تکمیل آزادراه تهران-شمال به عمر دولت یازدهم قد نداد

خبرگزاری فارس‌: آزادراه تهران-شمال به عنوان پروژه‌‌ای پرهزینه، سخت و زمان‌بر از گذشته تاکنون به هیچ‌یک از وعده‌های دولتمردان در ادوار مختلف وفا نکرده‌ و بیش از 30 سال است که برای تکمیل آن، دولتمردان وعده‌هایی می‌‌دهند که همه روی زمین می‌ماند. ‌سختی کار، وضعیت جغرافیایی منطقه، سرمای هوا، ریزش‌‌های پیاپی البرز جوان، هزینه زیاد اجرا، پیچیدگی‌های فنی، همه و همه از عواملی است که موجب شده است این پروژه افسانه‌‌ای عمرانی کشور، به سختی‌ به تسخیر درآید. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی هم در ابتدای فعالیت خود در دولت یازدهم‌، یکی از وعده‌های اصلی کاری خود را‌ تکمیل بخشی از آزادراه تهران-شمال عنوان کرد‌‌. پس از انجام بخش بزرگی از عملیات تکمیل این قطعه و حضور پیمانکاران ایرانی و محدود شدن فعالیت چینی‌ها در این پروژه، آخرین روز خردادماه سال 1395 بود که معاون اول رئیس‌جمهور طی بازدید از قطعه اول آزادراه تهران-شمال، از وزارت راه و شهرسازی خواستار آماده شدن قطعه اول برای نوروز سال 1396 شد. اسحاق جهانگیری‌ در آن بازدید با اشاره به اهمیت پروژه آزادراه تهران - شمال، 2 بار ‌تأکید کرد که امیدوار‌ است نوروز 96 مردم بتوانند برای سفر به شمال ایران از قطعه یک این آزادراه عبور کنند. آن زمان همه متوجه شدند که این درخواست جهانگیری‌ بدون بررسی ابعاد مختلف پروژه و فقط با نگاه سیاسی مطرح شد‌ه است، اما همین درخواستِ بدون پشتوانه مطالعاتی، بار سنگینی را بر دوش وزارت راه و شهرسازی گذاشت تا همه توان خود را برای تکمیل این پروژه ظرف 9 ماه به کار برد‌؛ 9 ماهی که حدود 6 ماه آن در ایام سرد و پربارش سال و فصل‌های پاییز و زمستان بود و پیشرفت عملیات عمرانی در این 6 ماه بسیار کمتر از 6 ماه اول سال است‌. پس از آن بود که وزارت راه و شهرسازی تلاش خود را برای تحقق وعده انتخاباتی و سیاسی معاون اول رئیس‌جمهور انجام داد اما بروز مشکلات نظیر بارش‌ها، سردی هوا، وجود ریزش‌های فراوان و برخی دیگر از مشکلات، موجب شد وزارت راه و شهرسازی نتواند درخواست معاون اول رئیس‌جمهور را محقق کند. پس از آن آبان‌ماه 1395 بود که وزیر راه و شهرسازی در بازدید از قطعه اول آزادراه تهران-شمال، تلاش کرد وعده انتخاباتی معاون اول رئیس‌جمهور را به زمانی دیگر موکول کند و برای خود زمان بخرد. عباس آخوندی در حاشیه این بازدید به خبرنگاران گفت که در «قطعه یک آزادراه تهران-شمال» با 70 درصد پیشرفت فیزیکی مواجه هستیم و در بهار سال 1396 این قطعه را زیر بار عبور می‌بریم؛ در واقع این‌بار آخوندی برای خود 3 ماه زمان خرید. اما به دلیل سختی کار، مشخص بود که این پروژه حتی در بهار 96 هم زیر بار ترافیک نمی‌رود و وعده آخوندی برای افتتاح قطعه اول آزادراه تهران-شمال (که جزو وعده‌های وی در مجلس برای کسب رأی اعتماد هم بود) فقط تلاشی برای خریدن زمان است. پس از این گفته آخوندی، روز 29 دی‌ماه 95 ‌مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور که مطمئن بود این پروژه نه تنها در نوروز 96 بلکه در بهار 96 هم افتتاح نمی‌شود، صحبت از ‌بازتعریف زمانبندی در افتتاح قطعه اول آزادراه تهران-شمال کرد. آن زمان خیرالله خادمی به برخی از مشکلات اجرایی قطعه اول آزاد راه تهران - شمال اشاره کرد و گفت: وجود روستاهای مختلف در حاشیه این آزادراه موجب شده است که در راستای حفظ آسایش آنها عملیات پروژه کمی به کندی انجام گیرد، ضمن آنکه البرز به عنوان رشته کوه‌های جوان ریزش‌های فراوانی دارد و همین امر نیز موجب بروز تعویق در پروژه می‌شود؛ مقرر شده بود در بهار سال 1396 قطعه اول آزادراه تهران- شمال تکمیل شود که به علت وجود مشکلات باید بازتعریفی در زمان‌بندی پروژه داشته باشیم. وی همان روز 29 دی‌ماه 95 کل پیشرفت قطعه اول را 76 درصد عنوان کرد و گفت: حدود 24 درصد دیگر از این پروژه باقی مانده است، در حال حاضر 6 پیمانکار ایرانی در قطعه یک آزادراه تهران- شمال فعالیت می‌کنند و عملیات اجرایی پیمانکار چینی نیز محدود شده است. معاون وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این سؤال که آیا این مسیر آزادراهی در بهار 96 زیر بار عبور می‌رود توضیح داد: به دلیل وجود مشکلات در اجرای این پروژه ممکن است کمی زمان‌بر باشد و لازم است بازتعریفی در زمان‌بندی پروژه داشته باشیم. پس از آن بود که آخوندی متوجه شد این پروژه در بهار 96 هم زیر بار عبور نمی‌رود، بنابراین وی روز 25 فروردین 96، تکمیل‌ قطعه یک آزادراه را به پایان عمر دولت (اواسط مردادماه 96) موکول ‌کرد. عباس آخوندی روز 25 فروردین‌ماه 96 درباره قطعه اول این آزادراه به‌ خبرنگار فارس گفت که قطعه اول آزادراه از تهران تا شهرستانک 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد که تلاش می‌کنیم، در همین دولت یازدهم به بهره‌داری برسد، در قطعه یک کار به پیمانکار داخلی واگذار شده است. اما این وعده نیز محقق نشد؛ چندی پیش بود که در بازدید معاون‌اول رئیس‌جمهور، وزیر راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان از قطعه اول آزادراه تهران-شمال، اعلام شد که سرما و ریزش‌های پیاپی و محاسبه نشده البرز جوان موجب شده است که تکمیل قطعه اول آزادراه تهران-شمال با پیشرفت فیزیکی کنونی بیش از 85 درصدی تا پایان سال محقق شود. البته رئیس بنیاد مستضعفان به عنوان شریک 50 درصدی دولت در این پروژه، از مردم به خاطر عدم تحقق وعده تکمیل این قطعه، عذرخواهی کرد. بنابراین گزارش فعلاً تکمیل قطعه اول آزادراه تهران-شمال به پایان امسال موکول شده است اما طبق گفته اغلب کارشناسان و مشاوران پروژه، به دلیل سختی زیاد کار، پیچیدگی‌‌های فنی و عملیاتی و جنس خاک و کوه‌ها،‌ تکمیل نهایی این پروژه در بهار 97 خواهد بود. ‌درحالی که تلاش دولت برای افتتاح زودهنگام‌ قطعه اول آزادراه تهران-شمال تا پیش از دوازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری و حداقل در تابستان 96 بی‌ثمر ماند، احداث قطعه دوم این آزادراه هم کلنگ‌زنی شد. ‌در حالی تکمیل ‌قطعه یک حدود 700 میلیارد تومان دیگر اعتبار لازم دارد که معاون اول رئیس‌جمهور عملیات احداث قطعه دوم آزادراه تهران-شمال به طول 22 کیلومتر را کلید زد و قول داد این قطعه را سه ساله می‌سازد. بنا به گفته معاون اول رئیس‌جمهور چهار پیمانکار برای قطعه دوم انتخاب و تجهیز کارگاه انجام شده است، تونل 6 هزار و 400 متری البرز در قطعه دوم در حال احداث است که مسیر رفت آن اجرا شده است؛ امیدواریم قطعه دوم آزادراه بعد از تجهیز همه کارگاه‌ها در سه سال تکمیل شود. اسحاق جهانگیری گفت که‌ در قطعه دوم با پیمانکاران به مبلغ 800 میلیارد تومان قرارداد بسته‌ایم، در قطعه سوم پروژه نیز در حال مذاکره با شرکت‌های خارجی برای اجرا و تأمین مالی هستیم. به هر حال دولت یازدهم و عباس آخوندی نتوانستند وعده خود را در تکمیل قطعه اول آزادراه تهران-شمال محقق کنند و در خوشبینانه‌ترین حالت و با احتساب کم‌بارشی‌های سال جاری، این پروژه برای نوروز 97 زیر بار عبور می‌رود‌. بنابراین گزارش قطعه اول ‌آزاد‌راه تهران-شمال از دره کن در تهران شروع می‌شود و با عبور از مناطق کن، سولقان و امامزاده عقیل و تونل تالون و دره لانیز به سه راهی شهرستانک در محور کندوان متصل می‌شود، این مسیر به طول 32 کیلومتر دارای 16 پل رفت و برگشت و 32 هزار متر تونل رفت و برگشت است، تونل 4900 متری تالون در این قطعه وجود دارد، با افتتاح این قطعه، فاصله تهران تا چالوس 60 کیلومتر کوتاه‌تر می‌شود. قطعه دوم این آزادراه حدفاصل دو آب شهرستانک - پل زنگوله به طول تقریبی 25 کیلومتر است، تونل‌‌‌های بلند البرز ‌به صورت رفت و برگشت هر یک به طول 6 هزار و 450 متر در این منطقه قرار دارد؛ با اجرای این قطعه طول مسیر جاده فعلی کرج - چالوس حدود پنج کیلومتر کوتاه‌تر می‌شود. قطعه سوم آزادراه تهران - شمال حد فاصل پل زنگوله - سه راهی دشت نظیر، به طول تقریبی 46 کیلومتر است، این مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت است و فعلاً عملیات خاصی در این قطعه انجام نشده است. قطعه چهار آزادراه تهران - شمال حدفاصل سه راهی دشت نظیر - چالوس به طول حدود 20 کیلومتر به صورت دو خط رفت و دو خط برگشت بوده و در قسمت‌های بلند آن یک خط کندرو نیز وجود دارد؛ این مسیر در دولت دهم زیر بار عبور ترافیک رفت.