اسکناس‌های موجود در بازار چطور چاپ می‌شوند؟

خبرگزاری میزان: شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که اسکناس های موجود در بازار چطور چاپ می‌شوند و در بین مردم دست به دست می‌چرخند. در این میان براساس قانون پولی و بانکی کشور، امتیاز انتشار پول رایج کشور در انحصار دولت است و این امتیاز، با رعایت مقررات این قانون، به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واگذار شده است. این وظیفه درسال 1338 پس از تصویب قانون پولی و بانکی کشور و همزمان با تاسیس بانک مرکزی در هجدهم مرداد 1339 به بانک مرکزی سپرده شد، تا قبل از سال 1338 بانک ملی ایران وظایف بانک مرکزی مانند حق انحصاری انتشار اسکناس و تنظیم جریان پول کشور را عهده دار بود. این نکته حائز اهمیت است که تا اوایل سال 1362 کلیه اسکناس های رایج کشور در اروپا تهیه می شد و در این سال با راه اندازی کارخانه چاپ اوراق بهادار توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اسکناس در داخل آغاز و در سال 1367 با توجه به حجم بالای واردات کاغذ بنا شد. در این میان بانک مرکزی، سازمان تولید اسکناس و مسکوک را راه اندازی کرد تا از آن طریق نسبت به مدیریت اسکناس موجود در بازار اقدامات لازم را انجام دهد. مسئولیت سازمان تولید اسکناس و مسکوک، چاپ و امحای اسکناس های رایج در بازار است البته مسئولیت سازمان فقط به تولید اسکناس و مسکوک ختم نمی شود چراکه اوراق ‌بهادار دیگری مانند اوراق مشارکت بانک‌های مختلف، اسناد هویتی (مانند گذرنامه ها و شناسنامه ها) و کارت‌هایی که جنبه امنیتی یا اعتبار خاصی دارد نیز به این مجموعه ارجاع داده و از مرحله طراحی تا اجرا و چاپ در سازمان تولید می‌شود. گفتنی است سازمان تولید اسکناس و مسکوک پس از دریافت سفارش از اداره نشر اسکناس و خزانه، به برآورد و سفارش کاغذ برای چاپ اسکناس و مطلس برای ضرب سکه های رایج به میزان موردنیاز اقدام می‌کند. فرایند ضرب سکه های گرانبها و تهیه مطلس آن به طور کامل در ضرابخانه این سازمان انجام می شود و این نکته حائز اهمیت است که مطلس سکه رایج تا سال 89 از خارج از کشور وارد می گردید اما با همت سازمان تولید اسکناس و مسکوک، مرحله ساخت پولک یا مطلس در ضرابخانه به صورت سکه درمی آیند. اهميت اسكناس و چگونگی استفاده از آن، به عنوان سرمايه ملی سبب شد تا از سالها پيش مسئولان اقتصادی كشورطی بررسی هايی لزوم تاسيس كارخانه توليد كاغذ اسناد بهادار را به منظور صرفه جويی در هزينه های توليد كاغذ اسكناس و ساير اوراق بهادار را مورد تاييد قرار دهند. امروزه پس از سالها تلاش و پيگيری، كارخانه توليد كاغذ اسناد بهادار، كاغذ اسكناس، چك، صفحات پاسپورت و . . . در داخل کشور مشغول به کار است و اين گام بزرگی به سوی خودكفايی، استقلال و عدم وابستگی در زمينه توليد اوراق بهادار خواهد بود. اهداف اجرايی طرح را می توان حركت به سوی خودكفايی صنعتی و قطع وابستگی، انتقال تكنولوژی و ارتقای دانش فنی، بهره وری از امكانات و منابع داخلی، صرفه جويی ارزی، امنيت توليد اوراق بهادار و اسكناسهای رايج كشور و ايجاد اشتغال مولد نام برد.