پیش‌شرط حضور ایران در بازار قطر چیست؟

خبرگزاری مهر: رئیس هیئت‌مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته، تأمین نیازهای روزانه بازار قطر را یکی از فرصت‌های طلایی ایران در حوزه صادرات و شرط آن را توجیه‌پذیر شدن هزینه عملیات حمل‌ونقل دریایی دانست. به گزارش اتاق بازرگانی ایران، مسعود پل‌مه با اشاره به محدودیت‌های ایجاد شده از سوی برخی کشورها عربی برای قطر، گفت: اعمال این محدودیت‌ها باعث شده است تأمین نیازهای روزانه مردم قطر با مشکل مواجه شود و ایران می‌تواند سریعاً این مشکل را مرتفع کند اما یکی از پیش‌نیازهای این مسئله، توجیه‌پذیر شدن هزینه عملیات حمل‌ونقل دریایی کشور است. وی افزود: توجه به نرخ سوخت شناورهای دریایی، در صدر موضوعاتی است که می‌تواند برای اینکه عملیات حمل‌ونقل دریایی ایران از توجیه لازم برخوردار شود، زمینه‌سازی کند چراکه در شرایط فعلی نرخ سوخت شناورها بر اساس نرخ پلت خلیج‌فارس محاسبه می‌شود که حدود هزار و ۴۰۰ تومان برای هر لیتر است، به همین واسطه هزینه انتقال کالا به کشورهای حوزه جنوب خلیج‌فارس تقریباً بالاست و عملیات حمل دریایی را فاقد توجیه می‌کند. پل‌مه با اظهار امیدواری نسبت به اینکه برای تعدیل نرخ سوخت شناورها اقدام عاجل و فوری انجام شود، تصریح کرد: انتظار فعالان حوزه حمل‌ونقل دریایی از دولتمردان این است که با تعدیل نرخ سوخت و افزایش تدریجی آن با شیب پلکانی، مقدمات انتقال هرچه سریع‌تر کالاهای صادراتی ایرانی به قطر را فراهم کنند. رئیس هیئت‌مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته با اشاره به اینکه در شرایط فعلی، برای انتقال کالای ایرانی به قطر از شناورهای فلزی غیر کنوانسیونی استفاده خواهد شد، گفت: این شناورها از تناژ پایین‌تری برخوردار هستند و انتقال کالا را سرعت می‌دهند اما چنانچه سوخت این شناورها بر اساس نرخ فعلی که به‌صورت روزانه نیز در نوسان است، تأمین شود، قیمت تمام‌شده حمل کالا افزایش می‌یابد و همین مسئله عاملی مهمی در عدم توجیه اقتصادی کالای ایرانی در قطر خواهد بود. پل مه افزود: به‌واسطه نوع درهم‌آمیختگی دینی و اعتقادی و همچنین مشترکات منطقه‌ای و بومی که بین ایران و قطر وجود دارد، قاطعانه می‌توان گفت این امکان را داریم که ۱۰۰ درصد مایحتاج مواد غذایی کشور قطر را تأمین کنیم، از دیگر سو بُعد مسافت نیز به‌گونه‌ای نیست که مشکلی برای سرویس‌دهی حمل‌ونقل دریایی کشور به وجود بیاورد اما اصل اول برای حضور موفق در بازار قطر، توجیه‌پذیر کردن قیمت کالای ایرانی در این بازار است. این فعال حوزه حمل‌ونقل دریایی اظهار کرد: با توجه به شرایط حاکم در منطقه، اگر فرصت بازار قطر موردتوجه قرار بگیرد و درست مدریت شود، نتایج مثبتی در پی خواهد داشت، درعین‌حال اگر برای حضور مؤثر و رقابتی کالای ایرانی در این بازار توجه نشود، طبیعتاً این فرصت ماندگار نمی‌شود و مانند برخی فرصت‌هایی که پیش‌ازاین در بازارهای منطقه از دست داده‌ایم این فرصت را نیز از دست خواهیم داد. او یادآور شد: محدودیت‌های ایجاد شده در روابط برخی کشورهای عربی با قطر، قطعاً مادام‌العمر نخواهد بود و دیر یا زود مرتفع می‌شوند اما استفاده ایران از این فرصت که مسلماً حمایت‌های دولتمردان را مطلبد مقدمه‌ای برای ماندگار شدن محصولات ایرانی در بازار این کشور است و باید موردتوجه قرار گیرد. پل مه ادامه داد: انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته، از ابتدای اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه قطر، به کلیه اعضای خود اطلاع داد که انجمن آمادگی کامل دارد تا با استفاده از توانمندی اعضا، برنامه‌ای پویا تدوین کند و یک سرویس منظم دریایی مستقیم به‌ویژه از بندر بوشهر به قطر را برقرار کند تا آن قسمت از نیازمندی‌هایی که قابلیت انتقال فوری به قطر دارد، سریعاً منتقل شود اما طبیعی است که سایر صنوف و اتحادیه‌ها نیز به‌ویژه در حوزه مواد غذایی، باید برای استفاده بهینه از این موقعیت وارد عمل شوند. وضعیت جغرافیایی قطر و امتیاز ایران وی درباره موقعیت جغرافیایی قطر و دلایلی که باعث شده است بازار این کشور به‌عنوان فرصتی برای ایران تلقی شود گفت: قطر به‌نوعی یک شبه­ جزیره محسوب می‌شود که تنها راه ارتباط زمینی آن با دنیای پیرامون، از طریق خاک عربستان است و مرز زمینی با دیگر کشورها ندارد. ازاین‌رو، کلیه نیازهای لجستیکی خود در حمل‌ونقل زمینی را باید از طریق عربستان تأمین کند. وی ادامه داد: از طرف دیگر، قطر از ساختار تجارت دریایی خوبی نیز برخوردار نیست و در این حوزه به آبراه‌های دریایی و بنادر دیگر کشورهای منطقه به‌ویژه امارات اتکا داشته است و در حوزه حمل‌ونقل دریایی خود را باید از طریق امارات تأمین کند. در حقیقت به‌واسطه اهمیتی که امارات در حوزه بندر و کشتیرانی دارد تاکنون برای قطر متصور نبوده است که سرمایه‌گذاری مستقیم و هنگفتی در این حوزه داشته باشد و بخواهد مستقل از امارات نیازهای دریایی خود را برطرف کند. پل‌مه در پایان گفت: درنتیجه این شرایط با تحریمی که اتفاق می‌افتد کلیه سرویس‌های فیدری که از امارات به مقصد قطر برقرار بوده قطع می‌شود و سریعاً تأمین بخش زیادی از نیازمندی‌های سبد معیشتی مردم قطر با چالش جدی مواجه می‌شود اما در مقابل ایران هم قادر است کالاهای موردنیاز قطر را به‌وفور تأمین کند و هم با پیمودن یک مسافت حدود ۱۲ ساعته دریایی، سریعاً می‌تواند این کالاها را به قطر برساند. مسئله‌ای که در این میان وجود دارد هزینه بالای حمل دریایی ایران به قطر است که عملاً قیمت تمام‌شده کالاهای ایرانی را افزایش می‌دهد.