه و شهرسازی برون آمد، احتمال عدم پایبندی آمریکایی‌ها به تعهدات خود در قبال فروش هواپیما به ایران‌ایر تقویت شد. اواخر فروردین امسال تسنیم در خبری از استعفای بی سر و صدای کاشان خبر داد.

*استعفای بی‌سروصدای قائم‌مقام آخوندی/خداحافظی مرد شماره یک قرارداد خرید هواپیما‌های غربی

پس از این اتفاق و گمانه‌زنی‌های متعدد درباره دلایل استعفا، قائم مقام سابق وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که ایران‌ایر پیش‌پرداخت تحویل هواپیمای بوئینگ را با تأخیر فراهم کرد از احتمال عدم‌تحویل هواپیما به ایران از سوی این کمپانی آمریکایی خبر داده و رفتار منتقدان عملکرد وزارت راه در خصوص خرید هواپیما را از سر جهل دانست.

کاشان با توجیه خلف وعده تحویل اولین هواپیمای بوئینگ به هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران یادآور شد: در قرارداد احتیاط‌های لازم پیش‌بینی شده در مقابل ضمانت‌نامه بانکی پول پرداخت شود، هفته گذشته قرار بود ضمانت‌نامه صادر شود، اما بانک مورد نظر صدور آن را به پس از ۲۲ اردیبهشت (بعد از اعلام تصمیم برجامی ترامپ) موکول و اعلام کرد برای بررسی شرایط فعلاً دست نگه می‌دارد.

وی با بیان "پول پیش‌پرداخت هواپیمای بوئینگ را به همین دلیل آزاد نکردیم"، افزود: حال که بوئینگ در آن موعد مقرر پیش‌پرداخت را دریافت نکرده باید برای تاریخ‌های بعدی (سال ۲۰۱۹ میلادی) پرداخت و تحویل سفارش مذاکره کنیم، بنابراین اتفاق خاصی نیفتاده که عده‌ای چنین هیاهویی را به‌راه انداخته‌اند. ممکن است بوئینگ نتواند هواپیمایی را به ایران تحویل دهد. مجوز اوفک ناشی از تفاهمنامه برجام است، اگر ــ آمریکا ــ از برجام خارج شود و اوفک هم مدعی شود که این مجوز‌ها در این شرایط جدید باطل است یا اینکه اروپایی‌ها محتاطانه عمل کنند، مشکلاتی پیش می‌آید.

وی رفتار منتقدان عملکرد وزارت راه و شهرسازی در خصوص خرید هواپیما را از سر جهل دانست و افزود: در یک شرایط ویژه‌ای قرار داریم و این شرایط ویژه ایجاب می‌کند که هوشیارانه‌تر عمل کنیم.

به گزارش تسنیم، حدود ۴۸ ساعت از اعلام رئیس‌جمهوری امریکا در خصوص خروج از برجام می‌گذرد، به فاصله کمی وزیر خزانه‌داری این کشور نیز از لغو صدور مجوز‌های فروش هواپیما‌های بوئینگ و ایرباس در یک بازه زمانی مشخص خبر داد. در این شرایط که ضرورت داشت عالی‌ترین مقام وزارت راه و شهرسازی در راستای وعده‌های متعدد درباره دسترسی آزاد به اطلاعات، در رابطه با "شاهکار" خودخوانده خود توضیحات لازم را به افکار عمومی ارائه می‌داد که آخوندی در کانال تلگرامی‌اش شروط خود را برای حمایت از شهردار جدید تهران اعلام کرد.

مرد شماره یک قرارداد‌های خرید هواپیما نیز در واکنش به سخنان وزیر خزانه‌داری آمریکا با تاکید بر این‌که "جواب خیلی روشنی وجود ندارد" گفته است: هنوز چیزی مشخص نیست و اروپایی‌ها اعلام کردند که در برجام می‌مانند، باید ببینیم موضع اروپایی‌ها چیست و تا چه حد این حمایت عملی می‌شود. اگر موضوع برجام نباشد و مجوز‌ها باطل اعلام شود، شرایط فرق خواهد کرد.

فخریه‌کاشان با بیان این‌که ایرباس تابع آمریکا نیست، گفت: باید منتظر عکس‌العمل اروپایی‌ها باشیم که آیا در اجرای قرارداد‌ها منافع ایران را هم درنظر می‌گیرند؟

پاسخ به پرسش مشاور وزیر راه و شهرسازی خیلی زمانبر نخواهد بود، طی روز‌ها و هفته‌های آینده مشخص می‌شود امیدواری کاشان به حمایت اروپایی‌ها رنگ واقعیت به خود می‌گیرد یا خیر. مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به تسنیم گفته است: با توجه به سیاست‌های دولت و اظهارات رئیس جمهوری، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در خصوص قرارداد‌های خرید هواپیما از کمپانی‌های ایرباس و بوئینگ به مدت دو هفته بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد.

شرفبافی تصریح کرد: پس از این مدت نظر خود را در رابطه با این قرارداد‌ها و وضعیت خرید هواپیما اعلام می‌کنیم.

به گزارش تسنیم، تحویل چند فروند هواپیما دیگر پس از واریز نقدی وجه آن به حساب ایرباس، یکی از گزینه‌های متحمل طی ماه‌های اخیر است که دولت و وزارت راه و شهرسازی تلاش خواهند کرد با هدف کاهش فشار افکار عمومی آنرا عملیاتی کنند. از سوی دیگر یکی از موانع فروش هواپیما‌های ATR به ایران، موتور‌های این نوع هواپیماست که توسط شرکتی کانادایی تولید می‌شود.

کانادایی‌ها زمانی که مجوز‌های اوفک صادر شده و ظاهرا مشکلی در این رابطه وجود نداشت، همواره اعلام می‌کردند پشتیبانی از هواپیما‌های ATR جزء این مجوز‌ها نیست. همین رفتار باعث تاخیر در ورود هواپیما‌های ATR به کشور شد. با توجه به این روزمه که مدیرعامل سابق ایران‌ایر نیز به آن اذعان داشته، نمی‌توان خیلی انتظار داشت در شرایط جدید کانادایی‌ها هواپیما‌های ATR را به لحاظ قطعات پشتیبانی کنند، حتی اگر کمپانی ATR همه نوع تعهداتی را در این زمینه داده باشد.

به نظر می‌رسد علاوه بر هوا شدن قرارداد حدود ۴۰ میلیارد دلاری خرید هواپیما‌های بوئینگ و ایرباس، قرارداد ۴۰۰ میلیون دلاری ATR هم دچار چالش‌های اساسی می‌شود. تاکنون ۸ فروند این نوع هواپیما به ایران‌ایر تحویل شده و ۱۲ فروند باقیمانده است.