مراجع حل اختلاف خالی از نمایندگان کارگری

طبق قانون کار، هر گونه اختلاف بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کارآموزی، موافقت‌نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول باید از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز و یا نمایندگان آنها در شورای اسلامی کار مورد رسیدگی قرار گیرد و در صورتیکه در بنگاه یا واحدی، شورای اسلامی کار وجود نداشته باشد، این اختلافات از طریق انجمن صنفی کارگران و یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد. بر اساس ماده ۱۵۷ قانون کار، در صورت عدم سازش بین کارفرمایان و کارگران در واحد یا توسط انجمن صنفی کارگران، هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف محل رسیدگی به شکایات هستند. اما در همین رابطه یک منبع آگاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به مشکلات حضور نمایندگان کارگران در مراجع حل اختلاف گفت: در سال‌های گذشته به دلیل اینکه تعداد پرسنل استخدام رسمی شرکت‌ها و بنگاه‌ها زیاد بود از بین همین افراد به عنوان نمایندگان کارگران در هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف معرفی می‌شدند اما مشکل از آنجا آغاز شد که به تدریج سهم کارگران قراردادی افزایش یافت و به دلیل عدم اشراف کافی به قوانین و ناتوانی در حمایت از کارگران، این افراد صلاحیت معرفی به هیأت‌های تشخیص و اختلاف را نداشتند. وی گفت: کارگری که با قرارداد سه ماهه در یک بنگاه اقتصادی مشغول به کار است قطعا تامین معاش زندگی و تامین امنیت شغلی برای ماندگاری در محل کار در اولویت وی قرار دارد، بنابراین این کارگر قراردادی اگر به عنوان نماینده کارگر در هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف معرفی شود در بسیاری از موارد از سوی کارفرمایان خود مجوز خروج از محل کار برای شرکت در جلسات را ندارند و طبیعی است که تامین امنیت شغلی خود را به دفاع از کارگران در مراجع حل اختلاف ترجیح دهند. به گفته این منبع آگاه، از همین رو از حدود ۲ سال گذشته کانون‌های شوراهای اسلامی کار استان‌ها، کارگران بازنشسته را برای حضور در هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف معرفی کردند چراکه این کارگران از طرفی به قوانین و مقررات کار و امور مربوط به روابط کار بین کارگر و کارفرما اشراف دارند و از طرفی به دلیل بازنشسته بودن محدودیتی برای شرکت در جلسات هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف ندارند. وی افزود: اما از اوایل سال ۹۵ از سوی معاونت روابط کار اداره کار استان تهران بازنشستگان از حضور در هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف به عنوان نماینده کارگر منع شدند. بر اساس این گزارش، در عین حال به رغم گذشت بیش از ۲ ماه از معرفی نمایندگان کارگران استان تهران در مراجع حل اختلاف، هنوز اعتبارنامه این افراد که به قوانین و مقررات کار و آیین دادرسی اشراف دارند، برای حضور در هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف صادر نشده است؛ مشکلی که گفته می‌شود در بسیاری از استان‌های کشور وجود دارد و هیأت‌های بیشتر استان‌ها نیز بدون حضور نمایندگان کارگران هستند.

استان تهران یکی از استان‌های دارای بیشترین حجم شکایات امور مربوط به روابط بین کارگر و کارفرما است.