چالش ادامه دار نظام اقتصادی کشور

باشگاه خبرنگاران جوان: نرخ سود بانکی به یکی از مباحث چالش برانگیز در نظام اقتصادی کشور تبدیل شده است و کاهش یا افزایش آن،همواره با حساسیت های بسیاری دنبال می شود،در این گزارش تلاش می شود ابعاد و زوایای پیدا و پنهان این موضوع به نحوی دقیق تر مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد. لازم به ذکر است قریب به یکسال پیش،پیرو مصوبه شورای پول و اعتبار کشور،نرخ سود بانکی،15 درصد تعیین شد؛ به واقع تعریف این میزان از سود با هدف هماهنگی با دیگر شاخص های اقتصادی در دستور کار قرار گرفت، موضوعی که در صورت عدم تطابق و هماهنگی کافی و لازم با دیگر مولفه های اقتصادی،مسبب ظهور و بروز نارسایی هایی در حرکت اقتصادی کشور خواهد شد. صدیقه کشاورز،کارشناس ارشد اقتصاد در گفت و گو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به نقش تعیین کننده نظام بانکی در سیر حرکتی اقتصاد کشور،اظهار داشت:در خرداد ماه سال گذشته،با تصمیم و مصوبه شورای پول و اعتبار،نرخ سود بانکی از 18 درصد به 15 درصد کاهش پیدا کرد و میزان سود تعریف شده برای تسهیلات پرداختی نیز قریب به 18 درصد مُعَیَن شد. وی افزود:با نیم نگاهی به تغییرات و فراز و نشیب های نرخ سود بانکی در سه دهه گذشته،ضریب اُفت و خیز امر مذکور،بین 4 تا 25 درصد متغیر و در نوسان بوده است که به واقع در هر سال ،بسته به شرایط اقتصادی کشور ،شاهد کاهش یا افزایش نرخ سودها بوده ایم. کشاورز عنوان کرد:اینکه برخی از بانک ها و موسسات مالیِ خصوصی در سال های اخیر از نرخ مصوب و تعیین شده تمکین نمی کنند نیز از معضلاتی است که نظارت و برخورد قاطعانه تر بانک مرکزی را می طلبد. وی افزود:متاسفانه برخی بانک ها،برای پیشگام بودن و ربودن گوی سبقت از دیگر بانک ها در جذب سپرده گذاری،با طرحِ نرخ سودهایِ اغوا کننده تلاش می کنند تا نقدینگی سپرده گذاران را به سمت خود جذب نمایند ، غافل از اینکه رویکرد مذکور باعث تحمیل خساراتی جدی به نظام بانکداری کشور خواهد شد که البته مدتی است نتایج پرداخت سودهای فراتر از معمول از سوی برخی از بانک ها را نیز مشاهده می کنیم. کارشناس ارشد اقتصاد عنوان کرد:فارغ از حواشی بوجود آمده در خصوص برخی از بانک ها و موسسات مالی خصوصی و به مخاطره افتادن سپرده ها و نقدینگی برخی از مردم،اساسا نرخ سود بر مبنای میزان تورم تعیین می شود که البته در طول سه دهه گذشته برخی از تصمیمات در تعیین نرخ سود بانکی با بی تدبیری هایی همراه بوده و متاسفانه مُنتَج به تحمیل هزینه ها و خساراتی جدی به اقتصاد کشور نیز شده است. وی افزود:به واقع در برخی مقاطع شاهد شکست تصمیمات و اهداف تعیین شده در خصوص کاهش نرخ سود بانکی بوده ایم و می طلبد با اتخاذ تدابیر ، تصمیمات منطقی و معقولانه، ضریب احتمالی بروز شکست و ناکارآمدی چنین تصمیماتی به حداقل ممکن کاهش یابد در غیر اینصورت صرفا با تعیین و مصوب کردن نر خ سود تنزیلی یا صعودی،نمی توان به اهداف و دستاوردهای سازنده و مطلوبی نائل شد. کشاورز گفت:در طول هفته های گذشته،زمزمه هایی از احتمال کاهش نرخ سود بانکی به گوش می رسد و توجیه این کاهش نیز به پایین آمدن نرخ تورم(قریب به8/9 درصد)معطوف می شود. وی افزود:به اعتقاد بنده کاهش نرخ سود بانکی در شرایط فعلی به صَلاح اقتصاد کشور و نظام بانکی نخواهد بود و با وجود لزوم همخوانی و تطابق نرخ تورم با نرخ سود بانکی،بعید به نظر می رسد،سپرده گذاران و سرمایه گذاران به تک رقمی شدن نرخ سود بانکی،واکنش مثبتی نشان دهند. خروج سپرده های بانکی،نتایج امیدوارکننده ای در پی نخواهد داشت منصور مهر انگیز،دانش آموخته رشته اقتصاد در گفت و گو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تک رقمی شدن نرخ تورم،عنوان کرد:اگرچه در خصوص اعداد و ارقام اعلام شده در مورد میزان تورم،مباحث و نقدهایی جدی مطرح است اما به هر ترتیب با مبنی قرار دادن نرخ تورم اعلام شده از سوی مراجع رسمی ، به تبع باید نرخ سود بانکی نیز کاهش یابد. وی افزود:اگرچه بر روی کاغذ،کاهش نرخ سود بانکی منطقی به نظر می رسد،اما حصول این امر با واقعیت های اقتصادی کشور(در شرایط کنونی)سازگار نیست و در صورت اتخاذ چنین تصمیمی شاهد کاهش سپرده گذاری ها و خروج بخش قابل توجهی از نقدینگی تزریق شده به بانک ها خواهیم بود زیرا طبیعتا سرمایه گذاران و سپرده گذاران در صورت مقرون به صرفه نبودن سود بانکی نسبت به خروج آن از بانک و هدایت و تزریق آن به بخش های دیگر اقدام خواهند نمود. مهرانگیز عنوان کرد:یقینا در شرایطی خاص ،خروج سپرده ها و سوق یافتن آن به عرصه ای دیگر،می تواند مثمر ثمر نیز واقع شود،اما برای اقتصادی که وابستگی آن به بانک ها بسیار بالا است و شرایطی که بانک ها و موسسات مالی با آن مواجه هستند این اقدام و رفتار سپرده گذاران،لزوما منتج به نتیجه مطلوبی نخواهد شد و می تواند بار مشکلات بانک ها را سنگین تر نماید. دانش آموخته رشته اقتصاد یادآور شد:به اعتقاد بنده اقتصاد و نظام بانکی کشور نیازمند اصلاحاتی جدی است و باید تسهیلات پرداختی بانک ها از هدفمندی لازم برخوردار شود همچنین متقاضیان دریافت تسهیلات نیز باید نسبت به تامین تعهداتی که به آن مقید و متعهد شده اند عزمی جدی تر و راسخ تر داشته باشند. وی ادامه داد: قطعا در این تعامل مثبت و سازندهِ دوسویه ، هم بانک ها و هم سپرده گذاران و دریافت کنندگان تسهیلات منتفع خواهند شد در غیر اینصورت صرفا با کاهش یا افزایش نرخ سود بانکی یا تسهیلات پرداختیِ بانک ها ، نمی توان به نتایج سازنده ای نائل شد.