آدرس غلط ذوب‌آهن در‌ تولید ریل ملی

خبرگزاری فارس: حمل و نقل ریلی در بین شیوه‌های مختلف جا به جایی به سبب مزایای متعددی مانند مصرف سوخت به میزان یک‌هفتم حمل و نقل جاده‌ای، ایمنی ۵۰ برابری، ظرفیت جابه‌جایی بالاترِ بار و مسافر و آلودگی کمتر محیط زیست، در صدر اولویت‌های حمل و نقلی کشور قرار گرفته است. در کنار این مزایای عمومی، قرارگیریِ ایران در مسیر چهارراه جهانی و عبور کریدور‌های مهمی مانند کریدور شمال-جنوب و فرصت بهره‌مندی از منافع بزرگ این مسیر‌های ترانزیتی، اهمیت توسعه حمل و نقل ریلی در کشور ما را دو چندان کرده است. طبق محاسبات، برای احداث محور‌های مهمی مانند مسیر اصفهان-اهواز و چابهار-سرخس، نیاز به توسعه شبکه ریلی به ۲۵ هزار کیلومتر است، در حالی که شبکه فعلی حدود ۱۱ هزار کیلومتر خط ریلی دارد. در زمان کنونی که راه‌آهن ایران حدود ۹۰ ساله شده است، توان داخلی پاسخگوی همه مراحل توسعه زیرساخت ریلی مانند خط ریلی، پل و تونل است و تنها حلقه مفقوده خودکفایی کامل در این زمینه، تولید ریل داخلی است. هر چند سابقه تلاش برای داخلی کردن این محصول ارزشمند به اوایل دهه هفتاد باز می‌گردد، اما تا شروع دهه نود به دلیل نبود عزم جدی در تلاش مسئولان، این اقدام به سرانجام مورد نظر نرسید؛ سال ۹۳ و زمانی که به دلایل مختلف، تامین ریل از خارج با مشکل جدی مواجه شده بود، در یک تفاهم دو طرفه بین ذوب‌آهن و وزارت راه و شهرسازی، شرکت ذوب‌آهن با صرف هزینه ۲۰۰ میلیارد تومانی، اقدام به خرید و پیاده‌سازی یک خط تولید پیشرفته آلمانی کرد. روز‌های پایانی تابستان امسال بود که شرکت ذوب‌آهن اصفهان اعلام کرد تولید انبوه ۴۰ هزار تن ریل u۳۳ را آغاز کرده است؛ همزمان با بازدید فعالان بازار سرمایه از کارخانه ذوب‌آهن اصفهان، این خط تولید بعد از مدتی تاخیر و پس از موفقیت در تولید آزمایشی و محدودِ ریل U۳۳ و UIC۶۰، در نهایت ۲۱ شهریورماه، تولید محموله ۴۰ هزار تنی ریل U۳۳ را در فاز اول، کلید زد. طبق قرارداد منعقد شده بین ذوب‌آهن و شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، مقرر شده بود که در فاز اول، ذوب‌آهن ۴۰ هزار تن ریل U۳۳ به این شرکت تحویل دهد و در مرحله بعد قرارداد خرید ریل UIC۶۰ منعقد شود. ریل U۳۳ مناسب برای خطوط فرعی و سرعت‌های کمتر از ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت است؛ این ریل سال‌هاست که برای ریل‌گذاری خطوط راه‌آهن به دلیل از رده خارج شدن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، نیاز اصلی راه آهن برای توسعه خطوط اصلی و دستیابی به سرعت ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت، ریل UIC۶۰ است که استاندارد پذیرفته شده در سراسر دنیا محسوب می‌شود. نکته مهم آن است که تولید انبوه ریل U۳۳، اصولا اتفاق جدیدی محسوب نمی‌شود، زیرا پیش‌تر در سال ۸۷ نیز تولید انبوه این نوع ریل با موفقیت به انجام رسیده بود و آنچه نیاز کشور به تولید ریل ملی عنوان می‌شود، در حقیقت تامین نیاز بزرگ کشور به ریل UIC۶۰ است. ‌با این حال و با حدود یازده ماه تاخیر، تولید ریل قدیمی در حالی آغاز می‌شود که این مجموعه همچنان مهیای تولید انبوه ریل UIC۶۰ نشده و همتی برای حل مشکلات اندک باقی‌مانده را از خود نشان نمی‌دهد. پیش‌تر در ادعایی پیش‌دستانه، شرکت ذوب آهن اعلام کرده بود، در صورت عدم توافق با راه‌آهن، با مشتریان داخلی دیگر مانند پیمانکاران و حتی مشتریان خارجی وارد مذاکره خواهد شد؛ اتفاقی که آن هم به قرارداد منجر نشد.