توجه جدی به بحث بازآفرینی بافت فرسوده در بودجه

وزیر راه و شهرسازی به اشکال طراحی مسکن مهر اشاره کرد و گفت: ما نباید یک بار دیگر طرحی مثل مسکن مهر که چند هزار میلیارد ریال را برد و مردم را به حاشیه‌ها کشاند و مرکز شهرها را رها کرد،‌ داشته باشیم و امیدوارم هیچگاه و هیچ کس دیگری به این فکر نیفتد.

آخوندی در هفتمین کنفرانس بین‌المللی توسعه پایدار و عمران شهری در کارخانه ریس باف اصفهان اظهار کرد: تمدن ایران تمدنی دیرپاست و چند نکته مهم وجود دارد که باید در پیوستگی و انقطاع تمدن ها به آن توجه کنیم. تمدن ایران تحول اسلام را تجربه کرده این در حالی است که اسلام در مابقی مکان‌هایی ورود کرده که عموما تمدن‌ها از هم گسیخته و زبان‌ها از بین رفته است، پس تمدن ایرانی یک تمدن هماهنگی بوده که با ورود اسلام از هم گسیختگی نیافت.

وی با بیان اینکه در همین خیابان چهارباغ اصفهان ببینید که دنیای مدرن چگونه آن را زیر و رو کرده است افزود: تعریف ما این است که باید هنگام ورود تمدن‌ها،‌ بدی‌ها را کنار بگذاریم و خوبی‌هایش را بگیریم. بنابراین باید تامل کنیم و باید به نظریه شتاب زدگی و عمل زدگی و مفهوم آن توجه کنیم و تصمیمات بی توجه به معنا نگیریم.

وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: تمدن ایران قبل از اسلام مبتنی بر یکتاپرستی، معاد و ایمان به غیب بوده و تنها چیزی که ایران در آن رنج می‌برده، بحث بی عدالتی و نظام طبقاتی است. وقتی که اسلام به ایران می‌آید، مردم ایران به استقبال آن می‌روند چرا که اسلام علاوه بر یکتاپرستی، معاد و ایمان به غیب، رایحه خوش عدالت را به مردم داده است و در پیام پیامبر (ص) هم همواره تمام اقوام و ملت‌ها به رسمیت پذیرفته شده و پذیرش گوناگونی در اسلام به عنوان یک بحث جذاب مطرح بوده است.

وی ادامه داد: مشکل دنیای مدرن این است که مبنایش از جا کندگی است. دنیای مدرن از جهت فلسفی بزرگترین چالشی که به وجود می‌آورد این است که همه آدم‌ها باید شبیه هم باشند و باید از تاریخ گسسته شوند. به همین دلیل گاهی مفهوم جهانی شدن را یکی شدن فرهنگ‌ها می‌گیرند و بنده این تفسیر را قبول ندارم.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بحث از جاکندگی چالش دنیای مدرن برای ماست تصریح کرد: تاریخ ما، فرهنگ ما و میراث ما برای دنیای مدرن اساسا نامفهوم است. اثبات گرایی و افراطی گری در دنیای مدرن به دلیل بی توجهی به دنیای غیب به وجود آمده و به همین خاطر در دنیای مدرن همه چیز باید قابل شمارش و متر کردن باشد. این بحث زمانی که وارد ایران شد، ما آن را درک نکردیم و بر چالش به وجود آمده آن غلبه نکردیم و در واقع در مقابل مفهوم انقطاع تاریخی و اثبات گرایی مطلق مانده‌ایم.

آخوندی اضافه کرد: نتیجه این دنیای مدرن شهرهای امروز ما و وضعیت توسعه‌ای ما است که در شهرهایمان می‌بینیم. من شهرها را بیانگر خرد یک ملت می‌بینم. در واقع شهر اصفهان بیانگر خرد اصفهان و شهر تهران نشانه خرد مردمان آنجاست. ما پس از آمدن اسلام به ایران تمدن اسلامی را خلق کردیم به همین دلیل دانشمندان ما نقش موثری در اسلام ما دارند اما پس از دنیای مدرن دچار یک گسیختگی شدیم و انسجام را از دست دادیم و به شکل نظری و عملی درماندیم.

وی تصریح کرد: توجه کنید که ما مدام به گذشته می‌رویم یا مدام به آینده نگاه می‌کنیم. وقتی به گذشته نگاه می‌کنیم هیجان انگیز می‌شویم و از تاریخمان لذت می‌بریم و به آینده که نگاه می‌کنیم آشفته می‌شویم. داعش و القاعده هم دچار همین سردرگمی شدند و مسیر را اشتباه رفتند و افراط و تفریط را انتخاب کردند. پس ما امروز نیازمند آن هستیم که بفهمیم که هستیم.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ماهیت دنیای مدرن متکی به قدرت موتور و الکترونیک است و یک اقوا گری بیش از حد دارد. این ماهیت همه ما را دچار چالش کرده است. به همین دلیل سوال می‌کنیم که چه شد فولاد را به اصفهان در نزدیکی کویر آوردیم و چنان بر این شهر واگذاری کردیم که از توان اقلیمی منطقه بیشتر شد. این دقیقا همان اقواگری دنیای مدرنیته است.

آخوندی اضافه کرد: خوزستان مهد تمدن ایران است. امروز به تدریج غیر قابل سکونت شده است. دریاچه ارومیه و دریاچه پریشان یکی پس از دیگری خشک می‌شوند و جازموریان که روزی حاصلخیزترین دشت بوده است امروز به کویر بدل شده است و 20 درصد گرد و غبار ایران را تشکیل می‌کند. به شرق اصفهان نگاه کنید مرگ تمدن ایران را به تدریج می بینید. این در حالی است که فرهنگ و تمدن ایران شهری قدرتمند،‌ تطابق با اقلیم را همواره مدنظر داشته است.

وی اضافه کرد: تکیه به مدرنیته باعث شد اقلیم را رها کنیم و به همین دلیل امروز ظرف مدت 50 سال ،‌50 میلیمتر از بارش ما کم شد و یک و نیم درجه گرمای هوا افزایش یافت و 5 برابر تبخیر آب ما بیشتر از گذشته شد.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: من ضمن تعیین نگاه زیست محیطی در توسعه پایدار اعتقاد دارم که این نگاه باید به فلسفه پیشینش نیز نگاه شود. ما باید اندیشه ایران شهری و تمدن ایران شهری را بازخوانی کنیم. مافقط نمی‌توانیم تنها اقلیم را نگه داریم و باید بتوانیم پاسخ من کیستم را بدهیم.

آخوندی ادامه داد: باید ایران‌بودگی ایران را به همه یادآوری کنیم. از دوره مشروطه تا قبل از انقلاب شش برنامه توسعه و پس از انقلاب هم شش برنامه توسعه داشتیم. هزاران دلار خرج آن کردیم اما آیا زندگی مردم ایران را ارتقاء یافته دیده‌ایم؟

وی تاکید کرد: امروز 19 میلیون بد مسکن داریم،‌ 140 هزار هکتار از مساحت شهری ما کیفیت مناسب زندگی ندارد و 9 تا 10 میلیون نفر حاشیه نشین داریم، 9 میلیون نفر نیز در بافت در حال فرسایش شهری زندگی می‌کنند. همه این ها به ما نشان می‌دهد که ما نیاز داریم که یک بار دیگر باید به مفهوم شهر برگردیم. راهکار پاک کردن صورت مساله‌ها نیست. ما باید بتوانیم در مرکز شهرها زندگی کنیم و به دنبال آن بازآفرینی شهری را به طور جدی دنبال کنیم. ما باید بدانیم زمانی که یک بافت را تخریب می‌کنیم آدم‌های آن بافت را زاغه نشین می‌کنیم.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ما می‌خواهیم که به همراه مردم شهرها را خلق مجدد کنیم ادامه داد: کوچکترین کالبد شهری ما محله است و بازآفرینی شهری محله محوری است؛ ما می خواهیم محله محوری را زنده کنیم. به همین دلیل با احیای کارخانه‌ای مثل اینجا ریس باف کیفیت محیط شهری را افزایش خواهیم داد.

آخوندی تاکید کرد: اینکه بدون شهرداری بتوان کاری کرد غیر قابل تصور است و تصور اینکه ما و شهرداری ها بتوانیم بدون مردم کاری کنیم آن هم غیر قابل تصور است، به همین دلیل حکمرانی شهری باید با تکیه بر مردم و محلات باشد.

وی با بیان اینکه در بودجه امسال بحث بازآفرینی بافت فرسوده توسط رئیس جمهور،‌ دولت و مجلس جدی گرفته شده است گفت: مفهوم بازآفرینی در صدر مسائل دولت و مردم قرار خواهد گرفت.

وی به اشکال طراحی مسکن مهر اشاره کرد و گفت: ما نباید یک بار دیگر طرحی مثل مسکن مهر که چند هزار میلیارد ریال را برد و مردم را به حاشیه‌ها کشاند و مرکز شهرها را رها کرد،‌ نباید داشته باشیم و امیدوارم هیچگاه و هیچ کس دیگری به این فکر نیفتد. باید در 66 هکتار چیزی در حدود 15 هزار واحد مسکونی بازسازی و نوسازی شوند. این اتفاق نیازمند همراهی با بازآفرینی شهر است. در این راستا دولت و شهرداری باید کمک کنند تا این بافت ها با یک هم افزایی به شهرها برگردند. ما می‌توانیم که با یک بازآفرینی شهری توسعه شهری را خلق مجدد کنیم.

آخوندی خاطر نشان کرد: دولت سند ملی بازآفرینی را تصویب کرده و ستاد آن را تشکیل داده است. استانداران هم باید با هماهنگی با این ستاد همه دستگاه‌ها را در این خصوص بسیج کنند.