عدم وجود انگیزه کافی برای سرمایه‎گذاری صنعت کاغذ

باشگاه خبرنگاران جوان: صنعت کاغذ یکی از مهمترین صنایع جهان به شمار می رود و قطعاً ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، علی‌رغم نقش حساس صنعت مذکور، وجود برخی از کاستی ها و تصمیمات ناصحیح، عرصه را برای فعالیت پویا و بالنده در این حوزه تنگ و محدود ساخته است. سالهاست، بر لزوم حمایت از تولید داخلی، تأکید می‌شود اما در این میان کمتر به ضرورت پشتیبانی از صنعت کاغذ و بهره‌وری حداکثری از ظرفیت های داخلی در این عرصه و مقابله با واردات بی رویه کاغذ سخن به میان آمده است. اگرچه برخی معتقدند به دلیل محدودیتِ منابع چوبی کشور، باید نیاز موجود را از تولیدات خارجی تأمین نمود، اما درنقطه مقابل عده‌ای از کارشناسان نیز بر این امر تأکید می ورزند که در صورت برنامه ریزی مدون و قاعده‌مند و حمایت هر چه بیشتر دستگاه‌های ذی‌ربط، با تکیه بر بنیه داخلی و تأمین کاغذ از ظرفیت های تولیدی موجود و تلاش برای توسعه هر چه بیشتر آن ، می توان به توفیقات بسیاری نائل شد. فرید زمانی، یکی از فعالان حوزه تولید کاغذ در استان تهران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با اشاره به واردات بی رویه کاغذ به عنوان چالشی جدی در مسیرِ فعالیتیِ صنعت کاغذ در کشور، اظهار داشت: بر اساس گزارشات منتشر شده ، قریب به دو سوم از نیاز داخلی کشور، از طریق واردات تأمین می شود که این میزان، موید عمق وابستگی بازار ایران به تولیدات خارجی است. وی افزود: بدون تردید، در برخی عرصه ها، تأمین نیاز داخلی از محل تولیدات خارجی، اجتناب ناپذیر است و بنا به دلایل گوناگون امکان تولید محصول مورد نیاز در داخل کشور وجود ندارد که به تبع در چنین شرایطی اتکای به واردات منطقی خواهد بود. زمانی عنوان کرد: آنچه که به عنوان ایرادی جدی متوجه واردات‌های بی رویه می شود، معطوف به زمانی است که علی‌رغم برخورداری از ظرفیت های بالقوه و توانمندی های داخلی در بخش های تولیدی، نگاه‌ها به آن سوی آب‌ها یا مرزها می رود و به اعتقاد بنده چنین نگرشی برخلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی و مصالح کشور است. این فعال در عرصه تولید کاغذ گفت: در صورت ارتقای سطح تولید و بهره‌گری حداکثری از ظرفیت های بالقوه این بخش، می توان محصولات تولیدی را به کشورهای دیگر و بازار مصرف اقصی نقاط جهان صادر نمود. وی افزود: در شرایطی که ظرفیت های داخلی فعال هستند و امر صادرات به نحو شایسته ای انجام می پذیرد، واردات برخی از کالاها و محصولات مشابه که امکان تأمین داخلی آن وجود دارد آن‌چنان چالش برانگیز و مخرب نخواهد بود و در برخی مواقع منطقی و معقولانه نیز است. زمانی گفت: در شرایطی که سود آوری صادرات به مراتب بالاتر از میزان هزینه ای است که به امر واردات اختصاص می یابد، طبیعتاً تلاش برای صادرات هر چه بیشتر و تأمین نیاز داخلی از واردات محصولات مورد نیاز امری غیر منطقی نخواهد بود. این فعال در عرصه تولید کاغذ عنوان کرد: به تبع در چنین شرایطی ظرفیت اشتغالزایی حاصله از فعالیت های تولیدی نیز هرز نخواهد رفت اما در بسیاری از حوزه ها، واردات بی رویه به شکسته شدن کمر واحدهای تولیدی و مراکز صنعتی داخلی منتهی می شود که این تهدید و خطر بالقوه می تواند در خصوص صنعت کاغذ در کشور نیز مصداق پیدا کند و می‌طلبد پیش از وقوع چنین چالش هایی برای مهار واردات بی رویه اقدام شود. زمینه تأمین مواد اولیه برای تولید هرچه بیشتر کاغذ فراهم شود فَرُخ عُبِیداوی، کارشناس بازار، در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی ، با اشاره به وجود برخی از ذهنیت‌های غلط و ناصحیح در میان اذهان عمومی در خصوص صنعت کاغذ گفت: برخی گمان می کنند، صنعت کاغذ صرفاً به تولید کاغذ برای تحریر و نوشتار خلاصه می شود و این در شرایطی است که صنعت کاغذ به مراتب از ابعاد و زوایای فراخ و گسترده تری برخوردار است. وی افزود: تولید مقوا یکی از زیر مجموعه‌های صنعت کاغذ به شمار می رود که نقش آن در بسته بندی اقلام و محصولات گوناگون، غیر قابل انکار است. عبیداوی عنوان کرد: میزان نیاز کشور به چنین تولیداتی ، موید عمق ظرفیت‌ها و فرصت های بالقوه و متعدِدِ موجود در این بخش است که با برنامه ریزی مناسب، می توان هر یک از این فرصت ها را در راستای توسعه هر چه بیشتر فرصت های شغلی و سودآوری مناسب برای فعالان این عرصه به کار گرفت. وی افزود: متأسفانه در عرصه تأمین مواد اولیه، صنعت اشاره شده با نارسایی هایی جدی دست و پنجه نرم می کند که می طلبد با پیش بینی و تعریف تمهیدات اصولی، مشکلات پیش رو در این بخش، به حداقل ممکن کاهش یابد. کارشناس بازار گفت: یکی دیگر از چالش ها و معضلات فعلیِ جاری و ساری در بازار کاغذ کشور به تمایل عمومی مردم به خریدِ تولیدات و محصولات خارجی باز می گردد. وی افزود: لازمه برون رفت از چنین مشکلاتی، فرهنگ سازی کار آمد و اصولی است که قطعاً با اطلاع رسانی و آگاهی بخشی هر چه بیشتر و البته ارتقای کیفی محصولات داخلی، می توان این میل و گرایش غیر سازنده به تولیدات خارجی را به حداقل ممکن کاهش داد. ریسک سرمایه گذاری در صنعت کاغذ بالا به نظر می رسد شهرام نَیِری، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی ، با اشاره به نقش حائز اهمیت سرمایه گذاری های خارجی در پیشرفت و توسعه صنعتی و اقتصادی ، عنوان کرد: بسیاری از کشورهای بزرگ و توانمند جهان (از حیث اقتصادی)، با اتکای به چنین رویکرد و رَویه ای، مدارج پیشرفت و ترقی اقتصادی را طی کرده اند و قطعاً با پیاده سازی چنین الگوهایی در ایران می‌توان مسیر پیشرفت اقتصادی را تسریع نمودکه البته حصول این امر مستلزم پیش نیازهای خاص به خود است و صرفاً با شعار و سخن سرایی نمی‌توان به چنین توفیقاتی نائل شد. وی افزود: در خصوص صنعت کاغذ نیز این قاعده صدق می کند، اما برخی گزارشات حاکی از بالا بودن ریسک سرمایه گذاری در این حوزه فعالیتی است که باید با چاره اندیشی و اتخاذ راهکارهای مقتضی و سازنده، نسبت به کاهش حداکثری ریسک سرمایه گذاری در این بخش، تدابیر لازم لحاظ شود. نیری در خاتمه یادآور شد: واردات بی رویه و بی ثباتیِ اقتصادی، از نمونه تهدیداتی است که می تواند سرمایه گذاری در حوزه مذکور را تحت الشعاع قرار دهد و از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه شود که بدون تعریف بسته های حمایتی کافی و سازنده، امکان ترغیب سرمایه گذاران به فعالیت در این بخش، سخت و دشوار خواهد بود زیرا در صورت استمرار فعالیت ها، بازاریابی اصولی و تصاحب فرصت های موجود در بازار می توان به تدریج از ضریب سود رضایت بخش و قابل توجهی برخوردار شد که با عنایت به زمان بر بودن این فرآیند، تعریف بسته های حمایتی نقشی نافذ و تعیین کننده در تسهیل ضریب جذب سرمایه گذاری ها در این حوزه ایفاء خواهد کرد.