موازنه تجاری ایران با ترکیه در سال ۲۰۱۷ مثبت شد

خبرگزاری تسنیم: به نقل از المانیتور، در حالی که ایران و ترکیه همکاری در سوریه را آغاز کرده اند، حجم مبادلات تجاری دو کشور پس از ۴ سال کاهش، در سال ۲۰۱۷ شروع به افزایش کرده است. آمار‌های ۵ سال گذشته نشان می‌دهد که فضای سیاسی حاکم بر روابط تهران و آنکارا تاثیر مستقیمی بر روابط تجاری این دو کشور داشته است. حجم روابط تجاری این دو همسایه در دوره‌هایی که سیاست خاورمیانه‌ای ترکیه منجر به همکاری نزدیک‌تر با عربستان و عمیق‌تر شدن اختلافات با ایران شده کاهش یافته، اما در سال ۲۰۱۷ یعنی زمانی که دو کشور تلاش‌های مشتکری را در سوریه انجام دادند رو به افزایش بوده است. حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۲ به بالاترین رقم خود یعنی ۲۱.۹ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۱۳ این رقم به شدت کاهش داشت و تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران به ۱۴.۵ میلیارد دلار رسید. این کاهش در سال ۲۰۱۴ نیز ادامه داشت و حجم روابط تجاری ۱۳.۷ میلیارد دلار شد. دو کشور در تلاش برای تقویت روابط تجاری، یک موافقتنامه تجارت ترجیحی را در ابتدای سال ۲۰۱۵ منعقد ساختد و اقدام به کاهش تعرفه واردات صد‌ها قلم کالا نمودند. هدف از این موافقتنامه، رساندن حجم مبادلات تجاری دو کشور به ۳۵ میلیارد دلار در سال بود. توافق هسته‌ای که با هدف لغو تحریم‌های ایران بین تهران و قدرت‌های جهانی به امضا رسید، این امیداوری را تقویت کرد که هیچ مانع عمده‌ای بر سر راه تقویت روابط دو کشور باقی نماینده است. اما به رغم تحولات مثبت رخ داده، حجم مبادلات دو کشور در سال ۲۰۱۵ به ۹.۷ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۶ یعنی سال اجرایی شدن برجام به ۹.۶ میلیارد دلار کاهش یافت. کاهش مداوم حجم مبادلات تجاری نشانه‌ای روشن از این مسئله بود که حجم روابط ایران و ترکیه نمی‌تواند رو به افزایش بگذارد، مگر آنکه دو کشور مشکلاتشان را در حوزه‌های محل اختلاف در سیاست‌های منطقه‌ای شان از جمله در بحران سوریه حل و فصل کنند. با بروز اختلاف میان ترکیه و آمریکا در سوریه و تلاش‌های مشترک ترکیه، ایران و روسیه برای دستیابی به راه حلی برای بحران سوریه، وضعیت در سال ۲۰۱۷ شروع به تغیر کرد. عامل مهمی که موجب نزدیک‌تر شدن تهران و آنکارا به یکدیگر شده، این نگرانی مشترک بوده که کشور‌های آن‌ها می‌تواند به قربانی بعدی آشفتگی‌های منطقه‌ای تبدیل شود، چرا که موضوع کرد‌ها برای هر دوی این کشور‌ها در حال پیچیده‌تر شدن است. به موازات نزدیکی مواضع سیاسی، حجم مبادلات تجاری دو کشور نیز افزایش یافت و در پایان سال ۲۰۱۷ به ۱۰.۷ میلیارد دلار رسید که به معنای افزایش ۱.۱ میلیارد دلاری نسبت به سال ۲۰۱۶ بود. ایران بیش از ترکیه از احیای مناسبات اقتصادی دوجانبه سود برده است. میزان واردات ایران از ترکیه به حدود ۳.۲ میلیارد دلار رسیده، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۶، حدود ۵ میلیارد دلار بوده است. اما میزان صادرات ایران به ترکیه از حدود ۴.۷ میلیارد دلار سال ۲۰۱۶ به بیش از ۷.۵ میلیارد دلار رسیده است. به بیان دیگر، ایران موازنه تجاری با ترکیه را به نفع خود تغییر داده و از کسری ۲۶۶ میلیون دلاری در سال ۲۰۱۶ به مازاد حدودا ۴.۳ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۷ تبدیل کرده است.