پایان عصر حکومت نفت و شروع حکومت کامودیتیها

خبرگزاری تسنیم: قیمت یک بشکه نفت در سال ١٩٧۶، ١٣/١ دلار بود، اما با لحاظ تورم امروز باید ۵۶/٣۶ دلار باشد، متوسط قیمت یک بشکه نفت ایران در سال ۹۶ بالغ بر ۵۴ دلار بود، به عبارت دیگر قیمت نفت با شرایط ثابت سال ۲۰۱۷، کمتر از ١٩٧۶ است، قیمت نفت اکنون بشکه‌ای ۲ دلار ارزان‌تر از سال ۱۹۷۶ است. تا دو دهه گذشته بزرگترین چالش کشور‌های توسعه یافته تهدید اتمام انرژی و مخصوصا نفت و برنامه بلند مدت آن‌ها برای دپو و ذخیره نفت بود. با ظهور سلول‌های خورشیدی و انرژی بی پایان خورشید، استراتژی و برنامه‌های دولت‌ها تغییرات زیادی کرد. تغییراتی که هنوز بسیاری از دولت مردان و مردم در کشور‌های توسعه نیافته بر آن آگاهی لازم را ندارند. دپوی چاه‌های نفت باز شد و بزرگترین وارد کننده نفت کم کم تبدیل به بزرگترین تولیدکننده و در آینده احتمالا صادر کننده نفت خواهد شد. (آمریکا) اصطلاح کامودیتی (Commodity) یا کالای اولیه، ابتدا توسط اقتصاددان‌ها مطرح شد. در این جا منظور از کامودیتی‌ها مواد اولیه معدنی خام شامل سنگ آهن، مس، روی، آلومینیوم و ... است. چین به بهانه برنامه‌های محیط زیستی و با یک برنامه بلند مدت شروع به کاهش تولید و صادرات مواد معدنی خام خود کرده است. "مهم‌ترین اقدام برای کاهش گاز‌های آلاینده کاهش تولید آهن، فولاد و آلومینیوم در مناطق شمالی چین است. " فقط در یک نمونه با این برنامه شاهد کاهش ۲۵ درصدی تولید فولاد در چین خواهیم بود. گفتنی است، اتمام مواد خام (کامودیتیها) جایگزین تهدید اتمام انرژی در سده آینده شده است. جایگزینی برای مواد معدنی خام مثل روی و مس و آلومینیوم در جهان وجود ندارد. چین در ماه نوامبر ۲۰۱۷ در مقایسه با اکتبر همین سال ۹ درصد (۱۲۰.۷ میلیون تن) کاهش تولید سنگ آهن داشته است. چین با افزایش واردات سنگ آهن و کاهش تولید فولاد، سنگ آهن داخلی را دپو میکند. (به علت به هم نخوردن توازن بازار این کار به صورت آرام و پیوسته و در پوشش برنامه‌های محیط زیستی انجام می‌شود) به جز پسته، عمده صادرات غیرنفتی ایران مواد خام است و متاسفانه صادرات مواد معدنی خام ایران در کشور‌های دیگر اشتغال ایجاد می‌کند. باید باور کنیم جایگزینی برای این مواد خام وجود ندارد و استفاده از آن‌ها نیاز به مدیریت محدودیت مالی و زمانی دارد.