نقش نیروی انسانی در توسعه اقتصادی

باشگاه خبرنگاران جوان: شاخص توسعه نیروی انسانی همواره بعنوان یکی از ارکان اصلی در رشد و شکوفایی جوامع به شمار می‌رود که به تبع عرصه اقتصادی نیز مشمول این قاعده اساسی می شود. کم نیستند صاحب نظران و نظریه پردازان اقتصادی که به نقش تعیین کننده نیروی انسانی فراتر از هر بخش، حوزه و عرصه دیگری تأکید می ورزند. با چنین اوصافی، توسعه و شکوفایی هر چه بیشترِ ایران نیز منوط و مشروط به این مؤلفه است و به تبع تلاش هر چه بیشتر برای توانمند سازی نیروی انسانی روند توسعه اقتصادی کشور را تسریع خواهدکرد. با یک بررسی و ارزیابی کلی در فراز و فرودهای چهار دهه گذشته به این واقعیت پی خواهیم برد که با وجود حصول توفیقات بسیار در ابعاد گوناگون، اما در بخش اقتصادی، موفقیت های کسب شده با بخش‌های دیگر برابری نمی‌کند و به تعبیر دیگر وضعیت اقتصادی فعلی کشور، به هیچ عنوان در تراز انتظار مسئولان ارشد نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیست. البته طرح این موضوع به معنای در جا زدن و یا پس رفت اقتصادی ایران نیست و با یک مقایسه کلی میان واقعیت های اقتصادی موجود و سطح رفاه جاری و ساری در جامعه با پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران این ادعا به روشنی به اثبات می رسد. با همه این اوصاف، همچنان کارشناسان، صاحب نظران و مسئولان عالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بر این عقیده هستند که خروجی ظرفیت‌ها و توانمندی های بالقوه موجود، تأمین کننده انتظارات نیست و به تعبیر دیگر با عنایت به استعدادهای موجود انتظار می رود جایگاه اقتصادی ایران به مراتب فراتر از حد و میزان فعلی باشد. رضا چاووشی، محقق و پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی ، با اشاره به اتخاذ برخی تصمیماتِ نادرستِ اقتصادی در سنوات گذشته و بازخورد و بازتاب آن در نارسایی های فعلی اقتصادی کشور اظهار داشت: بدون تردید در صورت توجه هر چه بیشتر به فرامین و رهنمودهای مقام معظم رهبری و لحاظ نمودن تلاش فزاینده در پیگیری و حصول سیاست های اقتصاد مقاومتی شاهد بسیاری از مشکلات فعلی نبودیم. وی افزود: در این میان، انتظار می‌رود دستگاه های ذی‌ربط، به امر آموزش و تربیت نیرویِ انسانیِ کارآمد، دقت نظر هر چه بیشتری را اِعمال کنند که با توجه مضاعف به این مقوله، قطعاً توانمندی نیروی انسانی به عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخص‌ها و معیارهای توسعه تقویت خواهد شد. محقق و پژوهشگر اقتصادی عنوان کرد: برخی از واقعیت‌های موجود به روشنی گَواهی می دهد که در حوزه بهره‌وری نیروی انسانی، توفیق حداکثری (به تناسب ظرفیت های بالقوه موجود)حاصل نشده است. چاووشی گفت: اگرچه در طول سالیان گذشته شاهد متجلی شدن و شکوفاییِ استعدادها و توانمندی های نیروی انسانی و دانش آموختگان ایرانی در عرصه داخلی و بین المللی بوده ایم که قطعاً این روند در آینده نیز استمرار خواهد داشت، اما در نقطه مقابل کم نیستند فارغ التحصیلان و دانش آموختگانی که علی‌رغم برخورداری از آموزش‌ها و تحصیلات عالی، با معضل و مشکل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند و برای یافتن شغلی متناسب با تحصیلات تخصصی خویش، اَندَر خَمِ یک کوچه سِیر می کنند. وی افزود: این امر، موید وجود برخی نارسایی‌ها در بخش توانمندسازی نیروی انسانی است و قطعاً با تعریف و طراحی برنامه ریزی هدفمند، مؤثر و اصولی ، شاهد این خِیلِ انبوه و متکثر از فارغ التحصیلان بیکار نبودیم اما متأسفانه برخی از دستورکارها صرفاً به جذب دانشجو و اعطای مدرک تحصیلی خلاصه شد، بدون آنکه افق و چشم‌انداز روشنی برای آینده اقتصادی این طیف ترسیم و طراحی شود. کار محوری و مهارت افزایی در صدر اولویت‌های آموزشی کشور قرار گیرد سعید نظام لو،کارشناس و محقق اقتصادی،در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی با بیان نقش مؤثر آموزش‌های مبتنی بر مهارت افزایی و فنی وحرفه ای در توسعه، پیشرفت و پویایی هر چه بیشتر اقتصادی کشور، عنوان کرد: با نیم نگاهی به حجم ورود متقاضیان تحصیلات دانشگاهی در سال‌های گذشته و اشباع شدن رشته های تجربی، انسانی و...بیش از پیش این ضرورت، ملموس و برجسته خواهد شد که اصلی ترین نیازِ فعلیِ آموزشی و تربیتیِ کشور به مَقوله توسعه آموزش های کار مِحور و مهارت افزا معطوف می‌شود. وی افزود:خوشبختانه در طول سالیان اخیر، اقداماتی در راستای حصول این امر مد نظر قرار گرفته اما همچنان با نقطه مطلوب فاصله داریم و می‌طلبد در این عرصه روند موجود با اهتمام و دوام و قوام فزآینده‌تری پیگیری و عملیاتی شود. کارشناس و محقق اقتصادی عنوان کرد: خانواده‌های ایرانی نیز باید از حیث نگرش و زاویه دید به تحصیلات دانشگاهی، تجدیدنظر لازم را لحاظ کنند و به امر تحصیلات صرفاً به عنوان یک پِرِستیژ یا جایگاه اجتماعی نگاه نکنند. وی افزود: ثمره و نتیجه چنین رویه و رویکردی را در شرایط فعلی شاهد هستیم که وجود انبوه دانش آموختگان و تحصیلکردگان بیکار در رشته های زیر مجموعه انسانی، تجربی و ریاضی از مصادیق آن به شمار می‌رود. نظام لو عنوان کرد: توجه به مهارت افزایی در مقوله آموزش، ضرورتی اجتناب ناپذیر است که باید با در نظر گرفتن قابلیت انسانی پیگیری شود. کارشناس و محقق اقتصادی گفت: ایران نیازمند آمایش سرزمینی کارشناسانه است و قطعاً با تحقق چنین نقشه راهی، در برآورد نیاز بازار کار به برآوُردِ دقیق‌تری دست خواهیم یافت و با تعریف افق و آینده اقتصادی ایران، می‌توان نسبت به جذب متقاضیانِ تحصیل در رشته های مورد نیاز کشور اقدام نمود. وی در خاتمه یادآور شد: انضباط، تَقَیُد، احساس مسئولیت و وظیفه شناسی و روحیه تلاش و پشتکار مضاعف از دیگر مؤلفه هایی است که با آموزش، فرهنگ‌سازی و تقویت آن می‌توان به موفقیت‌های اقتصادی ملموس‌تری دست یافت و امید آن می‌رود این امر خطیر به عنوان یکی از اصلی ترین اولویت های اقتصادی مد نظر دستگاه های تصمیم‌گیر و تصمیم سازِ ذی‌ربط قرار گیرد.