لزوم توسعه کریدور شرق به غرب برای رشد ترانزیت کالا

باشگاه خبرنگاران جوان: یکی از ابزارهای مهم و اولیه، در طراحی هر چرخه‌ حمل‌ونقل بین‌المللی کالا، شناختن مسیرهای موجود و گزینش مناسب‌ترین آنها، برای اجرای حمل به شمار می‌رود. باتوجه به گسترده‌گی شبکه‌ اتصال در ایران، استفاده از حمل‌ونقل ریلی در بخش وسیعی از کشور میسر است، لیکن شناسایی کریدورهای ترانزیتی کشور که در امر حمل‌ونقل بین‌المللی کالا مورد استفاده قرار می‌گیرند، بسیار حایز اهمیت است. کریدورهای موسوم به پروژه‌ی آلتید، که پروژه توسعه‌ زیربنایی حمل‌ونقل زمینی آسیا است، عبارتند از: ۱ - کریدور شمالی: به موازات راه‌آهن سراسری سیبری، از طریق قزاقستان، روسیه، و روسیه‌ی سفید، به اروپا وصل می‌شود. ۲ - کریدور مرکزی: با عبور از ترکمنستان و دریای خزر، بندرترکمن، و باکو، به اروپای مرکزی متصل می‌شود. ۳ - کریدور جنوبی: با عبور از ترکمنستان و قلمرو شمال خاک ایران، به ترکیه، بلغارستان، سپس به اروپا وصل می‌شود. ۴- کریدور تراسکاز طریق لیانی یوگانگ در چین، به باکو، و سپس به اروپا وصل می‌شود. این کریدور، درسال ۱۹۹۳ ایجاد گردید و از طریق آن، حمل‌ونقل اروپا، قفقاز و آسیای میانه، از طریق دریای خزر، و دریای سیاه، به‌هم متصل می‌گردند، بدین معنا که زیربنایی است برای تسهیل حمل‌ونقل ریلی، بین هند، و کریدورهای TAR. در این راستا، با اتصال این خطوط به یکدیگر، می‌توان شاهد صرفه‌جویی بسیار مناسبی درخصوص ارسال محموله از بنادر کشور هندوستان به آسیای میانه و اروپا، باشیم. کریدور شمال جنوب این کریدور، ارتباط ترانزیتی کشورهای شمال اروپا، اسکاندیناوی و روسیه را، از طریق ایران، با کشورهای حوزه‌ی اقیانوس هند، خلیج فارس، و جنوب شرق آسیا، برقرار می‌سازد. مسیر آن، از هند، بنادر جنوبی ایران، بنادر شمالی ایران، بندر آستاراخان، روسیه، و بندر لاگان روسیه است ، بدین‌ترتیب بندر ماخاچ قلعه را که در نزدیکی جمهوری چچن قرار داشته و منطقه‌ی نا امن جنگی است به‌طور کامل، حذف کرده است. این کریدور در مقایسه با مسیرهای دریایی، زمان حمل را بیش از ۵۰ % کاهش می‌دهد. بر اساس این گزارش با وجود اهمیت ترانزیت بین اللملی و کریدور گفتگوی تفصیلی را با جعفر جمیلی معاون دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای انجام داده ایم. نقشه راه سازمان برای توسعه کریدورهای بین المللی چیست؟ جمیلی: طی سالهای اخیر جمهوری اسلامی ایران با علم به اهمیت کریدورهای بین المللی و منطقه‌ای علاوه بر اینکه تلاش نموده با الحاق به موافقتنامه‌های کریدورهای حمل و نقل موجود نظیر کریدور حمل و نقل بین المللی اروپا، قفقاز و آسیا موسوم به کریدور تراسیکا، نقش خود را در بازارهای حمل و نقلی منطقه‌ای افزایش دهد، با همکاری مؤثر با کشور‌ها و قدرت‌های اقتصادی منطقه نظیر هند، روسیه و چین که در واقع ایده یک کمربند یک جاده را در منطقه دنبال می‌نماید، از ظرفیت‌های فنی و اقتصادی به نحو احسن استفاده نماید. نقشه راه برای بحث همگرایی و توسعه روابط حمل و نقلی با سایر کشور‌ها، ایجاد پیمان‌ها و موافقت نامه‌های جدید منطقه‌ای دو و چندجانبه با اولویت کشورهای همسایه است. مهم‌ترین برنامه‌های سازمان در جهت حمل ونقل بین المللی چیست؟ جمیلی: دراین راستا پیگیری انعقاد موافقتنامه حمل و نقل بین المللی جاده‌ای با عراق و چین و همچنین نهایی سازی موافقتنامه‌های خلیج فارس - دریای سیاه بین شش کشور ایران، ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، بلغارستان و یونان و همچنین موافقتنامه چابهار بین سه کشور ایران، هند و افغانستان در دستور کار قرار گرفته است. پیگیری الحاق به موافقت نامه‌های اروپایی حمل و نقل کالاهای خطرناک از طریق جاده و همچنین حمل کالاهای فساد پذیر هم از مهمترین برنامه‌های این سازمان به شمار می‌رود که باتوجه به عدم عضویت ایران در این موافقت نامه‌ها تاکنون ناوگان ایرانی امکان حمل این کالا‌ها به کشورهای منطقه و اروپایی را نداشته اند و همین امر باعث از دست دادن بازار حمل این نوع کالا‌ها و واگذار کردن حمل آن به ناوگان کشورهای عضو این موافقتنامه‌ها شده است. راهکارهای سازمان راهداری برای رفع موانع و مشکلات حمل ونقل بین المللی اعم از صادرات، واردات و ترانزیت چیست؟ جمیلی: دراین خصوص، ساماندهی نظام آماری و یکپارچه سازی سامانه‌های الکترونیکی بخش حمل و نقل بین المللی اعم از شرکت‌ها، ناوگان، راننده‌ها و سامانه‌های تردد مرزی و همچنین در راستای اقتصاد مقاومتی، حمایت از ناوگان ایرانی حامل کالاهای صادراتی نفتی و غیرنفتی از طریق جاده و تقویت و افزایش حضور ناوگان جاده‌ای کشور و کاهش کامیون‌های یک سر خالی باهدف کاهش قیمت حمل، اجرایی نمودن سیاست‌های سازمان در امر نوسازی ناوگان به منظور کاهش شدت مصرف انرژی و همچنین استفاده از سامانه‌های هوشمند درون خودرویی از جمله برنامه‌های سازمان برای توسعه بخش حمل و نقل بین المللی و همچنین رفع موانع موجود است. برنامه‌های سازمان در حوزه حمل و نقل بین المللی مسافر و توسعه گردشگری در کشور چیست؟ جمیلی: در بحث گردشگری و حمل و نقل بین المللی مسافر هم برنامه توسعه، تسهیل و تسریع حمل و نقل مسافر و گردشگری و جابجایی زائرین از طریق توسعه و بهبود زیرساخت پایانه‌های مرزی فعال در جابجایی مسافر به ویژه در ایام خاص مانند اربعین و سایر مناسبتهای مذهبی و همچنین ایام نوروز در دستور کار سازمان است. برای تحقق این امر، با همکاری معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برنامه هایی برای جابجایی گردشگران زیارتی عراقی از طریق حمل و نقل جاده‌ای و همچنین راه اندازی خطوط جدید مسافری صورت گرفته است. برای اتوبوس‌های خارجی عبوری از قلمرو کشور بخصوص مسافرین پاکستانی، افغانی، آذری، به عتبات عالیات و مسافرین داغستانی و ترک و آذری به حج تمتع از طریق مرزهای شلمچه و بصره هم برنامه ریزی هایی شده است. چه تمهیداتی برای مسافران در اربعین انجام داده اید؟ جمیلی: در بحث جابجایی زائرین اربعین مانند سالهای گذشته همکاری‌های لازم را با ستاد مرکزی اربعین مستقر در وزارت محترم کشور خواهیم داشت و قطعاً پس از آسیب شناسی مسائل گذشته، برنامه ریزی‌های لازم برای جابجایی مسافرین و زائرین عزیز صورت خواهد گرفت.